Η πρώτη επίσκεψη της κ. Χίλαρι Κλίντον στην Αθήνα υπό την ιδιότητα της υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ πραγματοποιείται σε μια εξαιρετικά ιδιαίτερη συγκυρία. Παραδοσιακά, οι επισκέψεις Αμερικανών ΥΠΕΞ στη χώρα μας αναλύονται πριν, κατά τη διάρκεια και μετά, υπό το πρίσμα των θεμάτων εξωτερικής πολιτικής, κυρίως, των ελληνοτουρκικών.
Αυτή η επίσκεψη, όμως, είναι διαφορετική. Βεβαίως, τηρείται η παράδοση που θέλει τον εκάστοτε ΥΠΕΞ των ΗΠΑ να μεριμνά για τις ισορροπίες και να επισκέπτεται μαζί Ελλάδα και Τουρκία. Ετσι, η κ. Κλίντον αναμένεται σήμερα το βράδυ στην Αθήνα, προερχόμενη από την Κωνσταντινούπολη. Εκεί συνεδρίασε η ομάδα επαφής για τη Λιβύη, ενώ η Αμερικανίδα ΥΠΕΞ είχε στο πρόγραμμά της και διμερείς επαφές με την τουρκική πολιτική ηγεσία.
Ωστόσο, αυτή τη φορά στην κορυφή της ατζέντας της επίσκεψης της κ. Κλίντον στην Αθήνα κυρίαρχο θέμα στις συναντήσεις της θα είναι -τι άλλο; – η οικονομία. Η κρίση χρέους που ταλανίζει τη χώρα και η διεθνής διάστασή της παραμερίζουν όλα τα άλλα ζητήματα. Αυτό αντικατοπτρίζεται και στο πρόγραμμα των συναντήσεων της Αμερικανίδας ΥΠΕΞ, το οποίο, εκτός από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας κ. Κάρολο Παπούλια, τον πρωθυπουργό κ. Γιώργο Παπανδρέου και τον υπουργό Εξωτερικών κ. Σταύρο Λαμπρινίδη, περιλαμβάνει και τον υπουργό Οικονομικών κ. Ευάγγελο Βενιζέλο. Η οικονομία αναμένεται να βρεθεί στο επίκεντρο και της συνάντησης που θα έχει το πρωί της Δευτέρας η κ. Κλίντον με τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης κ. Αντώνη Σαμαρά. Η Αθήνα, που αποτυπώνει ως «πολύ υποστηρικτική» τη μέχρι τώρα θέση που έχουν λάβει οι ΗΠΑ έναντι της χώρας μας όσον αφορά την οικονομική κρίση, αναμένει ανάλογη δημόσια τοποθέτηση από την Αμερικανίδα ΥΠΕΞ και αύριο, στην οποία, μάλιστα, δίδεται ιδιαίτερη σημασία τη δεδομένη χρονική στιγμή.
Εξωτερική πολιτική
Στην ατζέντα της εξωτερικής πολιτικής, που περνάει μεν σε δεύτερη μοίρα, αλλά παραμένει εξαιρετικά σημαντική, διπλωματικές πηγές κάνουν λόγο για διεύρυνση της θεματολογίας. Είναι αλήθεια, πάντως, ότι για την Ουάσιγκτον τόσο τα ελληνοτουρκικά, όπου καταγράφεται ηρεμία, όσο και το θέμα της ονομασίας της ΠΓΔΜ, τα δύο κεντρικά ζητήματα που απασχολούν την ελληνική εξωτερική πολιτική, δεν έχουν τη σημασία που είχαν παλαιότερα. Η αμερικανίδα ΥΠΕΞ αναμένεται να ενθαρρύνει τη συνέχιση των προσπαθειών προσέγγισης μεταξύ Ελλάδας – Τουρκίας και να χαιρετίσει το καλό κλίμα που έχει διαμορφωθεί.
Οσον αφορά την ΠΓΔΜ, η ελληνική πλευρά θα επιθυμούσε κάποια δήλωση που θα «έδειχνε» προς τα Σκόπια, όσον αφορά τη στασιμότητα που παρατηρείται στις διαπραγματεύσεις.
Το Κυπριακό αναμένεται να βρεθεί ψηλά στις συνομιλίες της κ. Κλίντον στην Αθήνα, καθώς δρομολογούνται διεργασίες για επιτάχυνση των απευθείας διαπραγματεύσεων. Η Αθήνα θα καταδείξει την ανακολουθία της τουρκικής πλευράς, που ενώ δημοσίως προβάλλει διάθεση για άμεση επίλυση, στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων δεν επιδεικνύει ανάλογη στάση.
Στις προτεραιότητες
Από τα ζητήματα που βρίσκονται στις προτεραιότητες της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής στην παρούσα συγκυρία και αφορούν τη χώρα μας είναι η κρίση στη Λιβύη και οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή. Για τη Λιβύη η αμερικανική πλευρά αναγνωρίζει τη συμβολή της χώρας μας με τη διάθεση κυρίως της βάσης της Σούδας, ενώ η Αθήνα προβάλλει τη δυνατότητα να συνομιλεί και με τις δύο πλευρές εκεί.
Η Ουάσιγκτον είδε ιδιαίτερα θετικά την αναβάθμιση των σχέσεων της Ελλάδας με το Ισραήλ. Καθώς το Παλαιστινιακό βρίσκεται σε κρίσιμη περίοδο, με τη διεθνή προσπάθεια να εστιάζεται στην επανάληψη της ειρηνευτικής διαδικασίας, η ελληνική πλευρά θεωρεί ότι οι παραδοσιακά καλές σχέσεις με τον αραβικό κόσμο μπορούν να δώσουν τη δυνατότητα ενεργού ρόλου γεφύρωσης των διαφορετικών απόψεων.