Τι σημαίνει η εκλογή Μπάιντεν για τη Μέση Ανατολή

Τι σημαίνει η εκλογή Μπάιντεν για τη Μέση Ανατολή

Η ανησυχία για Σαουδική Αραβία και Ισραήλ, οι προσδοκίες για Ιράν και Παλαιστίνη

3' 5" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ο Τζο Μπάιντεν, από το Σάββατο, είναι και επίσημα ο νικητής των προεδρικών εκλογών στις ΗΠΑ, αναλαμβάνοντας τα νέα του καθήκοντα τις πρώτες ημέρες του 2021. Έτσι, όλος ο πλανήτης, μετά από τη θυελλώδη τετραετία του Ντόναλντ Τραμπ, αναμένει τις κινήσεις του 78χρονου Δημοκρατικού στο μέτωπο της εξωτερικής πολιτικής. 

Κοινό μυστικό είναι, άλλωστε, ότι η επικράτηση Μπάιντεν προκάλεσε βαθιά ανακούφιση σε πολλούς ηγέτες της Ευρώπης, ενώ γέννησε αρκετές προσδοκίες σε αρκετές χώρες της Μέσης Ανατολής.

Όμως, υπήρξαν και ορισμένα κράτη, τα οποία αν μη τι άλλο εξέφρασαν έντονες επιφυλάξεις και προβληματισμό για την αποχώρηση του Ντόναλντ Τραμπ από τον Λευκό Οίκο.

Ο λόγος για τη Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, την Αίγυπτο και το Ισραήλ, χώρες οι οποίες, κατά την προεδρία του 74χρονου Ρεπουμπλικανού, είδαν πολλαπλά οφέλη. 

Άλλωστε, η σκληρή στάση προς το Ιράν και η απουσία στήριξης προς την Παλαιστίνη αποτέλεσαν δύο καίριας σημασίας πολιτικές επιλογές της κυβέρνησης Τραμπ, οι οποίες άλλαξαν το status quo της περιοχής της Μέσης Ανατολής. 

Οι διαφορές και η ομοιότητα

«Ο Μπάιντεν βλέπει τον κόσμο τελείως διαφορετικά από τον Τραμπ» διαπιστώνει ο Χουσέιν Ίμπις, αναλυτής της Arab Gulf States Institute. «Θέλει να επιστρέψει στη συστημική, θεσμοποιημένη διεθνή τάξη, στη βάση συμμαχιών και κανόνων, την οποία οι ΗΠΑ έχτισαν από τα τέλη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και την οποία ο Τραμπ δεν σεβάστηκε καθόλου».

Βέβαια, υπάρχουν και ορισμένες πτυχές της αμερικανικής διπλωματίας, όπου Τραμπ και Μπάιντεν ευθυγραμμίζονται πλήρως. «Μοιράζονται τον ίδιο στόχο για μείωση της αμερικανικής στρατιωτικής παρουσίας στη Μέση Ανατολή, συμπεριλαμβανομένης της περικοπής της χρηματοδότησης και του ανθρώπινου δυναμικού» σημειώνει ο Κίρστεν Φοντένροζε, επικεφαλής της Scowcroft Middle East Security Initiative. 

«Αμφότεροι αναζητούν τρόπους να μειώσουν το κόστος εμπλοκής στη Μέση Ανατολή, αλλά όχι να περιορίσουν την αμερικανική επιρροή. Αυτό βέβαια, θα αποτελέσει πρόκληση» σπεύδει να προσθέσει.

Η ανησυχία του Ριάντ

Το μεγάλο ερωτηματικό του Μπάιντεν για την αμερικανική διπλωματία στην περιοχή της Μέσης Ανατολής είναι η Σαουδική Αραβία, εταίρος των ΗΠΑ από τη δεκαετία του ‘40. 

«Δεν είναι πλέον βέβαιο ότι το Ριάντ θα παραμείνει στην τροχιά της Ουάσιγκτον» επισημαίνει η συμβουλευτική εταιρεία AKE Group, σε ανάλυσή της. Κι αυτό, λόγω των ανησυχιών για λιγότερο ευνοϊκές πολιτικές σε σχέση με την περίοδο Τραμπ, όπως ακριβώς είχε συμβεί και επί προεδρίας Ομπάμα.

Κύριο σημείο τριβής των δύο πλευρών είναι η προσέγγιση των ΗΠΑ επάναντι στο Ιράν. Οι Δημοκρατικοί εμφανίζονται σαφώς πιο «ήπιοι» απέναντι στην Τεχεράνη, κάτι το οποίο προκαλεί δυσαρέσκεια στη Σαουδική Αραβία. Άλλωστε, ο Ομπάμα ήταν αυτός, ο οποίος το 2015 είχε υπογράψει τη διεθνή συμφωνία για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, την οποία ακύρωσε ο Τραμπ, τρία χρόνια αργότερα.

Αντίθετα, η κυβέρνηση Τραμπ θεωρούταν πάντα υποστηρικτής του Ριάντ. Από το ζήτημα του Ιράν έως τη δολοφονία του δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι. Κι από την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων έως τη μαζική πώληση όπλων, παρά την άρνηση του Κογκρέσου. 

Οι προσδοκίες της Παλαιστίνης

Παρότι ο Μπάιντεν θεωρείται θερμός υποστηρικτής των σχέσεων Ισραήλ – ΗΠΑ, αρκετοί αξιωματούχοι στο Τελ Αβίβ εμφανίζονται άκρως ανήσυχοι, δεδομένης της επιδείνωσης του κλίματος κατά την προεδρία Ομπάμα.

Αυτό που φοβούνται, κατά κύριο λόγο, δεν είναι η ανάκληση της απόφασης για μεταφορά της αμερικανικής πρεσβείας στην Ιερουσαλήμ, η οποία αποτελεί έμμεση αναγνώριση της ισραηλινής κυριότητας της πόλης, αλλά η αποκατάσταση των σχέσεων με την Παλαιστίνη.

Μια τέτοια εξέλιξη θα μπορούσε να γίνει αντιληπτή μέσω της άμεσης αποστολής οικονομικής και ανθρωπιστικής βοήθειας προς την Παλαιστίνη, της επίλυσης της ανθρωπιστικής κρίσης στη Γάζα, της επαναλειτουργίας του αμερικανικού προξενείου στην Ανατολική Ιερουσαλήμ, όπως και του εκ νέου ανοίγματος των παλαιστινιακών γραφείων στην Ουάσιγκτον. 

Επίσης, δεν αποκλείεται η διατήρηση αποστάσεων εκ μέρους του Μπάιντεν από την πολιτική των ισραηλινών εποικισμών, η οποία είχε τύχει της θερμής στήριξης του Τραμπ, καθώς και η επιστροφή των ΗΠΑ στη λύση των δύο κρατών.

Με πληροφορίες από CNBC

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή