«Ολα όσα είδα στο Νταρφούρ»

«Ολα όσα είδα στο Νταρφούρ»

4' 36" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Μιλάμε συχνά και με ευκολία για το Νταρφούρ. Ωστόσο, τι μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα; Εν συντομία, πρόκειται για μια κοινωνία που βρίσκεται σε πόλεμο με τον εαυτό της. Οι αντάρτες μάχονται την κυβέρνηση και η κυβέρνηση τους αντάρτες. Η πραγματικότητα, ωστόσο, είναι πιο πολύπλοκη. Το ποιος πολεμά ποιον δεν είναι πάντα ευδιάκριτο. Τον τελευταίο καιρό φυλές πολέμαρχοι πολεμούν μεταξύ τους. Επιπλέον, η κρίση δεν περιορίζεται πλέον στο Νταρφούρ. Εχει περάσει τα σύνορα, αποσταθεροποιώντας την ευρύτερη περιοχή.

Εκτός αυτού, η κρίση στο Νταρφούρ είναι και μια περιβαλλοντική κρίση. Μια κρίση που μεγάλωσε -τουλάχιστον εν μέρει- λόγω της απερήμωσης, της οικολογικής υποβάθμισης και της έλλειψης φυσικών πόρων, κυρίως λόγω της έλλειψης του νερού.

Μόλις επέστρεψα από μια εβδομάδα στο Νταρφούρ και την ευρύτερη περιοχή. Πήγα για να ακούσω τις αυθόρμητες απόψεις των ανθρώπων που ζουν στην περιοχή – της σουδανικής κυβέρνησης, των χωρικών που εγκατέλειψαν τα σπίτια τους, των εργαζομένων στην ανθρωπιστική βοήθεια, των ηγετών των γειτονικών χωρών. Εφυγα έχοντας μια ξεκάθαρη εικόνα της κατάστασης. Δεν μπορεί να υπάρξει μία και μοναδική λύση στην κρίση. Το Νταρφούρ είναι μια ιδιαίτερα πολύπλοκη περίπτωση. Για να έρθει η ειρήνη πρέπει να ληφθούν υπόψη όλα τα στοιχεία που εξέθρεψαν τη σύγκρουση. Ολα όσα είδα και άκουσα με έπεισαν ότι αυτό είναι δυνατό. Πρέπει να πετύχουμε.

Στο Ελ Σαλάμ

Εξω από το Ελ Φάσερ, τη μεγαλύτερη πόλη του βορείου Νταρφούρ, επισκέφτηκα το προσφυγικό στρατόπεδο Ελ Σαλάμ όπου έχουν βρει καταφύγιο 45.000 εσωτερικά εκτοπισμένοι άνθρωποι. Οταν τους είδα ράγισε η καρδιά μου. Ενιωσα την απελπισία τους και την απογοήτευσή τους. Είδα παιδιά που δεν ήξεραν τι θα πει ζωή έξω από τον καταυλισμό.

Ηθελα να τους δώσω ένα μήνυμα ελπίδας. Τους υποσχέθηκα ότι θα κάναμε ό,τι περνάει από το χέρι μας για την επίτευξη της ειρήνης, για να τους βοηθήσουμε να γυρίσουν στα χωριά τους. Εχουμε κάνει μια καλή αρχή. Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ ενέκρινε την ανάπτυξη πολυεθνούς ειρηνευτικής δύναμης 26.000 ανδρών υπό την καθοδήγηση των Ηνωμένων Εθνών και της Αφρικανικής Ενωσης (ΑΕ). Με την επίσκεψή μου στο Νταρφούρ διαπίστωσα τις δυσκολίες που θα αντιμετωπίσουν οι δυνάμεις μας, όπως είδα επίσης ότι βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη οι προετοιμασίες τους.

Ωστόσο, καμία αποστολή διατήρησης της ειρήνης δεν μπορεί να πετύχει εάν η ειρήνη που καλείται να διατηρήσει δεν υπάρχει. Χρειάζεται να ασκήσουμε ισχυρή πίεση για μια πολιτική διευθέτηση του ζητήματος. Αυτός ήταν μάλιστα και ο κύριος στόχος της επίσκεψής μου. Η κυβέρνηση του προέδρου Ομάρ Αλμπασίρ στο Χαρτούμ ανανέωσε την πλήρη δέσμευσή της για την υποστήριξη της ειρηνευτικής αποστολής, αλλά και των συνολικών διαπραγματεύσεων.

Συμφωνήσαμε ότι οι διαπραγματεύσεις πρέπει να αρχίσουν στη Λιβύη στις 27 Οκτωβρίου υπό την κοινή ηγεσία Αφρικανικής Ενωσης και Ηνωμένων Εθνών. Η κυβέρνηση επιβεβαίωσε επίσης τη δέσμευσή της για τον άμεσο τερματισμό των εχθροπραξιών, δέσμευση που ανέλαβαν και οι ομάδες των ανταρτών στην Αρούσα πριν από ένα μήνα. Ωστόσο, λίγες ώρες μετά την επίσκεψή μου υπήρξαν αναφορές για εντάσεις, συγκρούσεις και βομβαρδισμούς στην πόλη Χασκανίτα, στο βόρειο Νταρφούρ.

Είναι σημαντικό οι δύο πλευρές να δείξουν αυτοσυγκράτηση και να δημιουργήσουν πρόσφορες συνθήκες για τη διεξαγωγή των συνομιλιών. Για να αντιμετωπίσουμε την κατάσταση στο Νταρφούρ, πρέπει να δούμε πέρα από αυτό. Οι πολιτικοί ηγέτες της Τζούμπα, της πρωτεύουσας του νοτίου Σουδάν, είχαν εκφράσει ανησυχίες ότι η κρίση στο Νταρφούρ θα οδηγούσε σε παραβίαση της συμφωνίας ειρήνης που υπογράφηκε πριν από δύο χρόνια μετά έναν μακροχρόνιο εμφύλιο πόλεμο.

Καθώς «κοιτάμε» προς το Νταρφούρ δεν πρέπει να παραμελούμε αυτήν την εύθραυστη κατάσταση, ώστε να μην ξεσπάσει πάλι ένας ευρύτερος πόλεμος που θα υπονομεύσει όλες μας τις προσπάθειες. Η ειρήνη για να είναι μακροχρόνια πρέπει να έχει βαθιές ρίζες: στην Τζούμπα και το Ελ Φάσερ συνειδητοποίησα πόσο σημαντικό είναι να ακούμε τη φωνή ενός ευρέος φάσματος της κοινωνίας των πολιτών – των ηγετών των φυλών, των εκπροσώπων των ανεξαρτήτων πολιτικών κινημάτων, των γυναικών και των προσφύγων, των στελεχών τοπικών και εθνικών κυβερνήσεων. Χρειαζόμαστε ένα κοινωνικό συμβόλαιο για την ειρήνη.

Οταν συνάντησα στη σκηνή του στην πόλη Σίρτη τον ηγέτη της Λιβύης συνταγματάρχη Μουαμάρ Καντάφι, αυτός προσφέρθηκε με γενναιοδωρία να φιλοξενήσει τις ειρηνευτικές συνομιλίες στη Λιβύη και με διαβεβαίωσε ότι θα έκανε ό,τι περνούσε από το χέρι του για τη θετική έκβασή τους. «Ή τώρα ή ποτέ», είπε χαρακτηριστικά ο Λίβυος ηγέτης, τονίζοντας την ευρύτερα διαδεδομένη άποψη ότι πρέπει να επιτευχθεί ένας τελικός διακανονισμός. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής μου, μου έδειξαν το Μεγάλο Τεχνητό Ποταμό του Καντάφι. Εκατοντάδες χιλιόμετρα αγωγού που μεταφέρει εκατομμύρια λίτρα πόσιμου νερού κάτω από τη Σαχάρα. Το θέαμα ήταν πραγματικά εντυπωσιακό σε μια περιοχή όπου το νερό είναι λιγοστό. Την προηγούμενη ημέρα είχα περάσει αεροπορικώς πάνω από την λίμνη Τσαντ, μια τεράστια λίμνη της ενδοχώρας, της οποίας η έκταση έχει ωστόσο συρρικνωθεί στο 1/10 της αρχικής της έκτασης. Φάνηκε ξεκάθαρα ότι το μέλλον και αυτής της περιοχής εξαρτάται από τα υδάτινα αποθέματα.

Στην Ντζαμένα ο πρόεδρος του Τσαντ Ιντρις Ντέμπι μου είπε ότι χωρίς νερό δεν μπορεί να υπάρξει οικονομική ανάπτυξη. Και χωρίς την προοπτική της οικονομικής προόδου, συνέχισε, οι 250.000 πρόσφυγες του Νταρφούρ που ζουν στο ανατολικό τμήμα της χώρας του μπορεί να μην επιστρέψουν ποτέ στις εστίες τους. Η ασφάλεια και η ανάπτυξη, δήλωσε, πάνε μαζί. Και εδώ η διεθνής κοινότητα μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο.

Συνολική προσέγγιση

Ολα τα παραπάνω υπογραμμίζουν την ανάγκη συνολικής προσέγγισης της σύγκρουσης στο Νταρφούρ. Οι λύσεις δεν μπορεί να είναι αποσπασματικές. Υπάρχουν πολλές αιτίες για την κρίση. Πρέπει λοιπόν να τις αντιμετωπίσουμε όλες – την ασφάλεια, την πολιτική, τους πόρους, το νερό, τα ανθρωπιστικά και αναπτυξιακά ζητήματα. Η πολυπλοκότητα κάνει το έργο μας μια δύσκολη πρόκληση. Ωστόσο, αυτός είναι ο μόνος δρόμος για την εξεύρεση μακροχρόνιας λύσης.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή