Εξι μήνες μετά την έκρηξη της λιβυκής εξέγερσης και πέντε μήνες μετά την έναρξη των ΝΑΤΟϊκών βομβαρδισμών, το καθεστώς Καντάφι καταρρέει, ο κυβερνητικός στρατός δίνει τις τελεταίες μάχες οπισθοφυλακών, ενώ ο 69χρονος συνταγματάρχης, που κυβέρνησε επί 42 χρόνια με σιδερένια πυγμή τη χώρα, παραμένει άφαντος. Υστερα από μακρά περίοδο φαινομενικής στασιμότητας, οι εξεγερμένοι, υπό την αεροπορική ομπρέλα του ΝΑΤΟ, προήλασαν με εντυπωσιακή ταχύτητα στην Τρίπολη, στη διάρκεια του Σαββατοκύριακου. Από τα χαράματα της Κυριακής, η τρίχρωμη σημαία της εξέγερσης κυματίζει στην Πράσινη Πλατεία (μετονομασθείσα ήδη σε Πλατεία Μαρτύρων), στην καρδιά της λιβυκής πρωτεύουσας, ενώ δύο γιοι του Καντάφι, μεταξύ των οποίων και ο φερόμενος ως διάδοχός του Σαΐφ αλ Ισλάμ, έχουν συλληφθεί από τους αντάρτες.
Μέχρι χθες το βράδυ, η μάχη της Τρίπολης συνεχιζόταν. Οι δυνάμεις της αντιπολίτευσης ήλεγχαν το μεγαλύτερο μέρος της πόλης, όχι όμως και το τεράστιο στρατιωτικό συγκρότημα Μπαμπ Αλ Αζίζια, απ’ όπου εξέρχονταν τεθωρακισμένα του κυβερνητικού στρατού, βάλλοντας εναντίον των εξεγερμένων. Συγκρούσεις σημειώνονταν επίσης στην περιοχή του λιμανιού και σε ορισμένες συνοικίες της Τρίπολης, όπως και στην πόλη Ζλιτάν, ανατολικά της πρωτεύουσας, και στην περιοχή πλησίον του Ρας Τζεντίρ, στα σύνορα με την Τυνησία. Πολλοί ξένοι δημοσιογράφοι βρίσκονταν υπό περιορισμό στο ξενοδοχείο «Ρίξος», άτυπο επικοινωνιακό κέντρο των κανταφικών.
Η αντίστροφη μέτρηση για το καθεστώς άρχισε το Σάββατο, όταν δυνάμεις ανταρτών που ξεκίνησαν από την πρόσφατα κατειλημμένη πόλη Ζαουίγια, δυτικά της Τρίπολης, κινήθηκαν ανατολικά και κατέλαβαν, συναντώντας απροσδόκητα χαμηλή αντίσταση, τη βάση της διαβόητης 32ης Μεραρχίας, επικεφαλής της οποίας ήταν ο γιος του Καντάφι, Χαμίς. Παράλληλα, άλλες δυνάμεις ανταρτών αποβιβάζονταν μέσω ταχύπλοων στην Τρίπολη έχοντας ξεκινήσει από τη Μισράτα, στα ανατολικά της πρωτεύουσας. Η καλά οργανωμένη επιχείρηση συνέπεσε με εξέγερση ένοπλων ομάδων αντικαθεστωτικών στην ίδια την Τρίπολη, ενώ τα τζαμιά καλούσαν τον λαό να κατέβει στους δρόμους. Πυκνοί βομβαρδισμοί του ΝΑΤΟ εμπόδισαν τον κυβερνητικό στρατό να ανακόψει την προέλαση των ανταρτών, προτού αυτοί διεισδύσουν στον αστικό ιστό της πρωτεύουσας.
Στο πολιτικό επίπεδο, ο Αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα κάλεσε τον Καντάφι και τον κύκλο των στενών συνεργατών του «να αναγνωρίσουν ότι η εξουσία τους τελείωσε» και «να παραδώσουν την εξουσία άπαξ και διά παντός». Από την πλευρά του, ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί ανακοίνωσε ότι θα συγκαλέσει την ερχόμενη εβδομάδα στο Παρίσι την Ομάδα Επαφής (ΗΠΑ, Βρετανία, Γαλλία, ΟΗΕ, Αραβικός Σύνδεσμος) για τη λιβυκή κρίση. Κοινός παρονομαστής στις παρεμβάσεις των διεθνών ηγετών ήταν η έκκληση για αποφυγή της αιματοχυσίας και των πράξεων αντεκδίκησης που απειλούν να προκαλέσουν χαοτικές καταστάσεις στη δύσκολη, μεταβατική περίοδο, που άρχισε.
Την κρισιμότητα της κατάστασης αναγνώρισε, με δηλώσεις του από την έδρα του Προσωρινού Εθνικού Συμβουλίου των εξεγερμένων, στη Βεγγάζη, ο πρόεδρός του Μουσταφά Αμπντελτζαλίλ. «Καλώ όλους τους Λίβυους να δείξουν αυτοσυγκράτηση και να σεβαστούν τη ζωή και την περιουσία των άλλων και να μην πάρουν τον νόμο στα χέρια τους», δήλωσε ο πρώην υπουργός Δικαιοσύνης του Καντάφι, που αυτομόλησε στην αντιπολίτευση με την έναρξη της εξέγερσης. Προσέθεσε, δε, ότι δεν θα διστάσει να παραιτηθεί από το αξίωμά του εάν υπάρξουν εκτεταμένες πράξεις εκδίκησης. Σε άλλες δηλώσεις του, ο κ. Αμπντελτζαλίλ υποσχέθηκε ότι οι χώρες που στήριξαν την εξέγερση θα τύχουν «ειδικών προνομίων» από τη νέα κυβέρνηση, η οποία θα αναλάβει καθήκοντα στην Τρίπολη όταν οι συνθήκες ασφαλείας το επιτρέψουν.
Την οριστική νίκη των ανταρτών προεξόφλησαν Κίνα, Ρωσία και Τουρκία, χώρες οι οποίες είχαν αντιταχθεί στην ένοπλη επέμβαση του ΝΑΤΟ, έχοντας υπογράψει συμβάσεις δισ. δολαρίων με την προηγούμενη κυβέρνηση. Μάλιστα, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Αχμέτ Νταβούτογλου, δήλωσε ότι «αυτά που συμβαίνουν στη Λιβύη αποτελούν μάθημα για άλλους ηγέτες της περιοχής», φωτογραφίζοντας τρόπον τινά τον ηγέτη της Συρίας, Μπασάρ αλ Ασαντ. Χιλιάδες αντικυβερνητικοί διαδηλωτές κατέβηκαν χθες στους δρόμους συριακών πόλων εν μέσω πληθωρικών προσδοκιών ότι η πτώση του καθεστώτος Καντάφι θα δώσει νέα πνοή στην «αραβική άνοιξη» και θα επιταχύνει εξελίξεις στη Συρία και σε άλλες χώρες.