Αν δεν υπάρξει πολιτική συμφωνία, σε τρεις εβδομάδες η αμερικανική κυβέρνηση θα κηρύξει στάση πληρωμών. Πρέπει να ευχόμαστε πως αυτή δεν θα αφορά το δημόσιο χρέος. Αλλά η χώρα θα αναγκασθεί να σταματήσει να πληρώνει κάποιους: ίσως τους συνταξιούχους ή τους προμηθευτές του Δημοσίου ή τους στρατιώτες. Κάτι τέτοιο θα ήταν αρκετά επιζήμιο σε μια εποχή οικονομικής αστάθειας. Και όσο μεγαλύτερη διάρκεια θα έχει η στάση πληρωμών, τόσο μεγαλύτερος θα είναι ο κίνδυνος να προκληθεί κρίση ομολόγων. Δεν συντρέχουν οι πραγματικές οικονομικές αιτίες για να συμβεί κάτι τέτοιο. Το καθαρό χρέος της Αμερικής είναι ένα πλήρως αντιμετωπίσιμο 65% του ΑΕΠ.
Το πρόβλημα είναι μάλλον πολιτικής φύσης. Βάσει του πολύπλοκου συστήματος διαχωρισμού των εξουσιών που ισχύει στην Αμερική, το Κογκρέσο πρέπει να δώσει την έγκρισή του για να αυξηθεί το επιτρεπόμενο όριο του χρέους που σήμερα βρίσκεται στα 14,3 τρισ. δολάρια. Η Βουλή των Αντιπροσώπων, που έχει περιέλθει στον έλεγχο των Ρεπουμπλικανών από τον Νοέμβριο, έχει αποτρέψει την υπερψήφιση του σχετικού νομοσχεδίου. Πολύ λογικό: μέχρι προσφάτως οι Ρεπουμπλικανοί έκαναν χρήση της εντολής που τους είχαν δώσει οι ψηφοφόροι και επέμεναν πως δεν θα επιτρέψουν αύξηση του ορίου του χρέους αν η κυβέρνηση Ομπάμα δεν συμφωνήσει να προχωρήσει σε ραγδαίες περικοπές δαπανών. Ο κ. Ομπάμα υπήρξε ασυγχώρητα απρόσεκτος, με αποτέλεσμα να πέφτει συχνά έξω στους προϋπολογισμούς του και οι ομιλίες του για την κατάσταση του έθνους δεν πρότειναν κανέναν τρόπο για να περιοριστεί το δημοσιονομικό έλλειμμα σε βιώσιμα επίπεδα. Υπό τη σθεναρή πίεση των Ρεπουμπλικανών αναγκάστηκε να το ξανασκεφτεί. Τώρα, όμως, οι Ρεπουμπλικανοί το παρατραβάνε.
Οικονομικός αναλφαβητισμός
Οι συνομιλίες με την κυβέρνηση περιήλθαν σε αδιέξοδο τον περασμένο μήνα. Ο σκόπελος δεν βρίσκεται στο θέμα των δαπανών. Βρίσκεται στο ότι η συντριπτική πλειοψηφία των Ρεπουμπλικανών επηρεάζεται από τα ακραία στοιχεία του κόμματός τους και τις ασυναρτησίες των συντηρητικών ΜΜΕ και επιμένουν πως η μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος δεν πρέπει να επιτευχθεί ούτε κατά ένα σεντ προερχόμενο από αυξήσεις φόρων.
Πρόκειται για οικονομικό αναλφαβητισμό και απαράδεκτο κυνισμό. Το έντυπό μας έχει απέχθεια στο διογκωμένο κράτος και προτείνει από παλιά περικοπές δαπανών. Δεν είναι δυνατόν, όμως, να επιτευχθεί η εξυγίανση χωρίς καμία αύξηση φόρων. Στην Αμερική τα φορολογικά έσοδα βρίσκονται στο χαμηλότερο επίπεδό τους εδώ και δεκαετίες. Ακόμη και ο Ρόναλντ Ρέιγκαν αύξησε τους φόρους όταν το έκρινε αναγκαίο.