ΤΟΚΙΟ. Χαμογελάει συχνά, επιπλήττει όταν χρειάζεται, ενίοτε επιβάλλει την τάξη, αλλά κυρίως κάνει τους μαθητές να ξεκαρδίζονται συχνά – πυκνά στα γέλια. Πρόκειται για τη Σάγια, το ρομπότ – δασκάλα της ιαπωνικής εταιρείας Honda Μotor.
Εξι συναισθήματα
Σε αντίθεση με τα υπόλοιπα ρομπότ της αγοράς, η Σάγια είναι σε θέση να εκφράσει έξι βασικά ανθρώπινα συναισθήματα -έκπληξη, φόβο, απέχθεια, θυμό, ευτυχία και λύπη- και όλα αυτά χάρη στον πρωτοποριακό μηχανισμό που επιτρέπει στην επιδερμίδα από λάστιχο του ιδιαίτερου της προσώπου να «τραβιέται» γύρω από τα μάτια και το στόμα. Η Σάγια αναπτύχθηκε αρχικά το 2004 ως ρομπότ – θυρωρός και μόλις πέρυσι δοκιμάστηκε σε τάξη της έκτης δημοτικού ενός σχολείου του Τόκιο. Στην πραγματικότητα, βέβαια, δεν είναι σε θέση να αντικαταστήσει τους πραγματικούς δασκάλους. Προς το παρόν, τουλάχιστον, μπορεί μόνο να φωνάζει τα ονόματα των μαθητών και να τους καλεί να κάνουν ησυχία.
«Τα ρομπότ που μοιάζουν φυσιογνωμικά με ανθρώπους έχουν μεγάλη επιτυχία με τα μικρά παιδιά και τους ηλικιωμένους», υποστηρίζει ο κατασκευαστής της Σάγια και καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Τόκιο, Χιρόσι Κομπαγιάσι. «Μερικά παιδιά βάζουν ακόμα και τα κλάματα όταν η Σάγια τα μαλώνει», αποκαλύπτει ο ίδιος. Ο δόκτωρ Κομπαγιάσι, ωστόσο, σπεύδει να υπογραμμίσει ότι το εν λόγω ρομπότ δεν λειτουργεί αυτόνομα, αλλά καθοδηγείται από χειριστή ο οποίος παρακολουθεί από μικροκάμερες στο πρόσωπό της. «Η Σάγια δεν διαθέτει ευφυΐα και δεν μπορεί να διδαχτεί», εξηγεί ο δρ Κομπαγιάσι. «Είναι απλώς ένα εργαλείο, δίχως ταυτότητα», ξεκαθαρίζει.
Η Ιαπωνία και όχι μόνο, ευελπιστεί ότι η ρομποτική θα παράσχει σημαντικές λύσεις στο πρόβλημα της κάλυψης των θέσεων εργασίας, καθώς ο πληθυσμός της χώρας γηράσκει. Η πλειοψηφία των επιστημόνων, ωστόσο, θεωρεί ότι τα σημερινά ρομπότ δεν είναι σε θέση να προσέχουν είτε παιδιά, είτε ηλικιωμένους.
«Η εναπόθεση των ηλικιωμένων συγγενών μας σε μια ομάδα ρομπότ διαβρώνει την αίσθηση της ευθύνης που πρέπει να έχει το ένα μέλος της κοινωνίας προς το άλλο και ενδεχομένως να συμβάλλει στην επιπλέον αλλοίωση της αίσθησης της πραγματικότητας αυτής της συγκεκριμένης πληθυσμιακής ομάδας», τονίζει ο καθηγητής στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Τζόρτζια των ΗΠΑ, Ρόναλντ Αρκιν.
«Οι δάσκαλοι εμπνέουν»
Από την πλευρά του, ο καθηγητής ρομποτικής του πανεπιστημίου του Σέφιλντ, Νόελ Σάρκεϊ πιστεύει ότι τα ρομπότ μπορούν να εξελιχθούν σ’ ένα «εκπαιδευτικό βοήθημα», αλλά αμφιβάλλει αν ποτέ θα μπορέσουν να αντικαταστήσουν τον άνθρωπο στον ρόλο του δασκάλου. «Οι κορυφαίοι επιστήμονες του πλανήτη αναφέρονται πάντα στον δάσκαλο που αποτέλεσε την προσωπική τους πηγή έμπνευσης», σημειώνει. «Τα ρομπότ δεν μπορούν να εμπνεύσουν», ξεκαθάρισε ο δρ Σάρκεϊ.
Οσον αφορά τον δρα Κομπαγιάσι, αυτός δηλώνει ικανός να κατασκευάσει ένα ρομπότ, η εμφάνιση του οποίου θα θυμίζει εκείνη αστέρα του Χόλιγουντ. Υπό την προϋπόθεση, βέβαια, ότι είστε διατεθειμένοι να πληρώσετε ένα διόλου ευκαταφρόνητο ποσό. «Περίπου 51.000 δολάρια», λέει.