ΕΡΕΒΑΝ. Την κατάληψη της «Ιερουσαλήμ του Ναγκόρνο-Καραμπάχ», της πόλης Σούσα (για τους Αρμένιους, Σούσι), ανακοίνωσε την Κυριακή ο πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάμ Αλίεφ, ισχυρισμός που αρχικά διαψεύσθηκε πεισματικά από την Αρμενία, προτού τελικά επιβεβαιωθεί χθες το απόγευμα όταν αξιωματούχοι του ανεξάρτητου θυλάκου παραδέχθηκαν ότι οι αρμενικές δυνάμεις έχουν απολέσει ολοκληρωτικά τον έλεγχο της πόλης.
Η άλωση της Σούσας απειλεί να απομονώσει την ορεινή περιοχή και δημιουργεί για τον αζερικό στρατό πρόσφορες συνθήκες για μια επίθεση στην κοντινή πρωτεύουσα, το Στεπανακέρτ, έξι εβδομάδες από την έναρξη των εχθροπραξιών. Οι διεθνείς προσπάθειες με επικεφαλής τη Ρωσία για τη σύναψη εκεχειρίας απέτυχαν, καθώς οι αζερικές δυνάμεις, με τη βοήθεια της Τουρκίας, προελαύνουν και καταλαμβάνουν διαρκώς εδάφη, έχοντας περικυκλώσει την περιοχή, η οποία νομικά αποτελεί τμήμα του Αζερμπαϊτζάν αλλά κατοικείται από Αρμένιους και ελέγχεται από μια κυβέρνηση, που ελέγχεται από το Ερεβάν από τη δεκαετία του 1990. Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έσπευσε να συγχαρεί το Μπακού για τη μεγάλη στρατιωτική επιτυχία, τονίζοντας ότι αποτελεί «οιωνό» ότι η «απελευθέρωση των κατεχόμενων εδαφών, πλησιάζει».
Ειδικότερα, στο κυριακάτικο διάγγελμά του ο Αλίεφ δήλωσε «με πολύ μεγάλη υπερηφάνεια και χαρά, σας ενημερώνω ότι η πόλη Σούσα απελευθερώθηκε». Σε συνέντευξη που παραχώρησε λίγο αργότερα στο ειδησεογραφικό δίκτυο BBC τόνισε ότι οι πιθανότητες συμβιβασμού με τους Αρμενίους εξανεμίζονται και ότι δεν υπάρχει δυνατότητα ειρήνευσης με τον πρωθυπουργό της Αρμενίας Νικόλ Πασινιάν. Χθες, εξάλλου, το υπουργείο Αμυνας του Αζερμπαϊτζάν δημοσιοποίησε με την ευκαιρία του εορτασμού της Ημέρας της Σημαίας, βίντεο που καταγράφει την έρημη Σούσα, με άδειους δρόμους, το διάσημο τέμενός της και την τρίχρωμη αζερική σημαία να κυματίζει σε δημόσιο κτίριο της πόλης, μπροστά από Αζέρους μαχητές. Η κυβέρνηση της Αρμενίας, αρχικά επέμενε ότι τίποτα δεν είχε χαθεί και πως ο πόλεμος για τον έλεγχο της πόλης συνεχιζόταν, χαρακτηρίζοντας τις δηλώσεις Αλίεφ για την κατάληψη της πόλης «ακατόρθωτο, απατηλό όνειρο για το Αζερμπαϊτζάν».
Η Σούσα είναι κτισμένη στην κορυφή ενός βουνού και βρίσκεται μόλις 15 χλμ. από την περιφερειακή πρωτεύουσα Στεπανακέρτ και πάνω στον κύριο δρόμο που ενώνει την αυτοανακηρυχθείσα δημοκρατία με την Αρμενία, κύριο υποστηρικτή της. Σύμφωνα με τις αρμενικές δυνάμεις, το Αζερμπαϊτζάν βομβαρδίζει αρκετές πόλεις υπό τον έλεγχό του, μεταξύ των οποίων το Στεπανακέρτ, που τέθηκε στο στόχαστρο «πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς». Κατά τις σφοδρές μάχες των τελευταίων ωρών σκοτώθηκαν ακόμα 44 στρατιώτες της Αρμενίας, χωρίς, ωστόσο, να γίνουν γνωστά περισσότερα στοιχεία για τις συνθήκες θανάτου τους. Ο αζερικός στρατός από την άλλη ανέφερε ότι οι Αρμένιοι βάλλουν εναντίον των θέσεών του σε αρκετές πόλεις με τη βοήθεια όπλων μικρού διαμετρήματος, πυροβολικού και ολμοβόλων.
Από τα τέλη Σεπτεμβρίου, το Ερεβάν και το Μπακού συγκρούονται για τον έλεγχο του Ναγκόρνο-Καραμπάχ, ορεινού θυλάκου που είχε αποτελέσει πεδίο ενός πολέμου με 30.000 θανάτους, μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ. Η επανάληψη των εχθροπραξιών έχει προκαλέσει σχεδόν 1.300 θανάτους σύμφωνα με απολογισμούς.
Μέχρι σήμερα, οι αντιμαχόμενοι έχουν καταλήξει σε τουλάχιστον τρεις διαφορετικές συνθήκες κατάπαυσης του πυρός, καμία από τις οποίες δεν τηρήθηκε, γεγονός για το οποίο η μία πλευρά επιρρίπτει την ευθύνη στην άλλη.
Στο μεταξύ, το ρωσικό υπουργείο Αμυνας ανακοίνωσε ότι μαχητικό ελικόπτερο ΜΙ-24, που συνόδευε στρατιωτική αυτοκινητοπομπή καθ’ οδόν προς τη ρωσική βάση στην Αρμενία, κατερρίφθη επί αρμενικού εδάφους, με συνέπεια να σκοτωθούν και τα δύο μέλη του πληρώματος. Αργότερα, το Μπακού ανέλαβε την ευθύνη της κατάρριψης, δηλώνοντας ότι επρόκειτο περί λάθους και ζήτησε συγγνώμη από τη Μόσχα. Η Ρωσία έχει προειδοποιήσει ότι θα επέμβει αν η επίθεση του Αζερμπαϊτζάν στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ επεκταθεί και στο έδαφος της Αρμενίας.