Οι περιηγήσεις σε χώρους αρχαιολογικού ενδιαφέροντος και ιστορικής μνήμης στο άμεσο μέλλον θα είναι πιο ελκυστικές για τον επισκέπτη, πιο «ευέλικτες» και σίγουρα παιδευτικά πιο ενδιαφέρουσες.
Αυτή είναι και η εκτίμηση των Times του Λονδίνου, για την iTacitus, την ψηφιακή εφαρμογή, δημιούργημα μιας κοινοπραξίας ευρωπαϊκών εταιρειών και πανεπιστημίων – μαζί με Ελληνες ερευνητές από τον Τομέα Επικοινωνιών, Ηλεκτρονικής και Συστημάτων Πληροφορικής του Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Και μάλλον το σχόλιο της εφημερίδας δεν είναι υπερβολικό.
Για όποιον διαθέτει κινητό τηλέφωνο smartphone ή ένα UMPC (μία σχετικά νέα κατηγορία φορητών υπολογιστών, μικρότερων κι από τα netbook), η υπηρεσία αυτή υπόσχεται να προσφέρει μία ανεπανάληπτη εμπειρία όταν επισκέπτεται κάποιο μουσείο ή αρχαιολογικό χώρο, κυριολεκτικά ταξιδεύοντάς τον πίσω στον χρόνο.
Γι’ αυτόν τον σκοπό, το μόνο που θα έχει να κάνει ο επισκέπτης είναι να θέσει τη συσκευή του στη λειτουργία της φωτογραφικής μηχανής ή του βίντεο, εστιάζοντας τον φακό στο έκθεμα ή στο κτίριο που του τράβηξε την προσοχή. Τότε, χρησιμοποιώντας την τελευταία λέξη της τεχνολογίας στον τομέα της εικονικής πραγματικότητας, η εφαρμογή iTacitus θα παρέμβει στην εικόνα όπως αυτή φαίνεται στην οθόνη της συσκευής, προβάλλοντας επάνω της εικονικά αντικείμενα ή πληροφορίες που σχετίζονται με το συγκεκριμένο έκθεμα.
Η υπηρεσία, μάλιστα, έχει τη δυνατότητα να αναγνωρίζει αυτόματα πού ακριβώς είναι στραμμένη η συσκευή, χρησιμοποιώντας την τεχνολογία GPS, ώστε να γνωρίζει πού ακριβώς βρίσκεται ο χρήστης της.
Επίσης, χάρη σε ένα λογισμικό αναγνώρισης οπτικών δεδομένων το οποίο ανέπτυξαν οι ερευνητές ειδικά γι’ αυτόν τον λόγο, μόλις η εικόνα φτάσει στο server της εφαρμογής, αυτή αναλύεται ώστε να εντοπιστούν οι αναπαραστάσεις και τα επεξηγηματικά κείμενα που «ταιριάζουν» στο συγκεκριμένο μνημείο.
Ετσι, για παράδειγμα, ο επισκέπτης θα μπορεί, χωρίς καμία απολύτως ρύθμιση από την πλευρά του, να παρακολουθήσει «πώς ήταν» όταν πρωτοκατασκευάστηκε το ιστορικό κτίσμα το οποίο βρίσκεται μπροστά του ή να διαβάσει πρόσθετες πληροφορίες για τον πίνακα ζωγραφικής που παρατηρεί.
Και όχι μόνον αυτό: τα εικονικά αντικείμενα θα προσαρμόζονται στον τρόπο με τον οποίο αυτός χειρίζεται τη συσκευή του, μικραίνοντάς τα ή μεγαλώνοντάς τα ανάλογα με το αν ο χρήστης πλησιάζει ή απομακρύνεται από το έκθεμα. Επίσης, για να είναι η εικονική πραγματικότητα ακόμη πιο… πραγματική, οι ειδικοί έχουν προβλέψει ώστε η υπηρεσία να αναπαράγει ακόμη και ήχους από τον συγκεκριμένο χώρο, όπως αυτός λειτουργούσε στην αυθεντική μορφή του.
Αυτό σημαίνει ότι, όταν ο επισκέπτης θα περπατάει μέσα σε μία μεσαιωνική αίθουσα, θα έχει τη δυνατότητα να «ακούσει» διαλόγους από ανθρώπους που κατοικούσαν εκεί και τον θόρυβο από τις δραστηριότητές τους. Προς το παρόν, πάντως, η υπηρεσία αυτή έχει χρησιμοποιηθεί πιλοτικά μόνο σε δύο μουσεία, στο παλάτι Venaria κοντά στο Τορίνο -το οποίο το 1997 ανακηρύχθηκε από την UNESCO ως μνημείο της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς- και στην αίθουσα Great Hall του κάστρου του Winchester στην Αγγλία.
Στο πρώτο, με την iTtacitus o χρήστης μπορεί να παρακολουθήσει μέσα από την οθόνη σε πρωτότυπη μορφή τις τοιχογραφίες που κοσμούσαν εσωτερικά το κτίριο ενώ, «φωτογραφίζοντας» τα ερείπια ενός αρχαίου ναού στον περίβολο, θα δει την αναπαράστασή του.
Στο βρετανικό κάστρο, από την άλλη, οι υπεύθυνοι έχουν προβλέψει ώστε η εφαρμογή να δίνει μία εικόνα για το πώς έμοιαζε η αίθουσα όταν κατασκευάσθηκε, «αναγεννώντας» μάλιστα ψηφιακά το ομοίωμα του βασιλιά Αρθούρου ο οποίος, υποτίθεται, χρησιμοποιούσε τη στρογγυλή τράπεζα που βρίσκεται εκεί. Βέβαια, μόνον στην Ευρώπη, οι μουσειακοί και αρχαιολογικοί χώροι όπου θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί η συγκεκριμένη εφαρμογή είναι εκατοντάδες. Ακόμη περισσότερες θα μπορούσαν να είναι και οι διαφορετικές παραλλαγές από οπτικοακουστικό ή άλλο υλικό που θα φτάνει στη συσκευή των επισκεπτών κάθε τέτοιου χώρου – αναπαριστώντας, για παράδειγμα, σκηνές από το Κολοσσαίο ή από την Ακρόπολη.
Οι ερευνητές, ωστόσο, δίνουν επίσης ιδιαίτερο βάρος στην όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ευχρηστία της εφαρμογής, κάνοντάς την συμβατή με τα smartphone που κυκλοφορούν ήδη στην αγορά, παρόλο που αρχικά η iTtacitus αναπτύχθηκε μόνο για φορητά UMPC (Ultra Mobile PC).