Tη δουλειά θα υφαρπάξει από τα ανθρώπινα χέρια, τα επόμενα χρόνια, η τεχνολογία. Σύμφωνα με πρόβλεψη του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, το 2025, τουλάχιστον το 50% των εργασιακών μας καθηκόντων θα εκτελείται από μηχανές, γεγονός που θα επιδεινώσει την εργασιακή ανισότητα. Η έκθεση αναφέρει ότι η «επανάσταση των ρομπότ» θα δημιουργήσει παγκοσμίως 97 εκατομμύρια θέσεις εργασίας, καταστρέφοντας, ταυτόχρονα, άλλες τόσες. Πρόκειται για μία κατάσταση που εγκυμονεί μεγάλο κίνδυνο για πολλές κοινότητες. Δουλειές «ρουτίνας» ή χειρωνακτικές εργασίες, τόσο στη διοίκηση όσο και στην επεξεργασία δεδομένων, κινδυνεύουν με ολοκληρωτική αυτοματοποίηση. Ωστόσο, πρόκειται να δημιουργηθούν νέες εργασιακές θέσεις στην περίθαλψη, την πράσινη οικονομία και τα λεγόμενα μαζικά δεδομένα (Big Data).
Προκειμένου να καταλήξει σε σαφές συμπέρασμα, η έρευνα του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ επεκτάθηκε σε 300 από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις του κόσμου, όπου συνδυαστικά απασχολούνται οκτώ εκατομμύρια άνθρωποι. Τουλάχιστον οι μισοί εργοδότες που ερωτήθηκαν, δήλωσαν ότι περιμένουν την επιτάχυνση της αυτοματοποίησης σε κάποιες θέσεις των επιχειρήσεών τους, ενώ το 43% παραδέχθηκε ότι θεωρεί πιθανή την κατάργηση θέσεων εργασίας εξαιτίας της τεχνολογίας.
Η πανδημία επιτάχυνε την εφαρμογή νέων τεχνολογιών, επισημαίνεται στην έκθεση, καθώς οι εταιρείες αφενός προσπάθησαν να μειώσουν το κόστος λειτουργίας και αφετέρου να υιοθετήσουν νέους τρόπους εργασίας. «Πλέον οι εργαζόμενοι αντιμετωπίζουν μία διπλή απειλή: την επιτάχυνση της αυτοματοποίησης και τις συνέπειες από την οικονομική κρίση που πυροδότησε η πανδημία», τονίζει το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ. Η Σάαντια Ζαχίντι, επικεφαλής του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, επισημαίνει ότι η κατάσταση που διαμορφώνεται ενισχύει την υπάρχουσα ανισότητα στην αγορά εργασίας και αντιστρέφει όποια πρόοδο καταγράφηκε στον τομέα της απασχόλησης μετά την παγκόσμια οικονομική κρίση του 2007-2008.
Στην έκθεση, επίσης, επισημαίνεται ότι σήμερα το ένα τρίτο των εργασιακών καθηκόντων εκτελείται από μηχανές, ενώ τα δύο τρίτα τα φέρει εις πέρας ο άνθρωπος. Σε πέντε μόλις χρόνια, το 2025 αυτή η ευαίσθητη ισορροπία θα έχει κλυδωνιστεί. Η ζήτηση για καθήκοντα που βασίζονται ολοκληρωτικά σε ανθρώπινες δεξιότητες όπως η συμβουλευτική, η λήψη αποφάσεων η επικοινωνία και η αλληλεπίδραση, θα αυξηθεί σημαντικά. Ταυτόχρονα θα εκτιναχθεί η ζήτηση για εργαζομένους στην πράσινη οικονομία και για την πλήρωση άλλων ρόλων, όπως είναι η μηχανική και το υπολογιστικό νέφος.
Εκατομμύρια, όμως, εργαζόμενοι που σήμερα κάνουν χειρωνακτικές εργασίες ή «δουλειά ρουτίνας» θα εκτοπισθούν από τις εργασιακές τους θέσεις από την τεχνολογία, κάτι που θα επηρεάσει ιδιαίτερα σκληρά τους χαμηλόμισθους, όπως και όσους έχουν λιγότερες δεξιότητες. Ομως, είναι δυνατή η έγκαιρη προετοιμασία του πιο ευάλωτου εργατικού δυναμικού. Θα πρέπει όλοι αυτοί οι εργαζόμενοι να επανεκπαιδευθούν και να αποκτήσουν νέες δεξιότητες ώστε να αντιμετωπίσουν την αλλαγή.