Μια μέρα μετά την κήρυξη εξάμηνης αναστολής της ένοπλης δράσης από τον μαχητικό, αντιαμερικανό σιίτη ιερωμένο Μοκτάντα αλ Σαντρ, οι μαυροφορεμένοι άνδρες του «Στρατού του Μαχντί» ήταν άφαντοι χθες από τους δρόμους της Βαγδάτης και της Βασόρας, υπακούοντας στις εντολές του ηγέτη τους. Ωστόσο, η ανακωχή εμφανίζεται εύθραυστη ήδη από την πρώτη ημέρα της εφαρμογής της, ενώ ασαφείς παραμένουν οι πολιτικοί στόχοι του δημοφιλούς σιίτη πολιτικού, η ένοπλη οργάνωση του οποίου χαρακτηριζόταν πρόσφατα από τις αμερικανικές αρχές ως «το υπ’ αριθμόν ένα πρόβλημα ασφαλείας στο Ιράκ», υπερσκελίζοντας και την Αλ Κάιντα.
Ο Σαντρ προειδοποίησε χθες τις αμερικανικές δυνάμεις και την ιρακινή κυβέρνηση ότι θα άρει την απόφασή του, επιστρέφοντας στην ένοπλη δράση, αν δεν σταματήσουν οι συλλήψεις μαχητών του εντός 48 ωρών.
Εξι συλλήψεις
Το «τελεσίγραφο» Σαντρ ήρθε μετά την επιδρομή αμερικανικών και ιρακινών στρατευμάτων στα γραφεία της οργάνωσής του, στην πόλη Καρμπάλα, στη διάρκεια της οποίας έξι άνθρωποι σκοτώθηκαν και 30 συνελήφθησαν. Το προηγούμενο διήμερο, η Καρμπάλα είχε γίνει θέατρο πολύνεκρων συγκρούσεων, για τις οποίες κατηγορήθηκε η οργάνωση του Σαντρ, αν και ο ηγέτης της διέψευσε οποιαδήποτε ανάμιξη. Πολιτικοί αναλυτές στη Μέση Ανατολή εκτιμούν ότι ο Σαντρ πιέστηκε να προχωρήσει στην ανακωχή καθώς οι -δικαιολογημένες ή όχι- υποψίες για την αιματοχυσία της Καρμπάλα, μια από τις δύο πιο ιερές πόλεις του σιιτικού Ισλάμ και μάλιστα την ημέρα μιας μεγάλης θρησκευτικής γιορτής, προκάλεσαν έντονη δυσφορία στους ομοθρήσκους του. Παράλληλα, θεωρούν ότι ο Σαντρ εκμεταλλεύθηκε την ευκαιρία για να προχωρήσει σε εκκαθαρίσεις του «Στρατού του Μαχντί» από ανεξέλεγκτους τοπικούς ηγέτες, οι οποίοι δεν υπακούουν στις εντολές του και αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες που εκθέτουν το κίνημά του.
Με ένοπλη δύναμη που υπολογίζεται σε 60.000 άνδρες, η παράταξη του Σαντρ συσπειρώνει τα πιο φτωχά στρώματα των Ιρακινών σιιτών που αποβλέπουν σε ένα είδος «ισλαμικού σοσιαλισμού». Στο Ιράκ πιθανολογείται ότι ο Σαντρ θα κρατήσει τις δυνάμεις του σε κατάσταση ετοιμότητας μέχρις ότου αποχωρήσουν οι βρετανικές δυνάμεις από το μεγαλύτερο αστικό κέντρο του νότιου, σιιτικού Ιράκ, τη Βασόρα, και ότι θα σπεύσει να καλύψει το κενό εξουσίας, υπερφαλαγγίζοντας τις πιο συνεργάσιμες με τις δυνάμεις κατοχής παρατάξεις, στη συνέχεια.
Παρόμοια τακτική, στο στυλ «ένα βήμα πίσω, δύο βήματα εμπρός», φαίνεται να ακολουθεί έναντι των Αμερικανών το Ιράν. Υστερα από τις άμεσες επαφές Ιρανών και Αμερικανών διπλωματών και τη στήριξη της κυβέρνησης Μαλικί από την Τεχεράνη, το ιρανικό υπουργείο Εξωτερικών απείλησε χθες ότι «θα πάψει να συνεργάζεται για τη σταθεροποίηση του Ιράκ» αν οι ΗΠΑ δεν σταματήσουν τις συλλήψεις Ιρανών αξιωματούχων στη γειτονική χώρα.
Στο μεταξύ, το Γραφείο Ελέγχου της Κυβέρνησης, διακομματική υπηρεσία του αμερικανικού Κογκρέσου, σε έκθεσή του για την κατάσταση στο Ιράκ, εκτιμά ότι η κατάσταση ουδόλως βελτιώθηκε στους περισσότερους τομείς, έξι μήνες μετά την αύξηση και την αντεπίθεση των αμερικανικών δυνάμεων. Η έκθεση σημειώνει ότι τα επίπεδα βίας παραμένουν υψηλά, η συμφιλίωση είναι κενό γράμμα και υπάρχουν υποψίες για τη διάθεση των κονδυλίων ανασυγκρότησης από την κυβέρνηση Μαλικί.
