Μετανάστευση και άσυλο: η αναγκαιότητα μιας κοινής ευρωπαϊκής πολιτικής

Μετανάστευση και άσυλο: η αναγκαιότητα μιας κοινής ευρωπαϊκής πολιτικής

4' 53" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Βυθισμένη μέσα στη δίνη της παγκοσμιοποίησης, η Ευρώπη βρίσκεται αντιμέτωπη με την αύξηση των μεταναστευτικών ροών. Από το 2002, στο ευρωπαϊκό έδαφος εισέρχονται κάθε χρόνο από 1,5 έως 2 εκατομμύρια μεταναστών. Η μετανάστευση είναι μια ευκαιρία και ταυτόχρονα μια διπλή πρόκληση για την Ευρώπη.

Ευκαιρία, εφόσον η συμβολή της μετανάστευσης στη δημογραφική ανάκαμψη και τον οικονομικό δυναμισμό της Ευρώπης είναι σημαντική. Μέχρι το 2060, ο ενεργός πληθυσμός της Ευρώπης αναμένεται να μειωθεί κατά 50 εκατομμύρια, ακόμη και αν τα μεταναστευτικά ρεύματα διατηρηθούν στα σημερινά επίπεδα. Χρειαζόμαστε επομένως περισσότερο από ποτέ μια Ευρώπη ανοικτή στο εργατικό δυναμικό, στις δεξιότητες και στα προσόντα των μεταναστών που εισέρχονται νομίμως στο έδαφός της.

Διπλή πρόκληση, διότι η Ευρώπη οφείλει να διευκολύνει την ένταξη των νόμιμων μεταναστών, δεδομένου ότι αποτελεί σημαντικό παράγοντα του πολιτιστικού μας πλούτου αλλά και προϋπόθεση μιας επιτυχημένης νόμιμης μετανάστευσης.

Η Ευρώπη οφείλει, επίσης, να τηρήσει σταθερή στάση έναντι της παράνομης μετανάστευσης που απαξιώνει την πολιτική της νόμιμης μετανάστευσης, διακυβεύει την κοινωνική συνοχή και καλλιεργεί την ξενοφοβία. Αλλά και κατά την καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης, πρέπει να διατηρείται ο σεβασμός της αξιοπρέπειας των ατόμων τα οποία εγκαταλείπουν τον τόπο καταγωγής τους σε κατάσταση απελπισίας εξαιτίας της φτώχειας ή των διώξεων που υφίστανται.

Αντιμέτωπη με το εύρος και την πολυπλοκότητα της μετανάστευσης, η Ευρώπη δεν έχει περιθώρια επιλογής. Οφείλει να ενισχύσει την κοινή μεταναστευτική πολιτική, αναπτύσσοντας μια πραγματική συνδυασμένη διαχείριση των μεταναστευτικών ρευμάτων, τόσο μεταξύ των κρατών-μελών όσο και έναντι τρίτων χωρών. Η κοινή αυτή μεταναστευτική πολιτική πρέπει να διέπεται από δύο βασικές επιταγές: Την αλληλεγγύη και τον σεβασμό του ατόμου.

Αλληλεγγύη

Η αλληλεγγύη αποτελεί πλέον προφανές στοιχείο σε μια Ευρώπη χωρίς σύνορα. Πρέπει να δημιουργήσουμε ένα κοινό πλαίσιο και αποτελεσματικούς μηχανισμούς συνεργασίας, που θα μας επιτρέψουν να ενισχύσουμε την αμοιβαία εμπιστοσύνη μεταξύ των κρατών-μελών και ένα πνεύμα κοινής ευθύνης.

Αυτό το ευρωπαϊκό πλαίσιο αλληλεγγύης πρέπει να ισχύει τόσο για τη νόμιμη όσο και για την παράνομη μετανάστευση.

Οφείλουμε να βελτιώσουμε την κοινή πολιτική θεωρήσεων, λαμβάνοντας υπόψη τις τεχνολογικές εξελίξεις (με κοινές βάσεις δεδομένων) και τη βιομετρία. Οφείλουμε επίσης να είμαστε ενωμένοι και αποτελεσματικοί στον έλεγχο των εξωτερικών συνόρων, αφού ορισμένα κράτη-μέλη είναι πιο εκτεθειμένα στις παράνομες μετακινήσεις μεταναστών απ’ ό,τι άλλα. Ο ευρωπαϊκός οργανισμός FRONTEX, ο οποίος συντονίζει τη δράση των συνοριακών φυλάκων των κρατών-μελών, πρέπει να ενισχυθεί. Με περισσότερα μέσα και αποτελεσματικότερη ικανότητα παρέμβασης, θα μπορεί να προλαμβάνει τις τραγωδίες που βλέπουμε να επαναλαμβάνονται κάθε χρόνο στη Μεσόγειο Θάλασσα.

Ακόμη, οι κοινοτικοί πόροι θα επιτρέψουν στα κράτη-μέλη που αντιμετωπίζουν ισχυρές μεταναστευτικές πιέσεις να εφαρμόσουν πολιτικές διαχείρισης των συνόρων και υποδοχής προς το γενικό συμφέρον. Στο σημείο αυτό, η ευρωπαϊκή οικονομική αλληλεγγύη θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο.

Ομως, η αλληλεγγύη πρέπει επίσης να εκφραστεί με τη μορφή πολύ ισχυρής σύμπραξης με τις τρίτες χώρες, μεταξύ άλλων, και στον τομέα της νόμιμης και της παράνομης μετανάστευσης.

Πρέπει να αποτρέψουμε το φαινόμενο, η κυκλοφορία εγκεφάλων, που είναι συνδεδεμένη με την παγκοσμιοποίηση, να καταστεί διαρροή εγκεφάλων για τις χώρες καταγωγής των μεταναστών. Για τον λόγο αυτό, η Ευρώπη θα πολλαπλασιάσει τις «συμπράξεις κινητικότητας» που θα ενθαρρύνουν την κυκλική μετανάστευση των εργαζομένων υψηλής εξειδίκευσης και θα είναι προς όφελος τόσο των μεταναστών όσο και της Ε.Ε. και των χωρών καταγωγής. Ταυτόχρονα, πρέπει να εξακολουθήσουμε να πείθουμε τους εταίρους μας στις τρίτες χώρες να συνεργάζονται με την Ευρώπη για την καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης, μέσω των κανόνων επανεισδοχής.

Σεβασμός του ατόμου

Η υποδοχή των προσφύγων παραμένει βεβαίως προτεραιότητα για την Ευρωπαϊκή Ενωση. Η Ευρώπη έθεσε τα θεμέλια ενός κοινού ευρωπαϊκού συστήματος χορήγησης ασύλου. Αλλά πρέπει ακόμη να γίνουν πολλά. Χάρη στο σχέδιο δράσης της Επιτροπής, η Ευρώπη θα μπορέσει σταδιακά να κατευθυνθεί προς μια πραγματική εναρμόνιση των διαδικασιών που διέπουν το δικαίωμα ασύλου, με αποτέλεσμα μια κοινή διαδικασία εξέτασης των αιτήσεων.

Εκτός από τη νομοθετική σύγκλιση θα πρέπει να υπάρξει και ενίσχυση της έμπρακτης συνεργασίας μεταξύ των κρατών-μελών. Για τον σκοπό αυτό, η ίδρυση ευρωπαϊκού γραφείου στήριξης θα αποβεί πολύτιμη. Θα διευκολύνει τη συνεργασία μεταξύ των κρατών-μελών καθώς και την ίση μεταχείριση και προστασία των προσφύγων. Είναι επίσης επιτακτική η ανάγκη να βελτιωθούν οι συνθήκες υποδοχής των προσφύγων, που είναι πολύ ανεπαρκείς και χαμηλού επιπέδου. Προτίθεμαι να μεταβώ ο ίδιος προσωπικά σ’ αυτά τα κέντρα υποδοχής για να εκτιμήσω την έκταση του προβλήματος.

Η ανάγκη για τον σεβασμό του ατόμου πρέπει να αποτελέσει τη βάση των μέτρων που θα λάβει η Ευρώπη για την καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης.

Θα μεριμνήσω επίσης για την τήρηση κατά γράμμα των διατάξεων του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ενωσης και του ύψιστου συμφέροντος του παιδιού στο πλαίσιο εφαρμογής της οδηγίας περί επιστροφής.

Δεν λησμονώ ότι η παράνομη μετανάστευση ανοίγει την πόρτα στις αυθαιρεσίες, στην εκμετάλλευση όσων στερούνται δικαιωμάτων και σε νέες μορφές απαράδεκτης δουλείας. Η παράνομη εργασία πρέπει να επισύρει σοβαρές κυρώσεις, στη δε εμπορία προσώπων πρέπει να εφαρμόζεται μηδενική ανοχή.

Τέλος, τα κράτη-μέλη δεν μπορούν να μην αναγνωρίσουν ότι ορισμένες μαζικές ρυθμίσεις τείνουν να ενθαρρύνουν την παράνομη μετανάστευση.

Με τη διαχείριση των μεταναστευτικών ρευμάτων, η Ευρώπη θα δοκιμάσει την ικανότητά της να χαράξει, κατά την έκφραση του JeaMonnet, τους τύπους οργάνωσης του αύριο.

Με βάση τις αρχές στις οποίες προαναφέρθηκα, η Ευρωπαϊκή Ενωση οφείλει να προχωρήσει με αποφασιστικότητα προς μια κοινή πολιτική μετανάστευσης και ασύλου.

Η κοινοτική μέθοδος, που έχει θεμελιωθεί σε μια γερή νομική βάση για τη νόμιμη και την παράνομη μετανάστευση, είναι βεβαίως εκείνη που θα αυξήσει την εμπιστοσύνη των πολιτών, θα συμβάλει στη συνοχή των πολιτικών των κρατών-μελών και χάρη στην οποία η Ευρώπη θα μιλάει με μια φωνή στον διάλογο με τις τρίτες χώρες. Αλλά μια κοινή πολιτική μετανάστευσης και ασύλου απαιτεί ενοποίηση των λαών. Για τον λόγο αυτό, η προσεχής γαλλική προεδρία της Ευρωπαϊκής Ενωσης σημείωσε τη δέσμευση όλων των Ευρωπαίων υπό μορφή συμφώνου. Μόνο ενωμένοι θα μπορέσουν οι Ευρωπαίοι να αντιμετωπίσουν, όπως πάντα, αυτή την τεράστια πρόκληση.

Πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό στάδιο στον καθορισμό μιας κοινής θεώρησης, που θα προσπαθήσω να δημιουργήσω ως επίτροπος αρμόδιος για θέματα δικαιοσύνης, ελευθερίας και ασφάλειας.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή