ΒΕΡΟΛΙΝΟ. Την πλήρη απουσία αναφορών στην παιδική φτώχεια στην προγραμματική συμφωνία της κυβέρνησης συνασπισμού στηλιτεύει άρθρο του περιοδικού Spiegel, το οποίο περιγράφει με λεπτομέρειες την κατανομή της παιδικής φτώχειας στα γερμανικά κρατίδια. Ως φτώχεια ορίζεται εισόδημα χαμηλότερο από το 60% του μέσου καθαρού εισοδήματος. Για ζευγάρι με παιδί μικρότερο των 14 ετών, το όριο της φτώχειας είναι το μηνιαίο καθαρό εισόδημα των 1.564 ευρώ.
Το ανερχόμενο αστέρι της Χριστιανοδημοκρατίας, υπουργός Αμυνας Ούρσουλα φον ντερ Λέγιεν, δήλωσε πρόσφατα ότι «σε μια πλούσια χώρα όπως η Γερμανία, η φτώχεια είναι σχετική».
Πόσο σχετική όμως; H έρευνα των Ερικ Ζάιλς και Χέλγκε Μπάουμαν του Ινστιτούτου Οικονομικών και Κοινωνικών Ερευνών WSI, διαπίστωσε ότι 18,9% των παιδιών στη Γερμανία, ήτοι 2,4 εκατομμύρια παιδιά, απειλούνται από τη φτώχεια.
Η κατανομή τους διαφέρει δραματικά στο εσωτερικό της χώρας, με το Ομπερπφαλτς της Βαυαρίας να καταγράφει ποσοστό παιδικής φτώχειας 9,9%, ενώ αντιθέτως στη Βρέμη της βόρειας Γερμανίας και στο Μεκλεμβούργο της ανατολικής Γερμανίας να υπερβαίνουν το 33%. Αλλά και στη Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία, που έχει πληγεί από την αποβιομηχάνιση, τα ποσοστά παιδικής φτώχειας έχουν πάρει την ανιούσα. Στο κρατίδιο αυτό βρίσκονται οι δύο πόλεις με τον μεγαλύτερο απόλυτο αριθμό φτωχών παιδιών· ο αριθμός τους προσεγγίζει τις 186.000 στο Ντίσελντορφ και τις 145.000 στην Κολωνία.
Τι ακριβώς σημαίνει χαμηλό εισόδημα στη Γερμανία; Σύμφωνα με την έρευνα, το 70% των φτωχών παιδιών δεν πηγαίνει διακοπές. Ενα στα έντεκα φτωχά παιδιά στη δυτική Γερμανία και ένα στα επτά φτωχά παιδιά στην ανατολική Γερμανία ζει σε διαμέρισμα με υγρούς τοίχους. Το 10% των φτωχών παιδιών στα δυτικογερμανικά κρατίδια και το 12% των φτωχών παιδιών στα ανατολικογερμανικά κρατίδια δεν διαθέτουν ρούχα κατάλληλα για τον χειμερινό καιρό.
Ο ερευνητής Ζάιλς δηλώνει στο περιοδικό Spiegel πως η φτώχεια λειτουργεί ως στενό πάπλωμα. «Αν το νοικοκυριό μπορεί να προμηθευτεί κάτι, του λείπει κάτι άλλο». Στην παγίδα της φτώχειας πέφτουν συχνά παιδιά μονογονεϊκών οικογενειών, μεταναστών ή πολυτέκνων.
Τα ποσοστά αυτά καταγράφονται παρά το γεγονός ότι η γερμανική κοινωνική πολιτική συμπληρώνει το εισόδημα πολλών φτωχών οικογενειών.
Ο Ζάιλς τονίζει ότι η παιδική φτώχεια συσχετίζεται άμεσα με τις κακά πληρωμένες θέσεις εργασίας που αφθονούν στη Γερμανία την τελευταία δεκαπενταετία. Σύμφωνα με την ερευνήτρια, αν αυξηθούν σημαντικά οι μισθοί των χαμηλόμισθων, θα υπάρξει άμεση αντανάκλαση στα ποσοστά της παιδικής φτώχειας, αφού κάθε επιπλέον ευρώ ξοδεύεται στα παιδιά.
Από αυτήν την άποψη, η προγραμματική συμφωνία της νέας γερμανικής κυβέρνησης υπόσχεται να αντιμετωπίσει την παιδική φτώχεια, έστω και αν δεν την αναφέρει – αφού το τίμημα που απέσπασαν οι Σοσιαλδημοκράτες για τη συμμετοχή τους στην κυβέρνηση ήταν η καθιέρωση κατώτατου μισθού, η οποία θεωρητικά θα οδηγήσει στην απαγόρευση των εξευτελιστικών ωρομισθίων.