Αυτό που από καιρό κυκλοφορούσε σαν φήμη στα διπλωματικά γραφεία της Δύσης, έγινε διεθνές θέμα χάρη σε πρωτοσέλιδο δημοσίευμα της ρωσικής εφημερίδας «Κομερσάντ»: «Ο συνταγματάρχης Καντάφι στέλνει μηνύματα ότι είναι έτοιμος να παραδώσει την εξουσία με αντάλλαγμα εγγυήσεις ασφαλείας», έγραψε η ανεξάρτητη, ισχυρής επιρροής εφημερίδα, η οποία συνδέεται με επιχειρηματικούς κύκλους της Ρωσίας και διαθέτει καλή πληροφόρηση από το Κρεμλίνο.
Σημαντική λεπτομέρεια: Το ρεπορτάζ δημοσιεύτηκε την επομένη συναντήσεων του γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ, Αντερς Φογκ Ράσμουσεν, με Ρώσους αξιωματούχους προς αναζήτηση διεξόδου στη λιβυκή κρίση.
Αν και ο Λίβυος κυβερνητικός εκπρόσωπος αρχικά απέκλεισε το ενδεχόμενο παραίτησης του «Ηγέτη της Επανάστασης», στη συνέχεια ενίσχυσε ο ίδιος την αίσθηση ότι κάτι μαγειρεύεται στα παρασκήνια. Ο κ. Μούσα Ιμπραήμ ανέφερε ότι εκπρόσωποι της κυβέρνησής του έχουν ήδη έρθει σε επαφή με ηγετικά στελέχη της εξεγερμένης αντιπολίτευσης, επί ιταλικού, νορβηγικού και αιγυπτιακού εδάφους.
Η μάλλον χλιαρή διάψευση της Ρώμης δεν αναίρεσε τη διάχυτη εντύπωση περί κινητικότητας στο λιβυκό. Δυτικές διπλωματικές πηγές επιβεβαιώνουν ότι πραγματοποιήθηκε μία τουλάχιστον συνάντηση με συμμετοχή, εκ μέρους της ηγεσίας των εξεγερμένων, του στρατηγού Αμπντελφατάχ Γιούνις και ότι η αντιπολίτευση της Βεγγάζης διατηρεί διαύλους επικοινωνίας με παράγοντες του καθεστώτος, συμπεριλαμβανομένου του πρωθυπουργού Μπαγκντάντι Μαχμούντι και της κόρης του Καντάφι, Αϊσα. Γεγονός είναι ότι, σε πείσμα των εκτιμήσεων περί στρατιωτικής στασιμότητας και πολιτικού αδιεξόδου, ο κλοιός σφίγγει ολοένα και περισσότερο γύρω από τον Καντάφι. Με το ανατολικό μέτωπο παγωμένο στον πετρελαϊκό κόμβο Μπρέγκα, όλο το βάρος έχει πέσει στο δυτικό, όπου οι εξελίξεις διαγράφονται δυσμενείς για το καθεστώς. Οι αντάρτες έχουν θωρακίσει πλέον τη Μισράτα, τρίτη σε μέγεθος πόλη της χώρας και τις απελευθερωμένες περιοχές στα βουνά Ναφούζα. Οι αποστασίες από το στρατόπεδο του Καντάφι μοιάζουν με ακατάσχετη αιμορραγία, ενώ ο έλεγχος των πετρελαιαγωγών γλιστράει από τα χέρια του. Παράλληλα, επιτείνεται η πολιτική του απομόνωση, με τελευταίο πλήγμα την αναγνώριση της προσωρινής κυβέρνησης της Βεγγάζης από την Τουρκία. Μια κίνηση που πήρε εμφαντικό χαρακτήρα με την επίσημη επίσκεψη του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών Αχμέτ Νταβούτογλου στην έδρα των επαναστατών.
Οπως σημειώνει, όμως, ο σχολιαστής του GuardiaΤομ Ντέιλ, το ΝΑΤΟ όχι μόνο δεν διευκολύνει την προέλαση των ανταρτών προς Τρίπολη, αλλά και εμφανίζεται να την καθυστερεί συνειδητά. Δεν μπορεί να εξηγηθεί διαφορετικά το γεγονός ότι οι ΝΑΤΟϊκές δυνάμεις αποφεύγουν να βομβαρδίσουν τις μονάδες του κυβερνητικού στρατού. Αυτό που ευνοούν οι ΝΑΤΟϊκοί είναι η πτώση του καθεστώτος όχι εξ εφόδου, αλλά εκ των ένδον, με εσωτερικό πραξικόπημα.
Διεθνείς παρατηρητές
Οι στερεότυπες δικαιολογίες που ακούει κανείς από Αμερικανούς και άλλους Δυτικούς διπλωμάτες είναι ότι, πρώτον, έτσι θα αποφευχθεί η γενικευμένη αιματοχυσία και ότι, δεύτερον, δεν μπορεί να έχει κανείς εμπιστοσύνη στα δημοκρατικά πιστεύω μεγάλου μέρους της αντιπολίτευσης. Το πιθανότερο είναι, όμως, ότι ισχυρές δυτικές χώρες προσβλέπουν σε έναν συμβιβασμό, που θα φέρει στην κυβέρνηση τα πλέον αξιόπιστα, στα μάτια της Δύσης, στοιχεία και των δύο στρατοπέδων.
Ηδη, στα Ηνωμένα Εθνη διεξάγονται πυρετώδεις ζυμώσεις γύρω από την πρόταση για δημιουργία ομάδας διεθνών παρατηρητών, οι οποίοι θα επιβλέπουν την εφαρμογή της εκεχειρίας, όποτε αυτή προκύψει. Λόγος γίνεται για έναν αρχικό πυρήνα πολυεθνικής δύναμης, που θα στελεχωθεί από την Τουρκία, την Ιορδανία, την Αίγυπτο και τη Νότια Αφρική, στη συνέχεια θα διευρυνθεί για να αποτελέσει ένα είδος «δύναμης σταθεροποίησης» κατά τη δύσκολη, μεταβατική περίοδο.
Επί του παρόντος, όλα αυτά παραμένουν σχέδια επί χάρτου, που δεν εξασφαλίζουν καν την ομοφωνία στους κόλπους της Δύσης. Για παράδειγμα, η Γαλλία, η πρώτη χώρα που αναγνώρισε το Προσωρινό Λιβυκό Συμβούλιο των εξεγερμένων, συνεχίζει να ποντάρει στην ολοκληρωτική επικράτηση της αντιπολίτευσης. Υπό αυτό το πρίσμα, αυτονομήθηκε από τα άλλα μέλη του ΝΑΤΟ και προσέφερε μονομερώς οπλισμό στους εξεγερμένους. Σε κάθε περίπτωση, φαίνεται ότι η άμμος στην κλεψύδρα του συνταγματάρχη που κυβερνά εδώ και 41 χρόνια τη Λιβύη, εξαντλείται…