Στο στόχαστρο το Κέντρο στη Γερμανία

Στο στόχαστρο το Κέντρο στη Γερμανία

5' 22" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Το πολιτικό Κέντρο ανέκαθεν ήταν το μήλον της Εριδος για τα μεγάλα λαϊκά κόμματα Ευρώπης και ΗΠΑ, στη Γερμανία όμως εσχάτως ο χαρακτηρισμός κεντρώος έχει εξελιχθεί… σε βρισιά, περίπου συνώνυμη του προδότη, που εκτοξεύεται μεταξύ αντιπάλων εσωκομματικών ομάδων. Το αστείο είναι ότι αυτό συμβαίνει τόσο στους σοσιαλδημοκράτες (SPD) όσο και στους χριστιανοδημοκράτες (CDU), τις δύο παρατάξεις που συστεγάζονται στον μεγάλο συνασπισμό της Αγκελα Μέρκελ. Στο SPD η αριστερή πτέρυγα πιέζει για ρήξη με το κεντρώο παρελθόν του Γκέρχαρντ Σρέντερ και την υιοθέτηση πιο ρηξικέλευθων και αριστερών προτάσεων, τώρα που η Μέρκελ έχει δανειστεί πολλά στοιχεία της ρητορικής του κόμματος. Στόχος είναι επίσης να αναχαιτιστεί η διαρροή ψηφοφόρων προς το Αριστερό Κόμμα του Οσκαρ Λαφοντέν, που έχει την πολυτέλεια να ασκεί μόνο του αντιπολίτευση εξ αριστερών.

Στο CDU από την άλλη μία νέα φουρνιά πολιτικών εκφράζει τη δυσαρέσκειά της για την κεντρώα στροφή του κυβερνητικού συνασπισμού και ζητά επειγόντως επιστροφή στις παραδοσιακές δεξαμενές ψηφοφόρων με επίκληση της θρησκείας, της οικογένειας, της πατρίδας και λοιπών συντηρητικών αξιών. Στο πλαίσιο αυτό επανεμφανίστηκε μάλιστα στο προσκήνιο η αμφιλεγόμενη έννοια «κυρίαρχη κουλτούρα», την οποία οφείλουν να… αφομιώσουν οι μετανάστες αν θέλουν να γίνουν δεκτοί στη χώρα.

Πολιτική κληρονομιά Σρέντερ

Η πολιτική κληρονομιά είναι ακανθώδες ζήτημα, όπως πολλές φορές έχουμε διαπιστώσει και στην Ελλάδα. Οπως λοιπόν τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ προβληματίζονταν αν πρέπει να υπερασπιστούν όσα τους κληροδότησε ο Κώστας Σημίτης, έτσι και στους Γερμανούς σοσιαλδημοκράτες επικρατεί ανάλογος σκεπτικισμός για την κληρονομιά του Γκέρχαρντ Σρέντερ. Το ζήτημα έχει διχάσει το κόμμα, καθώς η αριστερή πτέρυγα θα προτιμούσε να ξεχάσει την αντιλαϊκή πολιτική του Genosse der Bosse, του «συντρόφου των εργοδοτών», όπως ήταν το παρατσούκλι του, ενώ η δεξιά πτέρυγα ορκίζεται στο όνομά του. Τα μαχαίρια ξαναβγήκαν αυτήν την εβδομάδα με αφορμή την παρουσίαση βιβλίου από τρία προβεβλημένα στελέχη του SPD, τον υπουργό Εξωτερικών, Φραντς Βάλτερ Σταϊνμάγιερ, τον υπουργό Οικονομικών, Πέερ Στάινμπρουκ και τον πρώην πρόεδρο του κόμματος, Ματίας Πλάτσεκ. Αποκρούοντας τις αιτιάσεις πολλών ομοϊδεατών τους ότι η κεντρώα στροφή του SPD οδήγησε στην εκλογική ήττα από την Αγκελα Μέρκελ, οι τρεις σοσιαλδημοκράτες επισημαίνουν ότι «η προσπάθεια επιβολής του εκσυγχρονισμού από την κυβέρνηση Σρέντερ ήταν μια καλή αρχή. Αποκατέστησε την επαφή των σοσιαλδημοκρατών με την πραγματικότητα».

Πολιτικοί αναλυτές στη Γερμανία εκτιμούν πως η διένεξη αυτή των εκσυγχρονιστών επίγονων του Σρέντερ με την αριστερή πτέρυγα του κόμματος υπό την καθοδήγηση της Αντρέα Νάλες αποτελεί το πρώτο επεισόδιο μιας μακράς αντιπαράθεσης, που θα κορυφωθεί στο κρίσιμο συνέδριο τον ερχόμενο μήνα. Ο επικεφαλής του κόμματος, Κουρτ Μπεκ, έδωσε τέλος στον καβγά, χρησιμοποιώντας μάλιστα μάλλον άκομψες εκφράσεις. «Δεν πρόκειται να ανεχθώ άλλο αυτά τα σκ…», φέρεται πως δήλωσε, συγκεντρώνοντας την ομόφωνη συναίνεση από τις φράξιες για προσωρινή εκεχειρία. Ο ηγετικός τσαμπουκάς του Μπεκ εκτιμήθηκε απ’ όλες τις πτέρυγες, που ακολούθησαν τη συμβουλή του και σταμάτησαν να τσακώνονται, αλλά η ηρεμία μοιάζει εύθραυστη. Οχι τόσο επειδή οι ιδεολογικές διαφορές είναι αγεφύρωτες όσο γιατί εκφέρονται από προσωπικότητες ισχυρές με αχαλίνωτες φιλοδοξίες. Η θέση του Μπεκ είναι ούτως ή άλλως επισφαλής, αφού η ικανότητά του να συσπειρώσει το κόμμα του αμφισβητείται έντονα.

Συντηρητικό έλλειμμα

Στο αντίπαλο στρατόπεδο η Μέρκελ κατόρθωσε στα μισά περίπου της θητείας της να αναδειχθεί σε αδιαμφισβήτητη ηγετική φυσιογνωμία όχι μόνο στο εσωτερικό της χώρας της, αλλά και στο εξωτερικό. Δεν είναι τυχαίο ότι το περιοδικό Forbes την ανέδειξε πρόσφατα την ισχυρότερη γυναίκα του κόσμου. Σύμφωνα, εξάλλου, με δημοσκόπηση της εταιρείας Forsa, ακόμη και οι παραδοσιακοί ψηφοφόροι του SPD θα προτιμούσαν την κ. Μέρκελ από τον υποθετικό σοσιαλδημοκράτη αντίπαλό της. Ποσοστό 45% θα υποστήριζε την καγκελάριο και μόλις το 28% θα υποστήριζε τον πρόεδρο του SPD, Κουρτ Μπεκ!

Παρ’ όλα αυτά η κρίση ταυτότητας στα πολιτικά κόμματα φαίνεται ότι είναι σαν κολλητική ασθένεια· έτσι μετά τους Γερμανούς σοσιαλδημοκράτες η νόσος της ενδοσκόπησης προσέβαλε και τους χριστιανοδημοκράτες. Το κόμμα της Μέρκελ διχάζεται μεταξύ των κεντρώων επιλογών της κυβέρνησης, που συστεγάζει χριστιανοδημοκράτες και σοσιαλδημοκράτες και των πιέσεων για συντηρητική στροφή ενόψει των εκλογών του 2009. Η πρώτη τάση εκπροσωπείται από την ίδια την καγκελάριο, αλλά ιδεολογικός της εκφραστής είναι ο Γιούργκεν Ρούντγκερς, ο επονομαζόμενος και «εργατοπατέρας» του Ρουρ, ο οποίος επανειλημμένα έχει ζητήσει να διαψευστούν οι νεοφιλελεύθεροι μύθοι, όπως ότι η μείωση των φόρων δημιουργεί νέες θέσεις απασχόλησης. Σε βιβλίο του, το οποίο αναμένεται να παρουσιαστεί την προσεχή εβδομάδα, ο Ρούντγκερς τάσσεται υπέρ της αύξησης μισθών, τη θωράκιση των εργαζομένων απέναντι στην εργοδοτική ασυδοσία και τη συμμετοχή τους στη διοίκηση των επιχειρήσεων. Επισημαίνει, μάλιστα, ότι δεν πρέπει το κόμμα του να επιτρέψει τον διεμβολισμό των αριστερών ψηφοφόρων από τους σοσιαλδημοκράτες και ότι πρέπει να υιοθετήσει και αυτό ανάλογη ρητορική.

Στον αντίποδα δύο νέα στελέχη του κόμματος άσκησαν χθες δριμεία κριτική στο πρόγραμμα, ζητώντας πάραυτα συντηρητική αναδίπλωση. Το σχετικό αίτημα συνυπογράφουν ο Μάρκους Σέντερ, γενικός γραμματέας των Βαυαρών χριστιανοκοινωνιστών και ο επικεφαλής της νεολαίας των χριστιανοδημοκρατών, Φίλιπ Μισφέλντερ, καθώς και ο γενικός γραμματέας του CDU στη Ρηνανία Βεστφαλία, Χέντρικ Βιστ και ο Στέφαν Μάπους, ομοϊδεάτης του στη Βάδη Βυτεμβέργη. Με αυτές τις προγραμματικές αρχές δεν πρόκειται να κερδίσουμε μία αστική-συντηρητική πλειοψηφία στις επικείμενες εκλογές, προειδοποιούν οι δύο πολιτικοί και απευθύνουν έκκληση για σκληρότερη γραμμή στο ζήτημα της μετανάστευσης και της ενσωμάτωσης των ξένων. «Προϋπόθεση για την υποδοχή ενός ξένου είναι η γνώση και αφομοίωση των αξιών μας», αναφέρεται χαρακτηριστικά στην κοινή ανακοίνωση, στην οποία επαινείται εξάλλου η επαναφορά της «κυρίαρχης γερμανικής κουλτούρας» και του «πατριωτισμού» στο πρόγραμμα του κόμματος. Το ερώτημα που τίθεται όμως είναι «πώς παρουσιάζουμε την εικόνα μας προς τα έξω;», αναρωτιούνται στη σχετική τους πλατφόρμα οι νέοι χριστιανοδημοκράτες, οι οποίοι πραγματοποίησαν την πρώτη τους συνάντηση στο ιστορικό καφενείο «Αϊνστάιν» του Βερολίνου. Κατά τους συντάκτες του κειμένου θα πρέπει το CDU να κινητοποιήσει τους παραδοσιακούς του ψηφοφόρους, που ασπάζονται τις αξίες του χριστιανισμού και του πατριωτισμού».

Εσκεμμένη ιδεολογική σύγχυση

Ολη αυτή η ιδεολογική σύγχυση, πάντως, έχει και πρακτικές ρίζες. Με δεδομένη την κρίση του δικομματισμού στη Γερμανία, που καθιστά αδύνατη την αυτοδυναμία, τα δύο μεγάλα κόμματα θέλουν να αφήσουν ανοιχτές όλες τις πόρτες για πιθανές μετεκλογικές συνεργασίες μετά την αναμέτρηση του 2009. Το SPD μπορεί επισήμως να απορρίπτει μετά βδελυγμίας την προοπτική συνεργασίας με το Αριστερό Κόμμα του Οσκαρ Λαφοντέν, στελέχη του όμως, όπως ο δελφίνος Κλάους Βόβεραϊτ, δεν διστάζουν να φλερτάρουν με την ιδέα της «κοκκινο-κόκκινης» σύμπραξης. Παράλληλα, πιθανά παραμένουν τα σενάρια επανάληψης του μεγάλου συνασπισμού, της κοκκινοπράσινης συμμαχίας, αλλά και της συνεργασίας με τους Ελεύθερους Δημοκράτες, χωρίς φυσικά να αποκλείεται και η δημιουργία τρικομματικής κυβέρνησης. Εξοργισμένη γι’ αυτήν την ασάφεια η εφημερίδα «Φράνκφουρτερ Αλγκεμάινε» ζητεί αλλαγή του εκλογικού νόμου και επειδή αυτό ηχεί μάλλον απίθανο, καλεί τα κόμματα να δεσμευτούν προεκλογικά ποιον θα υποστηρίξουν μετεκλογικά.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή