ΛΟΝΔΙΝΟ. Στέλνοντας τα τανκς για να συνθλίψει το αντικαθεστωτικό κίνημα στη Χάμα -μια πόλη όπου οι αναμνήσεις από μεγάλη σφαγή του 1982 είναι ακόμη νωπές- ο Σύρος πρόεδρος, Μπασάρ Ασαντ, επέλεξε ένα δρόμο χωρίς επιστροφή. Οι ΗΠΑ, η Ε.Ε. και η Τουρκία έχουν ήδη προειδοποιήσει το συριακό καθεστώς ότι δεν θα ανεχθούν μια επανάληψη των πρωτοφανών τακτικών που είχε υιοθετήσει ο πατέρας του Μπασάρ Ασαντ, Χαφέζ, για να καταπνίξει την ισλαμική εξέγερση στην πόλη πριν από 29 χρόνια. Ο Χαφέζ Ασαντ είχε τότε διατάξει τον ανηλεή βομβαρδισμό της πόλης και την εξαφάνιση από προσώπου γης ολόκληρων οικοδομικών τετραγώνων. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ανθρωπιστικών οργανώσεων, τα θύματα του 1982 στη Χάμα κυμαίνονται μεταξύ δέκα και είκοσι χιλιάδων.
Το καθεστώς, λοιπόν, καθιστά ξεκάθαρο στους διεθνείς του επικριτές πως δεν προτίθεται να υποκύψει στις εκκλήσεις για ουσιαστικές αλλαγές στο πολιτικό σύστημα και ότι είναι αποφασισμένο να παραμείνει στην εξουσία ανεξαρτήτως κόστους. Το κόστος, ωστόσο, της απόφασης για κλιμάκωση της αντιπαράθεσης με το δημοκρατικό κίνημα έχει ήδη αυξηθεί, δεδομένου ότι η έναρξη του Ραμαζανιού, τη Δευτέρα, παρέχει στους αντικαθεστωτικούς μοναδική ευκαιρία διεύρυνσης της εξέγερσης. «Η επίθεση στη Χάμα δείχνει ότι έχουν χάσει τον έλεγχο», λέει ο επικεφαλής της Αραβικής Πρωτοβουλίας για τη Μεταρρύθμιση με έδρα το Παρίσι, Μπασμά Κοντμανί.
Ο πρόεδρος Ασαντ, βέβαια, ο οποίος κληρονόμησε την εξουσία το 2000, όταν και πέθανε ο πατέρας του, εξακολουθεί να πιστεύει ότι μπορεί να καταπνίξει τις φωνές για ελευθερία με στρατιωτικά μέσα. Εντούτοις και παρά το γεγονός ότι οι νεκροί ξεπέρασαν τους 1.600 και οι «εξαφανισμένοι» τους 2.900, οι διαδηλώσεις εξακολουθούν να εξαπλώνονται από πόλη σε πόλη. «Μετά από τέσσερις μήνες βίαιης καταστολής, το καθεστώς αδυνατεί να αντιληφθεί πως δεν υπάρχει στρατιωτική λύση στο πρόβλημα των διαδηλώσεων», σημειώνει ο επικεφαλής του Human Rights Watch στη Βηρυτό, Ναντίμ Χουρί. Οσον αφορά την επίθεση στη Χάμα, είναι σαφές ότι πρόκειται για απόπειρα ανάκτησης του ελέγχου στην πόλη πριν από την κορύφωση του Ραμαζανιού. «Δεν θέλουν να γίνει η Χάμα σύμβολο της εξέγερσης και πηγή έμπνευσης για άλλες πόλεις», εξηγεί ο κ. Χουρί. Το καθεστώς, όμως, μοιάζει να έχει επιλέξει, όχι μόνο τη λάθος πόλη, αλλά και τη λάθος στιγμή. «Δεν μπορείς να αναφέρεις στην ίδια πρόταση τις λέξεις Χάμα και τανκς, δίχως να ξυπνήσεις μνήμες της μεγάλης σφαγής», τονίζει ο κ. Χουρί. Η πλειονότητα των αναλυτών συμμερίζονται την άποψη του κ. Χουρί, θεωρώντας πως κατά τη διάρκεια των προσευχών στο πλαίσιο του Ραμαζανιού θα ακουστούν καλέσματα σε εξέγερση. Υπογραμμίζουν, ακόμα, ότι μολονότι οι περισσότεροι εκ των αξιωματικών του στρατού είναι, όπως και η οικογένεια Ασαντ, Αλαουίτες, η συντριπτική πλειοψηφία των στρατιωτών είναι σουνίτες.