ΟΣΛΟ. Ο κεντροαριστερός συνασπισμός υπό τον Εργατικό πρωθυπουργό Γιενς Στόλτενμπεργκ αναδείχθηκε νικητής των εκλογών στη Νορβηγία, εξασφαλίζοντας όμως ισχνή πλειοψηφία δύο εδρών στο κοινοβούλιο της χώρας. Ο 50χρονος Στόλτενμπεργκ γίνεται έτσι ο πρώτος πρωθυπουργός που επανεκλέγεται στο αξίωμά του από το 1993.
Πολιτικοί αναλυτές αποδίδουν τις συνεχείς εναλλαγές κυβερνήσεων στη Νορβηγία στη λεγόμενη «κατάρα του πετρελαίου», την απόφαση που λήφθηκε δηλαδή το 1996 να μη χρησιμοποιούνται τα κέρδη από τις εξαγωγές του μαύρου χρυσού, αλλά να αποταμιεύονται και να επενδύονται για τη μελλοντική χρηματοδότηση του ασφαλιστικού συστήματος και του κράτους πρόνοιας, όταν τα πλούσια αποθέματα υδρογονανθράκων, που διαθέτει η Σκανδιναβική χώρα θα έχουν εξαντληθεί.
80.000 δολ. για καθένα
Η εν λόγω απόφαση συναντά έντονες αντιδράσεις, αφού πολλοί Νορβηγοί επιθυμούν να χρησιμοποιηθούν τα χρήματα για τη βελτίωση του ήδη εξαιρετικού κοινωνικού κράτους. Η συντηρητική αντιπολίτευση μάλιστα είχε δεσμευθεί να μην αποταμιεύει τόσο μεγάλα ποσά, με δεδομένο μάλιστα ότι, μέσα σε μόλις μία δεκαετία, έχουν ήδη συγκεντρωθεί 80.000 δολάρια για κάθε πολίτη της χώρας. Η απελευθέρωση κονδυλίων από το πετρέλαιο θα επέτρεπε επίσης τη μείωση των υψηλότατων φορολογικών συντελεστών.
Σε τροχιά ανάπτυξης
Εντούτοις, ο Στόλτενμπεργκ απέκρουσε τα επιχειρήματα της αντιπολίτευσης, σημειώνοντας ότι η μείωση της φορολογίας θα πλήξει τις υπηρεσίες που παρέχει το κράτος στους πολίτες.
Η κοινή γνώμη πείστηκε όπως φαίνεται από τις θέσεις του, ενώ του πιστώνεται και η ιδιαιτέρως επιτυχής διαχείριση της οικονομικής κρίσης. Χρησιμοποιώντας μικρό μόνο μέρος του «πετρελαϊκού κεφαλαίου», ο Στόλτενμπεργκ κατάφερε να αναθερμάνει άμεσα τη νορβηγική οικονομία, η οποία εισέρχεται εκ νέου σε τροχιά ανάπτυξης. Το ποσοστό ανεργίας παραμένει ένα από τα χαμηλότερα στην Ευρώπη (3%), ενώ στόχος της κυβέρνησής του είναι να το μειώσει ακόμη περισσότερο. Επιπλέον, ο Στόλτενμπεργκ αρνείται τη σκοπιμότητα των εκτεταμένων αποκρατικοποιήσεων και δεσμεύεται για το μηδενισμό των εκπομπών ρύπων από υδρογονάνθρακες μέχρι το 2030.
Πάντως, η κυβέρνησή του, στην οποία, εκτός από το Εργατικό Κόμμα, συμμετέχουν και οι Σοσιαλιστές και οι Κεντρώοι, έχει να αντιμετωπίσει ακανθώδη ζητήματα στο άμεσο μέλλον. Πέραν της οικονομίας, βασικό θέμα στην ατζέντα είναι και η εκμετάλλευση των κοιτασμάτων πετρελαίου στον Αρκτικό κύκλο, ανοικτά των νήσων Λόφοτεν. Η αριστερά και οι περιβαλλοντικές οργανώσεις αντιδρούν έντονα σε μια τέτοια προοπτική, η οποία όμως έχει την πλήρη στήριξη των πανίσχυρων πετρελαϊκών εταιρειών.
Οι συζητήσεις για την επίτευξη συμβιβασμού δεν έχουν καταλήξει ακόμη σε αποτέλεσμα. Επίσης, ανοικτό είναι και το ενδεχόμενο να καταθέσει η χώρα αίτηση για την ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Στις πρώτες του δηλώσεις για το θέμα μετά την επανεκλογή του, ο Στόλτενμπεργκ σημείωσε ότι θα περιμένει να δει την εξέλιξη της διαδικασίας ένταξης της Ισλανδίας και αναλόγως θα κρίνει.
Για τη μετανάστευση
Τέλος ανησυχία προκαλεί η απήχηση που βρίσκουν στη χώρα ακραίες απόψεις για τη μετανάστευση. Το λαϊκιστικό «Κόμμα της Προόδου», που εδραιώνει πλέον τη θέση του ως αξιωματική αντιπολίτευση, εισηγήθηκε κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, να δημιουργηθούν νορβηγικά στρατόπεδα «υποδοχής» μεταναστών στην Αφρική. Στις εκλογές ενίσχυσε ακόμη περισσότερο τη δύναμή του, συγκεντρώνοντας το 22,9% των ψήφων, ενώ κατέλαβε τρεις παραπάνω έδρες στη Βουλή σε σχέση με τις προηγούμενες εκλογές.