ΣΙΓΚΑΠΟΥΡΗ. Στη διάρκεια του ’60 και του ’70, ο καλλιτέχνης Yeh Chi Wei από τη Σιγκαπούρη δημιούργησε έργα τέχνης υψηλών προδιαγραφών, αντλώντας έμπνευση από ένα ευρύ φάσμα από πολιτιστικές και ιστορικές ασιατικές πηγές, ενώ ταυτόχρονα ενσωμάτωνε κινεζικές τεχνικές καλλιγραφίας. Ως ιδρυτικό μέλος στο Ten Men Art Group -μια κολεκτίβα από καθηγητές τέχνης και καλλιτέχνες το 1970-, διαδραμάτισε πρωταγωνιστικό ρόλο στην εξέλιξη της σκηνής της τέχνης στη Σιγκαπούρη. Κι όμως, το όνομά του έπεσε σχεδόν στην αφάνεια όταν βρέθηκε, σχεδόν στο απόγειο της καριέρας του, σε ένα χωριό στη Μαλαισία.
«Η ιστορία του Yeh Chi Wei», μια μεγάλη ρετροσπεκτίβα στο Μουσείο Τέχνης της Σιγκαπούρης, η οποία θα φιλοξενείται μέχρι τις 12 Σεπτεμβρίου, ρίχνει φως στα επιτεύγματα του καλλιτέχνη και στην αξία του ως δημιουργικού πρωτοπόρου.
«Ο Yeh Chi Wei είναι ένας από τους καλλιτέχνες του οποίου η καλλιτεχνική και ιστορική σημασία χρειάζονται επαναπροσδιορισμό», είπε ο Kwok Kian Chow, ο διευθυντής της Εθνικής Γκαλερί Τέχνης της Σιγκαπούρης.
Ο Yeh γεννήθηκε σε ένα χωριό κοντά στο Fuzhou, στην Κίνα, το 1913. Σπούδασε στην Ακαδημία Xinhua Art στη Σαγκάη, παρά την αντίδραση του πατέρα του και αποφοίτησε το 1936 με εξειδίκευση στη δυτική ζωγραφική. Λίγο μετά εγκαταστάθηκε στη Μαλαισία -εκείνη την εποχή ήταν γνωστή ως Μαλάγια- αφού παντρεύτηκε την πρώτη του γυναίκα. Το 1952, επέστρεψε στη Σιγκαπούρη για να διδάξει σε ένα σχολείο, όπου παρέμεινε μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του ’70.
Αν και συμμετείχε σε πολλές εκθέσεις ως μέλος του Ten Men Art Group, η μοναδική «σόλο» έκθεση του Yeh ήταν το 1969. Πέθανε το 1981, καθώς προετοιμαζόταν για τη δεύτερη ατομική του έκθεση.
Τo Ten Men Art Group -ψευδώνυμο, καθώς τρεις γυναίκες ήταν επίσης μέλη- δεν φτιάχτηκε από την αρχή από τον Υeh, αλλά ο ίδιος διαδραμάτισε αρχηγικό ρόλο ως διοργανωτής σε πολλές περιοδείες στην περιοχή. Αυτές οι καλλιτεχνικές εκδρομές έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην πρακτική του, αλλάζοντας ριζοσπαστικά το στυλ του. Στον κατάλογο της ατομικής του έκθεσης, έγραψε: «Το 1961, πήγα σε μια καλλιτεχνική εκδρομή στην ανατολική ακτή της Μαλάγια μαζί με 10 ακόμη ζωγράφους. Ηταν τότε που άρχισα να διώχνω από πάνω μου οτιδήποτε είχε απομείνει από τις ρεαλιστικές διαθέσεις που είχα».
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να γίνουν κομμάτια οι φόρμες του μέσα σε επίπεδες επιφάνειες. Καθώς εμπνεόταν από το γιαπωνέζικο μπατίκ, άρχισε να απλώνει στον καμβά επίπεδες αποχρώσεις, χρησιμοποιώντας απλούς χρωματικούς τόνους και μοτίβα.
Υστερα από ταξίδια στην Ταϊλάνδη και στην Καμπότζη, στράφηκε στο σκάλισμα της κινεζικής πέτρας και στον αρχαϊκό χαλκό για να αποκαλύψει την επισημότητα των αρχαίων μνημείων που είχε δει.
«Οι ιδέες του έμοιαζαν με εκείνες άλλων καλλιτεχνών, όπως των Chen Wen Hsi και Cheng Seon Pieng», είπε μία από τις επιμελήτριες της έκθεσης, η Ong Zhen Min. Αυτοί οι καλλιτέχνες δημιούργησαν το Ten Men Art Group.
«Τον ενδιέφερε να αιχμαλωτίσει το στίγμα του τρόπου ζωής της Νοτιοανατολικής Ασίας και της κουλτούρας στα έργα του, αλλά διέφερε από άλλους καλλιτέχνες γιατί τον απασχολούσε περισσότερο η στιγμή στην ιστορία», είπε η κ. Ong. Ο Yeh ενσωμάτωνε την καλλιγραφία συχνά στα έργα ζωγραφικής του, αλλά χρησιμοποιούσε έναν αρχαϊκό τρόπο γραφής.
Στο έργο «Musician», του 1975, ο καλλιτέχνης γράφει: «Δεν είναι οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο μουσικός για τις οποίες πρέπει να τον λυπάται κανείς, αλλά η έλλειψη ενός κοινού ικανού να τον κατανοήσει».
Τρία χρόνια αργότερα, αποσύρθηκε σε ένα απομονωμένο κτήμα στη Μαλαισία. Δεν πήρε μέρος σε άλλες εκθέσεις.