Φωτιές στην ιστορική έρευνα γύρω από τη Μεγάλη Εξέγερση των Ινδών στρατιωτών του 1857 έρχεται να βάλει νέο βιβλίο του Ινδού ιστορικού Αμαρές Μισρά, με τίτλο «Πόλεμος Πολιτισμών». Σε αυτό, ο Μισρά υποστηρίζει ότι οι Βρετανοί διεξήγαγαν εκστρατεία αντιποίνων, μετά την πάταξη της εξέγερσης, διάρκειας μίας δεκαετίας, με αποκλειστικό στόχο την εξόντωση εκατομμυρίων Ινδών.
Περίπου 10 εκατ. θύματα
«Επρόκειτο για ολοκαύτωμα με 10 εκατομμύρια θύματα. Ηταν ένα αναγκαίο ολοκαύτωμα για τους Βρετανούς, που θεωρούσαν ότι ο μόνος τρόπος για να επικρατήσουν ήταν η εξόντωση ολόκληρων πληθυσμών. Ηταν απλό και απάνθρωπο. Οι Ινδοί που βρέθηκαν στο δρόμο τους δολοφονήθηκαν. Το μέγεθος της καταστροφής κρατήθηκε κρυφό», γράφει ο Μισρά στο βιβλίο του.
Η ιστορική έρευνα έχει καταγράψει περίπου 100.000 νεκρούς, μεταξύ των εξεγερθέντων Ινδών στρατιωτών, που σφαγιάσθηκαν μάλιστα σε κτηνώδεις επιχειρήσεις αντιποίνων, αλλά δεν έχει ασχοληθεί όσο θα έπρεπε με τις «παράπλευρες απώλειες» της εξέγερσης. Οι υπολογισμοί του δρ Μισρά τον οδήγησαν στον αριθμό των δέκα εκατομμυρίων θυμάτων. Ο αριθμός αυτός προέκυψε κυρίως από τρεις πηγές:
Δύο από αυτές είναι κατάλογοι των ισλαμιστών μουτζαχεντίν και των ινδουιστών μαχητών, που έχασαν τις ζωές τους κατά τη διάρκεια της εξέγερσης. Η τρίτη πηγή είναι τα βρετανικά αρχεία καταναγκαστικής εργασίας, που δείχνουν υποχώρηση του εργατικού δυναμικού της τάξης του 20% και του 30% σε μεγάλα τμήματα της ινδικής χερσονήσου. Η πτώση αυτή, σύμφωνα με τα βρετανικά αρχεία, «είχε εμφανισθεί ως αποτέλεσμα της αδιαφιλονίκητης επίδειξης βρετανικής ισχύος, που ήταν αναγκαία εκείνους τους τρομερούς και χαλεπούς καιρούς. Εκατομμύρια από αυτούς τους δυστυχισμένους φαίνεται πως έχασαν τη ζωή τους».
Διαψεύδουν τον αριθμό
Οι υπολογισμοί του Μισρά για τα θύματα της εξέγερσης διαψεύσθηκαν από Ινδούς και Βρετανούς ιστορικούς. «Είναι πολύ δύσκολο να υπολογίσουμε το εύρος των αντιποίνων, γιατί απλούστατα δεν μπορούμε να γνωρίζουμε εάν οι πληθυσμοί αυτοί εξοντώθηκαν ή επέλεξαν την προσφυγιά για να ξεφύγουν από την επερχόμενη σφαγή», λέει ο Σαμπί Αχμάντ, επικεφαλής της ομάδας ερευνητών του Ινδικού Ιστορικού Ινστιτούτου.
«Οι αριθμοί του Μισρά μοιάζουν υπερβολικοί. Υπήρξαν λιμοί, που προκάλεσαν εκατομμύρια θύματα, που οφείλονταν στη βρετανική ωμότητα και κακοδιαχείριση. Ο Μισρά έπραξε, όμως, άριστα να προβάλει το νέο ιστορικό υλικό, ενώ η συζήτηση γύρω από την Εξέγερση δείχνει ότι η ινδική ιστοριογραφία έχει ξεπεράσει τη φάση του εθνικιστικού παραληρήματος και αρχίζει να ασχολείται κριτικά με ζητήματα που αξίζουν να ερευνηθούν. Το βιβλίο του δείχνει ότι το υλικό υπάρχει, αλλά πρέπει να βγει στην επιφάνεια», λέει ο Βρετανός ιστορικός Σολ Ντέιβιντ, συγγραφέας του βιβλίου «Η Ινδική Εξέγερση».
