Πέρα από την προβεβλημένη απεχθή όψη του πολέμου στη Συρία, που έχει να κάνει με βομβαρδισμένες γειτονιές, νεκρούς αμάχους και πρόσφυγες, οι πολίτες της χώρας περιγράφουν κύμα ανομίας ανάλογο με εκείνο που αντιμετώπισε το Ιράκ μετά την αμερικανική εισβολή.
Από τα σύνορα με την Ιορδανία μέχρι τη Χομς και το Χαλέπι, η ένοπλη αντιπαράθεση οδήγησε σε κατάρρευση της ευνομίας. Ακόμη και σε συνοικίες που δεν βίωσαν μάχες, κάτοικοι καταγγέλλουν τη δράση ληστών, ενώ τα αστυνομικά τμήματα δεν λειτουργούν λόγω της λιποταξίας των αστυνομικών.
Οι απαγωγές, κάποτε σπάνιο φαινόμενο στη Συρία, ανθούν σήμερα. Η ηγεσία των ανταρτών προσπαθεί τώρα να καλύψει το κενό πραγματοποιώντας περιπολίες σε συνοικίες του Χαλέπι. Πολλοί Σύροι προτιμούν σήμερα να θάβουν τα τιμαλφή τους. Ορισμένοι αποφεύγουν να έχουν χρήματα πάνω τους όταν βγαίνουν από το σπίτι.
Η ολίσθηση του Χαλέπι προς την αναρχία ξεκίνησε τον περασμένο μήνα. Οι δρόμοι που οδηγούν έξω από την πόλη έπεσαν πρώτοι στα χέρια ληστών, με αποτέλεσμα τη λαφυραγώγηση κάθε διερχόμενου οχήματος. Εξαγωγέας αυτοκινήτων στη Συρία εξήγησε ότι αναγκάζεται πια να στέλνει τα οχήματά του μέσω Λιβάνου διά θαλάσσης στο Ιράκ, λόγω της ανασφάλειας στις οδικές αρτηρίες.
Εκτός από πολύτιμη πείρα, τα εγκληματικά στοιχεία αποκτούν μεγαλύτερη τόλμη, χάρη στην ένοπλη σύρραξη. Ηλικιωμένοι κάτοικοι του Χαλέπι αναφέρουν επιδρομές ληστών στα σπίτια τους κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Πολλοί Σύροι κατηγορούν το καθεστώς Ασαντ για ανοχή απέναντι στην εγκληματικότητα. Η ανομία, όμως, μοιάζει να είναι συστημική. Εδώ και χρόνια, το καθεστώς στηρίχθηκε σε ιδιωτικές πολιτοφυλακές, γνωστές ως σαμπίχα, που χρηματοδοτούνταν από την κυβέρνηση ή τους εύπορους υποστηρικτές της. Η αποσάθρωση της επιρροής του καθεστώτος, όμως, και η φυγή των Σύρων κεφαλαιούχων οδήγησαν πολλά μέλη των σαμπίχα να αναζητήσουν βιοπορισμό στο έγκλημα.
Οργάνωση υπέρ των δικαιωμάτων των γυναικών ανέφερε ότι έχει καταγράψει 100 κρούσματα βιασμού από την αρχή της σύρραξης στη Συρία, με πολλά από αυτά να αποδίδονται σε μέλη φιλοκυβερνητικών πολιτοφυλακών.
Πράξεις αντεκδίκησης
Εκτός, όμως, από τη δράση των σαμπίχα, οι κάτοικοι της χώρας έχουν να αντιμετωπίσουν και τις πράξεις αντεκδίκησης των ανταρτών. Στο Χαλέπι, αντάρτες φέρονται να έκλεψαν αυτοκίνητα και να πυρπόλησαν εστιατόριο της πόλης, όπου συνήθιζαν να τρώνε άνδρες του συριακού στρατού. Κάποιοι κάτοικοι της πόλης κατήγγειλαν την αδιαφορία και των δύο αντιμαχόμενων πλευρών για την τύχη των αμάχων, υπογραμμίζοντας ότι δεν εμπιστεύονται πια κανέναν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα της παραπάνω μαρτυρίας αποτελεί η κλοπή ψωμιού από φούρνο σε ανταρτική συνοικία του Χαλέπι, από ενόπλους που κατέφθασαν στο σημείο αμίλητοι, φόρτωσαν τα ψωμιά που προορίζονταν για τον πληθυσμό και αποχώρησαν με τα λάφυρά τους.