Ο εφιάλτης του εξτρεμιστικού Ισλάμ

Ο εφιάλτης του εξτρεμιστικού Ισλάμ

5' 21" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Βρίσκεται η Ευρώπη μπροστά σε ένα νέο κύμα τρομοκρατικών επιθέσεων ισλαμιστών εξτρεμιστών; Μετά τις επιθέσεις με θύματα τον καθηγητή Πατί στα προάστια του Παρισιού, τρεις ανθρώπους στον καθεδρικό της Νίκαιας και τέσσερις ανθρώπους στο κέντρο της Βιέννης, το ερώτημα είναι τι συμβαίνει, γιατί συμβαίνει και πώς μπορεί να σταματήσει. 

Ως προς την τελευταία επίθεση, που εκδηλώθηκε το βράδυ της Δευτέρας στη Βιέννη, η απάντηση, εκ των υστέρων, μοιάζει σχετικά απλή. Το λουτρό αίματος ίσως μπορούσε να είχε αποτραπεί αν οι υπηρεσίες της Αυστρίας είχαν ενεργήσει μετά την προειδοποίηση της Σλοβακίας ότι ο 20χρονος, γνωστός στις Αρχές γιατί είχε επιχειρήσει να ενταχθεί στον ISIS στη Συρία, εμφανίστηκε σε κατάστημα όπλων στην Μπρατισλάβα και ζήτησε σφαίρες για καλάσνικοφ. 

Ο ιδιοκτήτης του καταστήματος αρνήθηκε, καθώς ο 20χρονος δεν είχε άδεια. Εν συνεχεία, ενημέρωσε τις Αρχές και η προειδοποίηση, μαζί με τον αριθμό κυκλοφορίας της BMW που ανήκε στη μητέρα του, έφθασε στις αυστριακές υπηρεσίες ασφαλείας.

Δύο μήνες αργότερα, οι Αυστριακοί ευχαρίστησαν τους Σλοβάκους. Εν συνεχεία, «κάτι πήγε πολύ στραβά», όπως είπε ο υπουργός Εσωτερικών, γιατί τη Δευτέρα, ο 20χρονος εμφανίστηκε στο πιο πολυσύχναστο μέρος της αυστριακής πρωτεύουσας, το λεγόμενο και «τρίγωνο των Βερμούδων» και άρχισε να πυροβολεί το πλήθος που απολάμβανε το τελευταίο βράδυ κοινωνικής ζωής πριν από την έναρξη της καραντίνας. 

Στο βίντεο στο οποίο παρουσιαζόταν μαυροντυμένος, με όπλα και μία ματσέτα και δήλωνε πίστη στον νέο επικεφαλής του ISIS, Αμπού Ιμπραήμ αλ-Χασιμί αλ-Κουαρατσί, o 20χρονος μιλούσε γερμανικά, αφού ήταν γεννημένος και μεγαλωμένος στη Βιέννη και αυτή τη γλώσσα ήξερε. 

Οι γονείς του, Αλβανοί από τη Βόρεια Μακεδονία, που ζουν επί δεκαετίες στην Αυστρία, είχαν οι ίδιοι ενημερώσει τις Αρχές για τη ριζοσπαστικοποίησή του όταν, στα 18, έφυγε για τη Συρία μέσω Τουρκίας. Δεν πέρασε ποτέ, συνελήφθη στην Τουρκία, απελάθηκε στην Αυστρία, δικάστηκε, καταδικάστηκε σε φυλάκιση 22 μηνών, απελευθερώθηκε νωρίτερα επειδή έπεισε το δικαστήριο ότι είχε απομακρυνθεί από το ριζοσπαστικό Ισλάμ και εν συνεχεία έκανε αυτό που έκανε.  

Περίπου ταυτόχρονα, τη Δευτέρα, εκδηλώθηκε μια άλλη επίθεση του ISIS η οποία άφησε πίσω της 28 νεκρούς φοιτητές, στο πανεπιστήμιο της Καμπούλ. Ο ανθός της αφγανικής νεολαίας, οι άνθρωποι που έμειναν στη ρημαγμένη χώρα, σπούδαζαν δημόσια διοίκηση και ήθελαν να τη βοηθήσουν να γυρίσει σελίδα μετά δεκαετίες πολέμου, έπεσαν θύματα του ίδιου δολοφονικού σκοταδισμού. Οι εικόνες από τις αιματοβαμμένες αίθουσες διδασκαλίας θύμισαν ότι το πρόβλημα είναι παγκόσμιο και ότι για μία ακόμη φορά, οι μουσουλμάνοι αποτελούν τη συντριπτική πλειονότητα των θυμάτων. 

Ως προς την Ευρώπη, το ερώτημα είναι πώς μπορεί να διασφαλισθεί ότι νέοι με μουσουλμανικές ρίζες, που μπορεί να έχουν γεννηθεί στην Ευρώπη, όπως ο τζιχαντιστής της Βιέννης, ή να έχουν ζήσει στην Ευρώπη από μικρή ηλικία, όπως ο τζιχαντιστής του Παρισιού, ή να έχουν μόλις πατήσει το πόδι τους στην ευρωπαϊκή ήπειρο, όπως ο τζιχαντιστής της Νίκαιας, δεν θα ασπαστούν το ριζοσπαστικό Ισλάμ.  

Ακόμα πιο καίριο, εδώ που βρίσκονται τα πράγματα, είναι ποιες πολιτικές λειτουργούν και ποιες απλώς ικανοποιούν το αίσθημα της κοινής γνώμης να γίνει «κάτι». Ενα πρώτο κριτήριο θα μπορούσε να είναι το εξής: Αν ένα μέτρο απομονώνει τους εξτρεμιστές, τους στερεί κάθε έρεισμα στην ευρύτερη κοινότητα και διευκολύνει τον εντοπισμό και τη σύλληψή τους, είναι σωστό. Αν είναι τόσο σαρωτικό, ώστε να κάνει μέλη της κοινότητας να θεωρήσουν ότι βρίσκονται και αυτά υπό διωγμόν, μόνο και μόνο γιατί μοιράζονται το ίδιο θρήσκευμα με τους εξτρεμιστές, είναι αντιπαραγωγικό. 

Για αυτό η μεγαλύτερη πολιτική διαμάχη των ημερών είναι ανάμεσα στον Γάλλο πρόεδρο Μακρόν, που τονίζει ότι οι χειρισμοί του θίγουν μόνο τους εξτρεμιστές, και στον Τούρκο πρόεδρο Ερντογάν, που παρουσιάζει την πολιτική του Μακρόν ως επίθεση κατά του Ισλάμ συνολικά. 

Ο μιμητισμός

Ως προς το αν βρισκόμαστε ή όχι μπροστά σε κύμα επιθέσεων, ο μιμητισμός είναι το ένα σκέλος της απάντησης. Τόσο στη δολοφονία του καθηγητή Πατί όσο και στην επίθεση στην εκκλησία της Νίκαιας, το φονικό όπλο ήταν απλώς ένα μαχαίρι και οι δράστες, όπως φαίνεται, χρειάστηκαν ελάχιστη βοήθεια από τρίτους – πρόκειται δηλαδή για ενέργειες που βάζουν τον πήχυ της προετοιμασίας πολύ χαμηλά, ανοίγοντας τον δρόμο σε επίδοξους μιμητές. Το δεύτερο σκέλος έχει να κάνει με την αφορμή. 

Ο δολοφόνος του καθηγητή Πατί είχε αποφασίσει να σκοτώσει και να πεθάνει για τη δική του στρεβλή εκδοχή του Ισλάμ πριν πληροφορηθεί ότι ο Πατί είχε δείξει σκίτσα του Μωάμεθ στην τάξη του. Ομοίως, ο τζιχαντιστής της Βιέννης συγκέντρωνε οπλισμό τουλάχιστον από το καλοκαίρι, αν όχι νωρίτερα. Αλλά παρακινήθηκαν θεωρώντας ότι εκδικούνται για την υποτιθέμενη προσβολή προς το πρόσωπο του προφήτη του Ισλάμ από το περιοδικό «Σαρλί Εμπντό». Στις 2 Σεπτεμβρίου, κατά την έναρξη της δίκης των 14 ατόμων που κατηγορούνται ότι βοήθησαν τους τζιχαντιστές που αιματοκύλισαν τα γραφεία του περιοδικού το 2015, το περιοδικό αναδημοσίευσε τα σκίτσα. Μεταξύ αυτών είναι ο Μωάμεθ με βόμβα αντί για τουρμπάνι και ο Μωάμεθ ως μαχαιροβγάλτης. Ενα από τα σκίτσα που είχε δημοσιεύσει το περιοδικό το 2012 δείχνει τον Μωάμεθ γυμνό, σε στυλ καλλονής, ενώ άλλο τον δείχνει επίσης γυμνό, στα τέσσερα, με τα οπίσθια υψωμένα και ένα αστέρι στο επίμαχο σημείο. «Ενα αστέρι γεννιέται», έγραφε η λεζάντα. «Στη Γαλλία υπάρχει η ελευθερία της βλασφημίας, που συμβαδίζει με την ελευθερία της συνείδησης», δήλωσε ο Γάλλος πρόεδρος Μακρόν. «Καμία τρομοκρατική ενέργεια δεν θα καταφέρει να διχάσει την κοινωνία μας».

Κλιμάκωση της πόλωσης

Σε αντίθεση με τα όσα συμβαίνουν στη Γαλλία, η δανική εφημερίδα «Γιούλαντς Πόστεν», που πρωτοδημοσίευσε κάποια από τα σκίτσα, έχει αποφασίσει ότι δεν θα τα ανατυπώσει. «Για κανένα σκίτσο δεν αξίζει να χαθούν ανθρώπινες ζωές», δήλωσε ο αρχισυντάκτης της, Γιάκομπ Ντίμπρο, θυμίζοντας ότι στις ταραχές που ξέσπασαν σε διάφορες χώρες με αφορμή τη δημοσίευση των σκίτσων, τον Φεβρουάριο του 2006, είχαν σκοτωθεί πάνω από 100 άτομα. Κατά της δημοσίευσης των σκίτσων τάσσεται η πλειονότητα των ερωτηθέντων στη Δανία. Αντιθέτως, στη Γαλλία το κλίμα πολώνεται ραγδαία. Το 59% των Γάλλων θεωρεί πλέον τη δημοσίευση των σκίτσων δικαιολογημένη, αύξηση 21% σε σχέση με το ποσοστό όσων συμφωνούσαν το 2006. Εντελώς διαφορετική είναι η εικόνα μεταξύ των μουσουλμάνων της Γαλλίας, με το 69% να θεωρεί τη δημοσίευση αδικαιολόγητη πρόκληση. Μεταξύ αυτών, ποσοστό 18% αρνείται πλήρως ή εν μέρει να καταδικάσει τις επιθέσεις κατά του «Σαρλί Εμπντό». Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τα στοιχεία της Europol, o αριθμός τζιχαντιστικών επιθέσεων (και αυτών που εκδηλώθηκαν και αυτών που απέτυχαν και αυτών που απετράπησαν) βρίσκεται σε συνεχή μείωση τα τελευταία τρία χρόνια. Θα είναι τραγικό αν η δημοσίευση των σκίτσων και η προβολή τους σε τοίχους δημοσίων κτιρίων, που έγινε στη Γαλλία ως αντίδραση στη δολοφονία του Σαμιέλ Πατί, αποτελέσει αφορμή για να αντιστραφεί αυτή η τάση.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή