ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Την τέταρτη σύμβαση προαγοράς δόσεων υποψήφιου εμβολίου υπέγραψε χθες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή με την κοινοπραξία της Pfizer και της BioNTech. Η συμφωνία αφορά αγορά 200 εκατομμυρίων δόσεων του εμβολίου, αν εγκριθεί από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (EMA), και τη δυνατότητα αγοράς 100 εκατομμυρίων επιπλέον δόσεων σε δεύτερη φάση. Η προκαταρκτική συμφωνία μεταξύ των δύο πλευρών είχε συναφθεί στις 9 Σεπτεμβρίου και έκτοτε διεξάγονταν οι διαπραγματεύσεις για την τελική μορφή της σύμβασης.
Το συγκεκριμένο υποψήφιο εμβόλιο προκάλεσε ένα κύμα αισιοδοξίας διεθνώς τη Δευτέρα, όταν αποκαλύφθηκε ότι, βάσει των ενδιάμεσων στοιχείων που προκύπτουν από τις ευρείας κλίμακας κλινικές δοκιμές της φάσης 3, παρουσίασε αποτελεσματικότητα άνω του 90% στην αποτροπή νόσησης από την COVID-19. Το ποσοστό αποτελεσματικότητας ήταν σημαντικά υψηλότερο από τις πιο αισιόδοξες προσδοκίες των ειδικών και αυξάνει την πιθανότητα να αποδειχθούν αποτελεσματικά και άλλα υποψήφια εμβόλια, ειδικά αυτό της Moderna, που χρησιμοποιεί την ίδια καινοτόμο τεχνολογία (mRNA). Η κοινοπραξία αναμένεται να έχει πλήρη στοιχεία για την ασφάλεια του εμβολίου την ερχόμενη εβδομάδα. Αν επιβεβαιωθεί η απουσία επιπλοκών, μπορεί στη συνέχεια να καταθέσει αίτηση για επείγουσα έγκριση.
Η Pfizer έχει ανακοινώσει ότι μπορεί να παραγάγει 50 εκατομμύρια δόσεις μέσα στο 2020 και 1,3 δισεκατομμύριο δόσεις το 2021. Η αρμόδια επίτροπος Στέλλα Κυριακίδου δήλωσε χθες σε συνέντευξη Τύπου ότι, σύμφωνα με το θετικό σενάριο, ο εμβολιασμός στην Ε.Ε. μπορεί να ξεκινήσει ήδη από τα τέλη του 2020 (αποφεύγοντας, ωστόσο, να θέσει κάποια προθεσμία).
Οπως επιβεβαίωσε χθες υψηλόβαθμος κοινοτικός αξιωματούχος, μέρος της παραγωγής του εμβολίου των Pfizer – BioNTech θα γίνει σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Δεν απαντήθηκαν, ωστόσο, ερωτήματα για το τι θα γίνει αν οι Αρχές άλλων χωρών εγκρίνουν το εμβόλιο ταχύτερα από τον EMA ή τι μέρος των 50 εκατομμυρίων δόσεων που ενδέχεται να παραχθούν φέτος θα κατευθυνθούν σε χώρες της Ε.Ε. Το συγκεκριμένο εμβόλιο απαιτεί δύο δόσεις και πρέπει να διατηρείται κατεψυγμένο σε θερμοκρασία όχι υψηλότερη των -70 βαθμών Κελσίου, γεγονός που περιπλέκει σημαντικά τη διαδικασία αποθήκευσης και διανομής του.
«Εχουμε ήδη αρχίσει να συνεργαζόμαστε με τα κράτη-μέλη για να ετοιμάσουμε εθνικές εκστρατείες εμβολιασμού», δήλωσε σχετικά η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, αναφέροντας ότι έπονται κι άλλες συμβάσεις. Η κ. Κυριακίδου δήλωσε ότι, αφού εγκριθεί, το εμβόλιο θα είναι «διαθέσιμο ταυτοχρόνως» σε όλα τα κράτη-μέλη – τα οποία θα πρέπει να υπογράψουν το καθένα τη δική του σύμβαση αγοράς με την κοινοπραξία, στο πλαίσιο της ποσόστωσης βάσει πληθυσμού που τους αναλογεί.
Ενωση Υγείας
Παράλληλα, χθες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε τα σχέδιά της για μια Ενωση Υγείας – προτάσεις για ενισχυμένες κοινοτικές αρμοδιότητες στην παρακολούθηση και τη δυνατότητα άμεσης ανταπόκρισης σε μελλοντικές διασυνοριακές υγειονομικές κρίσεις. Οι προτάσεις περιλαμβάνουν τη σύσταση μιας νέας Αρχής ταχείας ανταπόκρισης, της HERA (Health Emergency Response Authority), η εισήγηση για τη συγκεκριμένη δομή της οποίας θα γίνει πριν από το τέλος του 2021. Οπως εξήγησε χθες υψηλόβαθμη κοινοτική πηγή, η HERA «θα λειτουργήσει με τη λογική της στρατηγικής εμβολίων», κάνοντας χρήση της μονοψωνιακής ισχύος που διαθέτει η Ε.Ε. όταν διαπραγματεύεται εξ ονόματος όλων των κρατών-μελών. Επιπλέον, προβλέπεται αύξηση του προσωπικού και διεύρυνση των αρμοδιοτήτων του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC) και του EMA (ειδικά ώστε να προλαμβάνει την εμφάνιση ελλείψεων ζωτικών φαρμάκων και ιατρικού εξοπλισμού).