«Η κρίση στη γερμανική σοσιαλδημοκρατία» είναι ο τίτλος του φυλλαδίου της Ρόζα Λούξεμπουργκ, στο οποίο εν έτει 1916 περιγράφει τη διαμάχη περί αναθεωρητισμού μεταξύ της ιστορικής ηγεσίας του SPD, του Αουγκουστ Μπέμπελ και του Βίλχελμ Λίμπκνεχτ και του Εντουαρντ Μπέρνσταϊν, που θα μπορούσε να συνοψιστεί και στο δίλημμα «Επανάσταση ή μεταρρύθμιση;». Ο 20ός αιώνας έχει χαρακτηριστεί από πολλούς «αιώνας της σοσιαλδημοκρατίας» και η πραγματική της κρίση άργησε περίπου εκατό χρόνια. «Η ευφορία παρήλθε» γράφει στον πρόλογό της η Ρόζα και η διαπίστωση ισχύει και για τη σημερινή εξέλιξη του πολιτικού σκηνικού στην Ευρώπη. Τη δεκαετία του ’90 η καρδιά της Ευρώπης χτυπούσε Αριστερά. Τόνι Μπλερ, Γκέρχαρντ Σρέντερ, Γκόραν Πέρσον, Μάσιμο ντ’ Αλέμα και Λιονέλ Ζοσπέν ήταν τα χρυσά αγόρια της κεντροαριστεράς, που επανίδρυσαν τα κόμματά τους, βάφτισαν τον τρίτο δρόμο προς το σοσιαλισμό Neue Mitte (νέο κέντρο στα γερμανικά) και χρησιμοποίησαν ευφημισμούς, όπως systemskifte (αλλαγή συστήματος στα σουηδικά) για να δικαιολογήσουν την κατάλυση των σοσιαλδημοκρατικών κατακτήσεων του παρελθόντος (στη συγκεκριμένη περίπτωση το χιλιοτραγουδισμένο σουηδικό μοντέλο).
Ισως η σημαντικότερη παρενέργεια ήταν η αποσύνδεση της Αριστεράς από την ανιδιοτέλεια στο συλλογικό υποσυνείδητο. Ολοι οι προαναφερθέντες ηγέτες, με εξαίρεση τον ντ’ Αλέμα, είναι σήμερα σπίτι τους. Δίνουν διαλέξεις επί πληρωμή και αναπολούν περασμένα μεγαλεία. Την ίδια ώρα τα κόμματά τους τελούν σε βαθιά κρίση, προσπαθώντας να αποτιμήσουν την κληρονομιά που τους άφησαν οι αναμφίβολα χαρισματικοί αυτοί ηγέτες και παράλληλα να χαράξουν τη μελλοντική τους πορεία.