Από τα τέλη Σεπτεμβρίου – αρχές Οκτωβρίου θα είναι διαθέσιμο το εμβόλιο της εποχικής γρίπης, ενώ το εμβόλιο του πνευμονιόκοκκου για τις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού, μετά την ένταξή του στο «οπλοστάσιο» κατά της νέας γρίπης, «εξαφανίστηκε» από τα φαρμακεία. Αποτέλεσμα είναι να μην το βρίσκουν αυτοί που πραγματικά το χρειάζονται.
«Μέχρι πέρυσι», δήλωσε στην «Κ» ο αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Φαρμακευτικής Ερευνας και Τεχνολογίας Γ. Κιοσές, «γίνονταν κάθε χρόνο 50.000 δόσεις εμβολίου. Φέτος διατέθηκαν 150.000 δόσεις και περιμένουμε άλλες πενήντα – εκατό χιλιάδες. Το εμβόλιο διατίθεται από τα φαρμακεία, μόνο με αιτιολογημένη ιατρική συνταγή, η οποία φυλάσσεται για δύο χρόνια και είναι διαθέσιμη ανά πάσα στιγμή για έλεγχο».
Οι ποσότητες αυτές δεν επαρκούν για τον εμβολιασμό του ευπαθούς πληθυσμού, σύμφωνα πάντα με τη σύσταση του υπουργείου Υγείας (εκτός από τα παιδιά από δύο μηνών έως πέντε ετών που δεν έχουν έως τώρα εμβολιαστεί στο πλαίσιο του Εθνικού Προγράμματος Εμβολιασμών, προτείνεται ο εμβολιασμός των ασθενών με σοβαρές χρόνιες παθήσεις και των ατόμων άνω των εξήντα ετών).
«Δεν έχει κανένα νόημα», επισημαίνει στην «Κ» η καθηγήτρια Παιδιατρικής Μαρία Θεοδωρίδου, «να σπεύδουν να εμβολιάζονται υγιή άτομα με το εμβόλιο, διότι εμμέσως στερούν τη δυνατότητα να εμβολιαστούν όσοι πραγματικά το έχουν ανάγκη.
Δεύτερη γενιά
– Ποια είναι η διαφορά ανάμεσα στα εμβόλια πνευμονιόκοκκου πρώτης και δεύτερης γενιάς;
– Εχουμε δύο ομάδες εμβολίων για τον πνευμονιόκοκκο. Τα συζευγμένα εμβόλια δεύτερης γενιάς, το επταδύναμο που κυκλοφορεί από το 2000 και το δεκαδύναμο που ήρθε στη χώρα μας πριν από ένα χρόνο, προορίζονται για τα μικρά παιδιά έως πέντε ετών. Το δεκαδύναμο γίνεται σε παιδιά έως δύο ετών.
Το 23δύναμο των ενηλίκων είναι εμβόλιο πρώτης γενιάς που περιέχει 23 διαφορετικούς τύπους πνευμονιόκοκκου και κυκλοφορεί στη χώρα μας από το 1980. Είχε ένα μειονέκτημα, ότι δεν είναι αποτελεσματικό σε βρέφη κάτω των δύο ετών. Επομένως, αποτέλεσε μεγάλη εξέλιξη η παρασκευή των συζευγμένων εμβολίων, τα οποία από το 2004 που χρησιμοποιούνται στα παιδιά, έχουν αποδώσει λαμπρά αποτελέσματα.
– Πρέπει να εμβολιαστούν όλα τα παιδιά;
– Τα περισσότερα παιδιά ηλικίας έως πέντε ετών, έχουν ήδη εμβολιαστεί για πνευμονιόκοκκο. Τα μεγαλύτερα παιδιά που δεν έχουν κάποιο παράγοντα αυξημένου κινδύνου, παραδείγματος χάριν βρογχικό άσθμα, δεν χρειάζεται να εμβολιαστούν.
Για πρώτη φορά φέτος, λόγω της πανδημίας, συνιστάται ο εμβολιασμός των παιδιών έως πέντε ετών και με το εμβόλιο της εποχικής γρίπης. Παράλληλα, θα γίνει κανονικά ο εμβολιασμός των ευπαθών ομάδων με καρδιαγγειακές και άλλες σοβαρές χρόνιες παθήσεις και των ατόμων άνω των εξήντα ετών.
«Για την εποχική γρίπη υπολογίζεται ότι θα διατεθούν φέτος μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου 2.800.000 – 3.000.000 εμβόλια. Οι ποσότητες των εμβολίων είναι αυξημένες κατά 50% σε σύγκριση με τα δύο προηγούμενα χρόνια», λέει στην «Κ» ο αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Φαρμακευτικής Ερευνας και Τεχνολογίας. «Ο εμβολιασμός συνήθως γίνεται τον Σεπτέμβριο, τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο με συμβουλή γιατρού. Στο τέλος Σεπτεμβρίου, αρχές Οκτωβρίου περιμένουμε και περίπου 300.000 εμβόλια για τη νέα γρίπη Η1Ν1, τα οποία όμως δεν θα χρησιμοποιηθούν έως ότου δοθεί το «πράσινο φως» από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων. Σταδιακά, έως τα μέσα Ιανουαρίου πρόκειται να παραλάβουμε τρία έως τέσσερα εκατομμύρια δόσεις του νέου εμβολίου, ώστε να καλυφθεί, όπως έχει υπολογιστεί, το 37% του πληθυσμού». Σύμφωνα με την απόφαση της Επιστημονικής Επιτροπής για τη γρίπη, με το νέο εμβόλιο θα εμβολιαστούν κατά προτεραιότητα το ιατρονοσηλευτικό προσωπικό, οι έγκυες και όσοι φροντίζουν βρέφη κάτω των έξι μηνών. Ακολουθούν όσοι έχουν χρόνια, σοβαρά προβλήματα υγείας ανεξαρτήτως ηλικίας, οι υγιείς ενήλικες 18 – 49 ετών, οι υγιείς ενήλικες από 49 έως 65 ετών και οι άνω των εξήντα πέντε.
Ερωτήματα
Ακόμη όμως, και παρά το γεγονός ότι τουλάχιστον 20 φαρμακευτικές εταιρείες έχουν επιδοθεί σε αγώνα δρόμου για την παρασκευή όσο το δυνατόν μεγαλύτερων αποθεμάτων, υπάρχουν πολλά αναπάντητα ερωτήματα για το νέο εμβόλιο. Μένει να επιβεβαιωθεί εάν όπως ανακοίνωσαν Αυστραλοί και Αμερικανοί επιστήμονες, θα αρκεί μια δόση εμβολίου για να προστατέψει τους ενηλίκους από τη γρίπη.
Σύμφωνα με τα δεδομένα, η προστασία αυτή αρχίζει δέκα ημέρες αφότου γίνει το εμβόλιο και ο βαθμός αποτελεσματικότητας θεωρείται ανάλογος με του εμβολίου της εποχικής γρίπης.
«Αναμένονται νεότερα στοιχεία για την ασφάλεια και τη δοσολογία του, δεν ξέρουμε ακόμη αν αρκεί ένας εμβολιασμός», υπογραμμίζει η κ. Θεοδωρίδου. «Με τόσο σοβαρές εκκρεμότητες δεν μπορεί να ληφθεί εύκολα απόφαση σχετικά με τα παιδιά. Πολύ περισσότερο εάν ο εμβολιασμός τους έχει κύριο στόχο τη δημιουργία τείχους ανοσίας, για να μη διασπαρεί η λοίμωξη στην κοινότητα. Διότι η γρίπη δεν είναι ιδιαίτερα σοβαρή και μέχρι στιγμής δεν απειλεί τη ζωή των παιδιών. Είναι μια ίωση με όνομα, όπως όλες που περνούν κάθε χρόνο τα παιδιά.
Υπάρχει και το θέμα της αποτελεσματικότητας του εμβολίου: δύο ή τρεις στους δέκα από αυτούς που εμβολιάζονται δεν αποκτούν την αναγκαία προστασία, ώστε να μην νοσήσουν. Επίσης, ο χρόνος προστασίας είναι περιορισμένος για ένα έτος, όπως με το εμβόλιο της εποχικής γρίπης. Δεν είναι όπως τα άλλα εμβόλια της παιδικής ηλικίας, που προστατεύουν εφ’ όρου ζωής. Γι’ αυτό και οι γονείς είναι διστακτικοί».
Κλείσιμο κατά περίπτωση των σχολείων
Η απόφαση για το κλείσιμο μιας τάξης ή ενός σχολείου θα λαμβάνεται από τον νομάρχη, εάν ασθενήσουν περίπου οι μισοί μαθητές και καθηγητές… Η ολομέλεια της επιστημονικής επιτροπής για την πανδημία γρίπης εξέθεσε την Πέμπτη στον υπουργό Υγείας όλα τα πιθανά «σενάρια», δηλαδή διάφορες στρατηγικές ανάσχεσης της πανδημίας με το κλείσιμο των σχολείων.
Για παράδειγμα, κλείσιμο των σχολείων επί δύο εβδομάδες, με στόχο να καθυστερήσει η επέκταση της επιδημίας, ώστε να μην συμπέσουν όλα τα κρούσματα μαζί και παραλύσουν τα νοσοκομεία, κλείσιμο κατά περίπτωση ή στην αιχμή της επιδημίας.
Η άποψη που επικράτησε, καθώς εκτιμήθηκε ότι και να κλείσουν τα σχολεία θα μείνουν ανοιχτά τα… φροντιστήρια ή τα παιδιά θα συνωστίζονται στους παιδότοπους, είναι οι σχολικές αίθουσες να κλείνουν κατά περίπτωση όταν αρρωστήσει σημαντικός αριθμός μαθητών και καθηγητών. Μάλιστα, ο υπουργός Υγείας δήλωσε ότι τα σχολεία θα κλείνουν εάν απουσιάζει το 40-50% των μαθητών και δασκάλων, όταν στη Γαλλία λίγες μέρες μετά το ξεκίνημα των μαθημάτων πολλές τάξεις έκλεισαν με την εμφάνιση τριών κρουσμάτων την ίδια εβδομάδα.
Ο υπουργός διαβεβαίωσε ότι 100.000 – 150.000 εμβόλια για τον νέο ιό βρίσκονται «καθ’ οδόν» προς τις αποθήκες του Κεντρικού Εργαστηρίου Δημόσιας Υγείας, ώστε πριν από τον Νοέμβριο να αρχίσει ο εμβολιασμός της πρώτης ομάδας πληθυσμού, που είναι οι υγειονομικοί, οι έγκυες γυναίκες και όσοι φροντίζουν βρέφη κάτω των έξι μηνών.