Η σύνοδος των G8 που ξεκίνησε χθες στο Χοκάιντο της Ιαπωνίας φαντάζει στα μάτια πολλών ως σύναξη αποτυχημένων. Ο πρόεδρος Μπους έχει απαξιωθεί πλήρως και η θητεία του τελειώνει. Ο Γκόρντον Μπράουν ηγείται μίας κυβέρνησης τα μέλη της οποίας πολύ θα ήθελαν να ανοίξει η γη και να τον καταπιεί. Ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι θεωρείται μάλλον νονός της μαφίας, παρά εκπρόσωπος ενός σοβαρού έθνους. Το κύρος του Νικολά Σαρκοζί έχει πληγεί ανεπανόρθωτα στην ίδια του τη χώρα. Η παρουσία του Ντμίτρι Μεντβέντεφ είναι μάλλον ανούσια, εφόσον δεν παρίσταται και ο Βλαντιμίρ Πούτιν, για να του υπαγορεύει τι να σκεφτεί. Οι προαναφερθείσες προσωπικότητες καλούνται να βρουν λύσεις στα πλέον σοβαρά ζητήματα που έχει αντιμετωπίσει η ανθρωπότητα τα τελευταία χρόνια. Τα στοιχεία για την κλιματική αλλαγή είναι συγκλονιστικά, η παγκόσμια οικονομία βαίνει προς ύφεση, οι τιμές των τροφίμων και των καυσίμων έχουν εκτοξευθεί στα ύψη, ενώ η φτώχεια μαστίζει τον πλανήτη. Οπως γίνεται αντιληπτό, οι κύριοι αυτοί είναι δύσκολο να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων.
Σε αντίθεση με άλλα διεθνή φόρα, όπου οι γραφειοκράτες αναλαμβάνουν να διεκπεραιώσουν τον κύριο όγκο των θεμάτων προς συζήτηση, στη σύνοδο των G8 οι προσωπικότητες παίζουν σημαίνοντα ρόλο. Η ιαπωνική προεδρία όμως, αντί να επιδείξει τις αναγκαίες ηγετικές ικανότητες που απαιτούνται για την περίσταση, φαίνεται πως θα διαλέξει την οδό του συμβιβασμού και του ελάχιστου κοινού παρονομαστή.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η ομάδα των G8 δεν θα πείσει για την αντιπροσωπευτικότητά της, εάν δεν δεχθεί στους κόλπους της την Κίνα και την Ινδία. Επιπλέον, δεν είναι λίγοι εκείνοι που θεωρούν απαραίτητη και την ένταξη περιφερειακών δυνάμεων όπως η Βραζιλία και η Νότια Αφρική, αλλά και ενός ισλαμικού έθνους. Ο αντίλογος βεβαίως είναι ότι η διεύρυνση των G8 θα κάνει την ομάδα λιγότερο αποτελεσματική.
Εποικοδομητική η επαφή
Ωστόσο, παρά τα επιμέρους προβλήματα δεν θα πρέπει να παρασυρθούμε στο συμπέρασμα ότι οι σύνοδοι των G8 αποτελούν άσκοπη σπατάλη χρόνου και χρήματος. Η παγκοσμιοποίηση τόσο της αγοράς, όσο και των προβλημάτων είναι το βασικό χαρακτηριστικό της εποχής μας. Είναι επομένως απαραίτητο να συναντιούνται ενώπιος ενωπίω οι πολιτικοί ηγέτες και να συζητούν. Ακόμη και αν περιορίζεται από γλωσσικούς φραγμούς, η ανθρώπινη επαφή μπορεί υπό προϋποθέσεις να αποβεί εποικοδομητική.
Η οριοθέτηση στόχων είναι άλλωστε θετική, ακόμη και όταν η υλοποίησή τους δεν είναι άμεσα εφικτή. Για παράδειγμα, οι εξαγγελίες της συνόδου των G8 το 2005, οι οποίες κήρυσσαν «πόλεμο στην φτώχεια», μπορεί να ήταν βαρύγδουπες και να μην εφαρμόστηκαν, αλλά το ζήτημα μπήκε στην παγκόσμια ημερήσια διάταξη και τα χρήματα που διατίθενται για ανθρωπιστική βοήθεια αυξήθηκαν από τότε. Δυστυχώς όμως για τον αναπτυσσόμενο κόσμο και ιδιαίτερα για την Αφρική, η φετινή σύνοδος δεν αναμένεται να ασχοληθεί με ζητήματα που τους αφορούν, αφού η τιμή των καυσίμων και των πρώτων υλών θα μονοπωλήσουν το ενδιαφέρον των συμμετεχόντων.
Εξίσου δυσμενή προμηνύονται τα αποτελέσματα της συνόδου και στο ζήτημα της προστασίας του περιβάλλοντος, αφού πιθανότατα θα υπερισχύσουν οι μικροκομματικές σκοπιμότητες σε βάρος της προστασίας του πλανήτη.