Εξήντα χρόνια ιστορίας, όχι αδιάκοπης, συμπληρώνουν φέτος οι τηλεοπτικές αναμετρήσεις των υποψηφίων Αμερικανών Προέδρων.
Ακολουθούν μερικές από τις πλέον εμβληματικές στιγμές της διαδικασίας, κάποιες από τις οποίες απεδείχθησαν καθοριστικές για την τελική εκλογική έκβαση.
26 Σεπτεμβρίου 1960: Τζον Φιτζέραλντ Κένεντι vs Ρίτσαρντ Νίξον
Το πρώτο debate που μεταδόθηκε τηλεοπτικά σε παναμερικανικό επίπεδο.
Ο Κένεντι εμφανίστηκε στους θεατές ήρεμος, συγκεντρωμένος, όμορφος και καλοντυμένος. Ο Νίξον, που μόλις είχε περάσει μια περιπέτεια υγείας φαινόταν να ιδρώνει, έμοιαζε αξύριστος και τα μάτια του έπαιζαν νευρικά ανάμεσα στο ρολόι, την κάμερα και τους συντονιστές. Λεπτομέρεια που αποτελεί ακόμη και σήμερα παράδειγμα της δύναμης της εικόνας:
Όσοι άκουσαν ραδιοφωνικά το debate έκριναν ότι ο Νίξον ήταν ο νικητής, ενώ όσοι την παρηκολούθησαν τηλεοπτικά επέλεξαν τον Κένεντι, ο οποίος και νίκησε στις εκλογές που επακολούθησαν.
Για το επόμενο προεδρικό debate χρειάστηκε να περάσουν 16 χρόνια.
1976: Τζέραλντ Φορντ vs Τζίμι Κάρτερ
Εμεινε στην ιστορία κυρίως για την ατυχέστατη δήλωση του Φορντ ότι «δεν υπάρχει Σοβιετική κυριαρχία στην Ανατολική Ευρώπη».
Για πολλούς αναλυτές η δήλωσή αυτή συνέβαλε καθοριστικά στην ήττα του.
1980: Ρόναλντ Ρίγκαν vs Τζίμι Κάρτερ
Το παρακολούθησαν περίπου 80 εκατομμύρια θεατές, αριθμός που χρειάστηκε να περάσουν 36 χρόνια για να σπάσει, με την τηλεοπτική αναμέτρηση Τραμπ – Χίλαρυ Κλίντον το 2016.
1984: Ρόναλντ Ρήγκαν vs Γουόλτερ Μοντέιλ
Το σχετικώς καθοριστικό –δεδομένου ότι ο Ρήγκαν είχε ήδη ρεύμα νίκης -ήταν το δεύτερο στις 21 Οκτωβρίου. Η ατάκα που έμεινε στην ιστορία προήλθε από τον χαρισματικό Ρεπουμπλικανό Πρόεδρο: Δεν θα κάνω την ηλικία θέμα της αντιπαράθεσης. Δεν θέλω να εκμεταλλευτώ για πολιτικούς λόγους την νεότητα και την απειρία του αντιπάλου μου».
1988: Τζορτζ Μπους vs Μάικλ Δουκάκης:
Η ερώτηση που θεωρείται ότι «κατέστρεψε τον Δουκάκη, ήταν και μία από τις πλέον αμφιλεγόμενες –για πολλούς λόγους- στην ιστορία των αμερικανικών debate:
«Εάν η Κίτυ Δουκάκη, έπεφτε θύμα βιασμού και δολοφονίας, θα ήσασταν υπέρ της θανατικής ποινής για τον δολοφόνο; Ο Δουκάκης που ήταν περισσότερο τεχνοκράτης παρά πολιτικός απήντησε: «Δεν έχω στοιχεία ότι αυτό θα ήταν αποτρεπτικό».
Πολλοί ανακαλούν την απάντηση του Δουκάκης εντελώς ψυχρή και άνευ συναισθήματος, ενώ πολιτικοί αναλυτές τη θεωρούν «καρφί στο φέρετρο της υποψηφιότητάς του».
1992: Μάχη για τρεις
Στο ντιμπέιτ εκείνης της χρονιάς συμετείχαν τρεις υποψήφιοι, οι Τζορτζ Μπους, (ο πρεσβύτερος) Μπιλ Κλίντον και ο ανεξάρτητος Ρος Περό.
Η διαδικασία προέβλεπε και τη συμμετοχή του κοινού.
Όταν μία γυναίκα λοιπόν ρώτησε πώς επηρεάζει το δημόσιο αμερικανικό χρέος προσωπικά τον καθένα από τους υποψηφίους, ο Μπους φάνηκε να κομπιάζει, πήρε την ερώτηση κυριολεκτικά και άρχισε να μιλάει για επιτόκια.
«Δεν είναι σίγουρος ότι το πιάνω είπε τελικά. Βοηθήστε με με τη ερώτηση». Λίγα λεπτά αργότερα ο φακός τον συνέλαβε να κοιτάζει το ρολόι του , εικόνα που έδωσε τροφή να σχολιασθεί ως «ο αδιάφορος υποψήφιος που βαριέται».
1996: Μπιλ Κλίντον vs Μπομπ Ντόουλ
Στο debate εκείνης της χρονιάς ο Μπομπ Ντόoυλ ρωτήθηκε εάν στην ηλικία των 73 είναι αρκετά μεγάλος για να καταλάβει τις ανάγκες των νέων.
Απάντησε ότι στην ηλικία του, η ευφυΐα και η εμπειρία σημαίνουν ότι έχει το πλεονέκτημα της σοφίας. Ο Κλίντον απάντησε: Δεν νομίζω ότι ο Γερουσιαστής Ντόουλ είναι πολύ γέρος για Πρόεδρος. Είναι η ηλικία των ιδεών του που αμφισβητώ.
2000: Τζορτζ Γ. Μπους vs Aλ Γκορ
Το λάθος του Αλ Γκορ που του στοίχισε αρνητικές κριτικές ήταν ότι συνελήφθη να αναστενάζει ηχηρώς, ενώ στο ντιμπέιτ του 2004 ο Μπους κέρδισε τις εντυπώσεις με απλά επιχειρήματα τη στιγμή που ο Τζον Κέρυ παρέθετε περίπλοκα επιχειρήματα για να στηρίξει τις ιδέες του.
2008: Το ντιμπέιτ των αντιπροέδρων
Στη σκιά της οικονομικής κρίσης του 2007-2008, η Σάρα Πέιλιν, υποψήφια αντιπρόεδρος με τον Τζον Μακέιν, και ο Τζο Μπάιντεν, υποψήφιος τότε αντιπρόεδρος του Μπαράκ Ομπάμα, συγκρούστηκαν για την πληγείσα αμερικανική οικονομία και την παρουσία των ΗΠΑ στο Ιράκ, πραγματοποιώντας μία έντονη αλλά αρκετά πολιτισμένη τηλεμαχία σε επίπεδο αντιπροέδρων.
Ο νυν υποψήφιος πρόεδρος είχε τότε σταθεί στη λανθασμένη εκτίμηση του υποψήφιου προέδρου των Ρεπουμπλικάνων, ο οποίος είχε κάνει λόγο για «ισχυρά θεμέλια» της αμερικανικής οικονομίας λίγο προτού ξεσπάσει η οικονομική κρίση.
2012: Μπαράκ Ομπάμα vs Μιτ Ρόμνεϊ
Με τις τηλεμαχίες των υποψήφιων προέδρων να διεξάγονται υπό το άγρυπνο βλέμμα των παντοδύναμων πλέον μέσων κοινωνικής δικτύωσης, το χαρακτηριστικότερο στιγμιότυπο των προεδρικών μονομαχιών εκείνης της χρονιάς ανήκει αδιαμφισβήτητα στον ηττημένο Μιτ Ρόμνεϊ.
Απαντώντας σε μία ερώτηση σχετικά με τη μισθολογική ισότητα των φύλων, ο υποψήφιος πρόεδρος των Ρεπουμπλικάνων είχε εκ παραδρομής κάνει λόγο για «ντοσιέ γεμάτα με γυναίκες» αντί για «βιογραφικά γυναικών», με αποτέλεσμα να δεχθεί την εμπνευσμένη και ανελέητη σάτιρα των χρηστών του Twitter και του Facebook, κερδίζοντας μία διαδικτυακή δημοφιλία που δεν αποδείχτηκε τόσο αποτελεσματική στις κάλπες…
2016: Ντόναλντ Τραμπ vs Χίλαρι Κλίντον
Περίπου 84 εκατομμύρια τηλεθεατές στήθηκαν μπροστά από τους τηλεοπτικούς δέκτες τους για να παρακολουθήσουν την πρώτη τηλεμαχία μεταξύ του μεγιστάνα Ντόναλντ Τραμπ και της πρώην πρώτης κυρίας Χίλαρι Κλίντον, αριθμός ρεκόρ για προεδρικό ντιμπέιτ, ο οποίος σημειώθηκε μάλιστα στη δύσκολη για το τηλεοπτικό μέσο ψηφιακή εποχή των απευθείας διαδικτυακών μεταδόσεων (live streaming).
Εκατέρωθεν προσβολές ακολούθησαν στα επόμενα δύο ντιμπέιτ, με την Κλίντον να κατακεραυνώνει τον Τραμπ για τη συμπεριφορά του απέναντι στις γυναίκες και τον Ρεπουμπλικάνο υποψήφιο να την «χτυπάει κάτω απ’ τη μέση», αναφερόμενος στα διάφορα ερωτικά «ατοπήματα» του συζύγου της.
Με πληροφορίες από REUTERS, BBC, FOX NEWS