Οταν οι μαχητές που εκτόπισαν τον Μουαμάρ Καντάφι βρίσκουν όπλα και πυρομαχικά στις αποθήκες του στρατού, δεν τα παραδίδουν στη νέα προσωρινή κυβέρνηση. Προτιμούν να τα στείλουν στις γενέτειρές τους, σαν τη Μισράτα, τη Ζιντάν και τη Γιαφράν. Εκεί στέλνουν και τους πρώην αξιωματούχους της κυβέρνησης Καντάφι που πέφτουν στα χέρια τους. «Και γιατί όχι;», αναρωτιέται ο Μοχάμεντ Μπενραζάλι, μέλος του Εθνικού Μεταβατικού Συμβουλίου (ΕΜΣ) από τη Μισράτα. «Είναι τα λάφυρα του πολέμου»!
Καθώς οι χθεσινοί αντάρτες προσπαθούν να σχηματίσουν προσωρινή κυβέρνηση για να καλύψουν το κενό που άφησε η ανατροπή του καθεστώτος, η αθόρυβη συσσώρευση οπλοστασίων και κρατουμένων στις διάφορες πόλεις μαρτυρά τις τοπικιστικές αντιθέσεις και την αμοιβαία δυσπιστία, που εμποδίζουν την πολιτική πρόοδο.
Εχουν περάσει δύο μήνες από τότε που οι ηγέτες του ΕΜΣ υποσχέθηκαν ότι θα σχηματίσουν νέα κυβέρνηση, εν μέσω κατηγοριών για την πάντα ανεξιχνίαστη δολοφονία του στρατιωτικού αρχηγού της εξέγερσης, στρατηγού Αμπντελφατάχ Γιούνις. Ωστόσο, η κρίσιμη συνάντηση της περασμένης Κυριακής απέβη άγονη, παρότι η νέα κυβέρνηση προβλέπεται να ασκήσει τα καθήκοντά της μόνο για οκτώ μήνες, μετά την ολοκληρωτική «απελευθέρωση» της Λιβύης.
Το κενό κεντρικής κυβέρνησης, με τη σειρά του, εμποδίζει τις προσπάθειες ενοποίησης της χώρας, άσκησης πολιτικής διοίκησης πάνω στις ανεξέλεγκτες πολιτοφυλακές και ελέγχου των όπλων που κυκλοφορούν στους δρόμους. Αυτό που οδήγησε τις διαπραγματεύσεις σε αδιέξοδο, λένε μέλη του ΕΜΣ, ήταν η ασυμφωνία για τη νομή της εξουσίας ανάμεσα στις διάφορες περιοχές. Οι ηγέτες της Βεγγάζης, της Μισράτα, της Ζιντάν και άλλων πόλεων ισχυρίζονται ότι το μέγεθος της προσφοράς και του αίματος που τους αντιστοιχεί δικαιολογεί ένα μεγαλύτερο μερίδιο εξουσίας.
Υπό αμφισβήτηση βρίσκεται και το πρόσωπο του ΕΜΣ προς τον έξω κόσμο, ο Μαχμούντ Τζιμπρίλ, πρώην καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο του Πίτσμπουργκ, ο οποίος ασκεί καθήκοντα πρωθυπουργού και υπουργού Εξωτερικών. Ο Τζιμπρίλ συναντά σφοδρή αντιπολίτευση από τη Μισράτα, μια βιομηχανική πόλη, οι μαχητές της οποίας αναδείχθηκαν στην πιο αξιόμαχη δύναμη της εξέγερσης, έχοντας αντισταθεί αποτελεσματικά στη λυσσαλέα πολιορκία των στρατευμάτων του Καντάφι.
«Η Μισράτα δεν θα αποδεχθεί ποτέ τον Μαχμούντ Τζιμπρίλ», δηλώνει ο κ. Μπενραζάλι, καταλογίζοντάς του ότι πέρασε ελάχιστο χρόνο στη Λιβύη επί εποχής Καντάφι και σχεδόν καθόλου στη διάρκεια της εξέγερσης. Πολλοί κάτοικοι της πόλης υποστηρίζουν έναν δικό τους άνθρωπο για το αξίωμα του πρωθυπουργού, τον Αμπντουλραχμάν αλ Σουέχλι, μηχανικό από σημαντική οικογένεια της Μισράτα, με σπουδές στη Βρετανία. «Ο επόμενος πρωθυπουργός πρέπει να είναι Λίβυος, ένας Λίβυος που δεν θα ‘χει δεύτερο διαβατήριο και θα έχει ζήσει στη Λιβύη τα τελευταία 42 χρόνια», επιμένει ο κ. Μπενραζάλι.
Αλλά και οι μαχητές από τα όρη Ναφούζα -ιδιαίτερα από τη Ζιντάν, η οποία επίσης υπέστη σφοδρή πολιορκία- διεκδικούν μεγαλύτερο ρόλο στη μελλοντική κυβέρνηση. Στο μεταξύ, οι κάτοικοι της Βεγγάζης, της μεγαλύτερης πόλης στο ανατολικό τμήμα της χώρας, υπενθυμίζουν ότι είναι αυτοί που ξεκίνησαν την εξέγερση και κόπιαζαν επί μήνες να στείλουν όπλα και χρήματα στη Μισράτα και την Ζιντάν.
Καθοριστικό ρόλο
Από την πλευρά τους, οι υποστηρικτές του Μαχμούντ Τζιμπρίλ υποστηρίζουν ότι οι αντιθέσεις αντανακλούν κυρίως τοπικιστικά συμφέροντα και ότι ο κ. Τζιμπρίλ έπαιξε κρίσιμο ρόλο στην εξέγερση, εξασφαλίζοντάς της διεθνή υποστήριξη. Σημειώνουν δε ότι χωρίς τις αεροπορικές επιθέσεις του ΝΑΤΟ, καμία από τις ταξιαρχίες της εξέγερσης δεν θα μπορούσε να θριαμβεύσει.
Στη διάρκεια πρόσφατης συνέντευξης Τύπου στη Βεγγάζη, ο πρόεδρος του ΕΜΣ Μουσταφά Αμπντελτζαλίλ απέρριψε τις αξιώσεις για νομή της εξουσίας ανάλογα με το μερίδιο προσφοράς κάθε πόλης στην εξέγερση. Αν και πόλεις σαν τη Ζιντάν και τη Μισράτα δικαιούνται να έχουν προτεραιότητα στην ανασυγκρότηση, λόγω των καταστροφών που υπέστησαν, είπε ο Αμπντελτζαλίλ, «η στράτευση και ο αγώνας δεν αποτελεί μέτρο αντιπροσώπευσης στην κυβέρνηση». Προσέθεσε δε χαρακτηριστικά ότι το Τομπρούκ, που τάχθηκε από την πρώτη στιγμή με την εξέγερση, θα έχει δύο έδρες στην κυβέρνηση, όσες και η γενέτειρα του Καντάφι, Σύρτη, που δεν συντάχθηκε με το νέο καθεστώς.