Ενα πολιτικό ανέκδοτο το οποίο εδώ και καιρό κυκλοφορεί στη Ρωσία και αναφέρεται στο έργο Γέλτσιν, θέλει τη μοναδική ορθά πολιτικά ενέργεια που ο αείμνηστος Ρώσος πρόεδρος έπραξε, να ήταν αυτή της επιλογής του Βλαντιμίρ Πούτιν ως διαδόχου του και αυτή άθελά του, καθώς ουδείς περίμενε την εξέλιξη που ο νυν Ρώσος πρόεδρος θα είχε. Το ανέκδοτο αυτό από το μεσημέρι της περασμένης Τετάρτης κάλλιστα μπορεί να διαβαστεί από την ανάποδη πλευρά, θέτοντας ταυτοχρόνως ένα καίριο ερώτημα για το αν το μεγάλο λάθος το οποίο καρτερικά περίμεναν οι πολιτικοί αντίπαλοι να υποπέσει ο Πούτιν ήλθε, με την επιλογή του αγνώστου Βίκτορ Ζουμπκόφ για τη θέση του πρωθυπουργού και ίσως γι’ αυτή του προέδρου στο προσεχές διάστημα. Αν και οι δυο περιπτώσεις φαινομενικά μοιάζουν λόγω του στοιχείου του αιφνιδιασμού, στην ουσία διαφέρουν σαν τη μέρα με τη νύχτα, καθώς ο Πούτιν δεν είναι Γέλτσιν και η Ρωσία του 2007 ελάχιστα θυμίζει εκείνη του 2000. Τι όμως ήταν εκείνο που πραγματικά πέτυχε με την επιλογή Ζουμπκόφ;
Αιφνιδιασμός
Πρώτον να αιφνιδιάσει και δεύτερον να θολώσει ακόμα περισσότερο τα νερά γύρω από τη διαδοχή. Εδώ και καιρό, αρκετοί ήταν εκείνοι που ισχυρίζονταν πως είχε αρχίσει να προκαλεί εκνευρισμό στον Ρώσο πρόεδρο το γεγονός πως όλοι θεωρούσαν δεδομένο πως ο διάδοχός του στο Κρεμλίνο θα ήταν ένας εκ των δύο αντιπροέδρων Ιβανόφ και Μεντβιέντεφ. Ο εκνευρισμός αυτός πήγαζε από το γεγονός πως ένας ηγέτης του βεληνεκούς Πούτιν, δεν θέλει έστω και ελάχιστα να γίνεται προβλέψιμος, στα μάτια του λαού του, καθώς και των δημοσιογράφων. Στο πρόσωπο λοιπόν του έμπιστου συνεργάτη του Ζουμπκόφ φαίνεται ότι βρήκε το πρόσωπο που πληροί όχι μία, αλλά πολλές προϋποθέσεις τόσο για το μέλλον της χώρας του, όσο και για το δικό του.
Από τις πρώτες κιόλας δηλώσεις του ο μέχρι πρότινος κυνηγός του Χονταρκόφσκι, έδειξε πως τυγχάνει της εμφανούς στήριξης και αβάντας του Πούτιν. Μιλώντας στους δημοσιογράφους τόλμησε να ασκήσει κριτική στο έργο της κυβέρνησης του προκατόχου του, κάνοντας λόγο για δυσκινησία και το κυριότερο να εκστομίσει ότι δεν αποκλείει το ενδεχόμενο διεκδίκησης της προεδρίας. Και αν για τη Δύση το τελευταίο δεν αποτελεί είδηση, το να εκδηλώσει δηλαδή ένας πολιτικός την ανθρώπινη πρόθεσή του να γίνει πρόεδρος ή πρωθυπουργός, στη συντηρητική Ρωσία αυτό αποτελεί μεγάλη υπέρβαση. Κάτι που το προηγούμενο διάστημα συναντούσαμε, όταν ο Ιβανόφ και Μεντβιέντεφ σε ερώτηση για τις φιλοδοξίες τους, αρνούνταν να αναφέρουν έστω ένα «μπορεί». Συνειδητοποιούμε λοιπόν πως για να τολμήσει να το πράξει αυτό ένας πρωθυπουργός, που βάσει του ρωσικού συντάγματος έχει συρρικνωμένες αρμοδιότητες, αυτό μόνο σύμπτωση δεν είναι.
Ρωτώντας ανθρώπους που γνωρίζουν τον νέο Ρώσο πρωθυπουργό, αλλά και μελετώντας προσεκτικά το βιογραφικό του, δεν δυσκολεύεσαι να καταλάβεις πως με την επιλογή του, ο Βλαντιμίρ Πούτιν τράβηξε το σωστό και τυχερό φύλλο, το οποίο μπορεί να τον επαναφέρει σε τέσσερα χρόνια στο Κρεμλίνο. Πολιτικά άχρωμος ο Ζουμπκόφ, με την εικόνα του να θυμίζει περισσότερο αυτή του σχολαστικού λογιστή που περιμένει να ανακαλύψει το λάθος ψηφίο, παρά του ηγέτη που μπορεί να κρατήσει στα χέρια του τις τύχες 150 εκατομμυρίων ανθρώπων. Κάτι που αν ίσχυε δεν θα έπρεπε να φτάσει στο σημείο να σβήσει τα 66 του κεράκια χθες για να το αντιληφθεί τόσο ο ίδιος όσο και οι υπόλοιποι. Στο προχωρημένο λοιπόν της ηλικίας του φαίνεται να κρύβεται το μυστικό. Θυμίζουμε, πως ερωτηθείς ο Βλαντιμίρ Πούτιν για το αν σκοπεύει να επιστρέψει στο Κρεμλίνο έπειτα από τέσσερα χρόνια ουδέποτε το αρνήθηκε.
Ενδεχόμενο παραίτησης
Ποιος όμως θα ήταν εκείνος που θα κρατούσε στα χέρια του τις τύχες μιας υπερδύναμης και μετά τέσσερα χρόνια θα την επέστρεφε στον προκάτοχό του; Ισως όχι ο Ιβανόφ και ο Μεντβιέντεφ, από τους οποίους θα δυσκολευόταν ο Πούτιν να ζητήσει κάτι τόσο παράλογο. Αντίθετα, για τον μετριοπαθή Ζουμπκόφ το να γίνει πρόεδρος της Ρωσίας έστω και μία μέρα θα είναι πραγματικά σαν να ζει τον μύθο του. Για τον λόγο αυτό άλλωστε αρκετές εφημερίδες με πρώτη την «Κομερσάντ», προέβλεψαν πως δεν θα πρέπει να εκπλαγούμε αν πριν από την ολοκλήρωση της θητείας του ο Ζουμπκόφ, επικαλεστεί λόγους υγείας, προκειμένου να δώσει εκ νέου τη σκυτάλη στον Πούτιν.
Στο σενάριο του «προέδρου με ημερομηνία λήξης», βαρύτητα δίνει η εικόνα της σημερινής Ρωσίας. Παρατηρώντας τον εργασιομανή Πούτιν και τα επιτεύγματά του, αυτά της ισχυρής οικονομίας, της ανάπτυξης στον ενεργειακό και τον εξοπλιστικό τομέα, καθώς και τη θέση της χώρας στη διεθνή σκακιέρα, αμφιβάλλει κανείς αν ο Ζουμπκόφ μπορέσει να υπερασπιστεί το οικοδόμημα Πούτιν. Επειδή όλα τα παραπάνω ο Ρώσος πρόεδρος τα γνωρίζει καλά, γίνεται αντιληπτό, πως θα χρειαστεί να του τοποθετήσει ένα μεγάλο «βαρίδι», το οποίο αν τελικά είναι υποψήφιος θα συνοδεύσει την προεκλογική του εκστρατεία. Αυτό σύμφωνα με πληροφορίες θα φέρει τον τίτλο του αγώνα κατά της διαφθοράς.
Το γεγονός ωστόσο της πρωθυπουργοποίησης Ζουμπκόφ δεν σημαίνει πως αυτόματα «κλείδωσε» και το θέμα της διαδοχής. Στους προσεχείς λοιπόν έξι μήνες ο Ρώσος πρόεδρος θα έχει την ευκαιρία να δοκιμάσει τον Ζουμπκόφ και κυρίως να δει την αποδοχή που αυτός τυγχάνει από τον ρωσικό λαό. Παράλληλα δεν πρέπει να αποκλείουμε ότι πίσω από την επιλογή του νέου Ρώσου πρωθυπουργού μπορεί να κρύβεται ένας ελιγμός του Πούτιν και στο τέλος να επιλέξει έναν εκ των δυο συνεργατών του ή κάποιον άλλον. Το σίγουρο είναι πως μέχρι το τελευταίο λεπτό της θητείας όπως ο ίδιος έχει δηλώσει θα παραμείνει μέσα στο παιχνίδι.