Οι Βρετανοί χαράσσουν τη δική τους πορεία, παρουσιάζοντας νομοσχέδιο που ανατρέπει ορισμένα σημεία της συμφωνίας «διαζυγίου» με την Ευρωπαϊκή Ένωση, προκαλώντας την οργή των Βρυξελλών και τορπιλίζοντας τις συνομιλίες για μια εμπορική συμφωνία.
Η ευρωπαϊκή πλευρά κάνει λόγο για απώλεια εμπιστοσύνης και απειλεί να κινηθεί νομικά εναντίον του Ηνωμένου Βασιλείου.
Η Ε.Ε. έδωσε προθεσμία τριών εβδομάδων στον Βρετανό πρωθυπουργό, Μπόρις Τζόνσον, να αποσύρει το νομοσχέδιο που αναιρεί μέρος των δεσμεύσεων που προβλέπει η Συμφωνία Αποχώρησης, ειδάλλως θα προσφύγει στα δικαστήρια. Όπως όλα δείχνουν, οι συνομιλίες Ε.Ε. – Βρετανίας οδεύουν ακόμη μία φορά προς αδιέξοδο και ο χρόνος λιγοστεύει για την επίτευξη μιας νέας εμπορικής συμφωνίας πριν από την 31 η Δεκεμβρίου, τότε που εκπνέει η μεταβατική περίοδος. Εάν οι δύο πλευρές δεν καταφέρουν να καταλήξουν σε συμβιβαστική λύση, τότε ελλοχεύει ο κίνδυνος ενός «no – deal» και ενός χαοτικού Brexit.
Στους περίπου τρεισήμισι μήνες που απομένουν μέχρι τα τέλη την καταληκτική ημερομηνία και την επόμενη ημέρα στη μετά – Brexit εποχή, το ενδιαφέρον εστιάζεται στις παρακάτω ημερομηνίες – σταθμούς, που θα μπορούσαν να κρίνουν τη μελλοντική εμπορική σχέση του Ηνωμένου Βασιλείου με την Ευρώπη.
Δευτέρα, 14 Σεπτεμβρίου
Το Νομοσχέδιο Εσωτερικής Αγοράς πρέπει να εγκριθεί και από τα δύο σώματα του βρετανικού Κοινοβουλίου προτού γίνει νόμος. Το νομοσχέδιο θα συζητηθεί επί της αρχής από τη Βουλή των Κοινοτήτων και διεξοδικότερα τις επόμενες τέσσερις ημέρες. Οι βουλευτές μπορούν να προτείνουν αλλαγές και να ψηφίσουν επί των διατάξεων, θέτοντας σε δοκιμασία την πλειοψηφία 80 εδρών της κυβέρνησης Τζόνσον.
Σημαντικότερη δοκιμασία αναμένεται να αποδειχθεί η συζήτηση του νομοσχεδίου στη Βουλή των Λόρδων, όπου οι Συντηρητικοί του Τζόνσον δεν διαθέτουν πλειοψηφία. Ακόμη δεν έχει ορισθεί ημερομηνία συζήτησης.
Η προσοχή στρέφεται και στις προσπάθειες οι δύο πλευρές – Ε.Ε. και Βρετανία – να έλθουν πιο κοντά μέσω μιας κοινής επιτροπής, της οποίας ηγούνται ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Μάρος Σέφκοβιτς, και ο Βρετανός υπουργός παρά τω πρωθυπουργώ, Μάικλ Γκόουβ.
Για να συνεχισθούν οι εμπορικές συνομιλίες, η Ε.Ε. χρειάζεται σαφήνεια πριν από τον επόμενο γύρο διαπραγματεύσεων όσον αφορά τα σχέδια της Βρετανίας. Ειδάλλως, οι Βρυξέλλες δεν θα είναι σε θέση να συμφωνήσουν με το Λονδίνο στις διατάξεις περί κρατικών επιδοτήσεων και εγγυήσεις περί δίκαιου ανταγωνισμού.
24 – 25 Σεπτεμβρίου
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες συναντώνται στις Βρυξέλλες στις 24 – 25 Σεπτεμβρίου. Στη σύνοδο κορυφής αναμένεται να επικεντρώσουν το ενδιαφέρον τους στις σχέσεις με την Τουρκία και την Κίνα και όχι τόσο στο Brexit, αν και είναι πολύ πιθανό να συζητηθούν οι τελευταίες εξελίξεις.
28 Σεπτεμβρίου – 2 Οκτωβρίου
Ένας ακόμη γύρος εμπορικών διαπραγματεύσεων για τη νέα σχέση μεταξύ της Ε.Ε. και της Βρετανίας έχει προγραμματισθεί για τις 28 Σεπτεμβρίου – 2 Οκτωβρίου στις Βρυξέλλες. Για να αποφύγει τυχόν ευθύνες στην περίπτωση αδιεξόδου, η Ε.Ε. επιμένει ότι δεν πρόκειται να αποχωρήσει από το τραπέζι των συνομιλιών παρά τις πρόσφατες εξελίξεις και την «ανταρσία» της Βρετανίας στην εφαρμογή της Συμφωνίας Αποχώρησης.
Προς το παρόν, η Ε.Ε. επιθυμεί να κρατήσει ανοικτούς τους διαύλους επικοινωνίας με το Λονδίνο, προσπαθώντας να διασφαλίσει ότι θα τηρηθούν οι δεσμεύσεις που προβλέπει η συμφωνία «διαζυγίου».
Τα βασικότερα «αγκάθια» στο δρόμο για μια εμπορική συμφωνία αποτελούν οι διαφωνίες για την αλιεία, εγγυήσεις για δίκαιο ανταγωνισμό – και όσον αφορά τις κρατικές ενισχύσεις – καθώς και τρόποι για την επίλυση μελλοντικών διαφωνιών. Εάν υπάρξει πρόοδος στα παραπάνω ζητήματα, τότε οι διαπραγματεύσεις περνούν στο επόμενο στάδιο που θα διαρκέσει έως τα μέσα Οκτωβρίου. Κάτι τέτοιο βέβαια δεν πρόκειται να συμβεί εάν οι αντιδράσεις για το Νομοσχέδιο Εσωτερικής Αγοράς της Βρετανίας επισκιάσουν τις εμπορικές συνομιλίες.
Προθεσμία 15ης Οκτωβρίου – Σύνοδος κορυφής Ε.Ε.
Ο Βρετανός πρωθυπουργός, Μπόρις Τζόνσον, έχει δηλώσει ότι επιθυμεί μια συμφωνία με την Ε.Ε. έως τα μέσα Οκτωβρίου, απειλώντας ότι σε αντίθετη περίπτωση η Βρετανία θα αποχωρήσει από τις συνομιλίες και θα εστιάσει στα σχέδια έκτακτης ανάγκης για ένα Brexit χωρίς εμπορική συμφωνία.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα συναντηθούν στις Βρυξέλλες στις 15 – 16 Οκτωβρίου. Εάν έως τότε δεν υπάρχει συμφωνία, τότε οι συζητήσεις στη σύνοδο κορυφής αναμένεται να εστιάσουν σε προετοιμασίες για ένα «no – deal».
Τέλη Οκτωβρίου – αρχές Νοεμβρίου
Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα της Ε.Ε., οι διαπραγματευτές του Brexit πρέπει να έχουν έτοιμη μια συμφωνία έως τα τέλη Οκτωβρίου – ή το αργότερο τις πρώτες ημέρες του Νοεμβρίου – ώστε να υπάρξει χρόνος επικύρωσής της από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και εθνικά κοινοβούλια πολλών χωρών έως τα τέλη του έτους.
Ορισμένοι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι παραδέχονται ότι οι συνομιλίες με τη Βρετανία ενδέχεται να συνεχισθούν και πέραν της προθεσμίας, κάτι τέτοιο όμως θα μείωνε τις πιθανότητες να τεθεί σε ισχύ από το 2021, αυξάνοντας την αβεβαιότητα και ρίσκο για εμπόριο, επιχειρήσεις και πολίτες και των
δύο πλευρών.
Τέλη 2020 – 1 η Ιανουαρίου 2021
Η μεταβατική περίοδος του Brexit εκπνέει. Εάν δεν υπάρξει έως τότε μια νέα εμπορική συμφωνία, οι στενοί δεσμοί Ηνωμένου Βασιλείου και Ε.Ε. θα διαρραγούν και οι εμπορικές τους σχέσεις θα διέπονται από τους κανονισμούς του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου.
Αυτό συνεπάγεται την επιβολή δασμών και ποσοστώσεων στις εμπορικές συναλλαγές μεταξύ Ε.Ε. και Βρετανίας από 1 ης Ιανουαρίου του 2021. Πολύ περισσότερο, συνεπάγεται βουτιά στο κενό για τη Βρετανία, με κίνδυνο ενός χαοτικού Brexit.
Mε πληροφορίες από Reuters