ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Τις διαφορετικές προσεγγίσεις των κρατών-μελών στο ευαίσθητο ζήτημα της καταπολέμησης του εξτρεμισμού και της τρομοκρατίας αναδεικνύει η κοινή δήλωση, την οποία θα υιοθετήσουν σήμερα οι υπουργοί Εσωτερικών της Ένωσης, για τα ζητήματα αυτά (και η οποία βρίσκεται στη διάθεση της «Κ»).
Στην κοινή δήλωση του Συμβουλίου Εσωτερικών Υποθέσεων – στην επέτειο της πολύνεκρης τρομοκρατικής επίθεσης στο Μπατακλάν το 2015 – αναφέρεται ότι: «Πρέπει να προστατεύσουμε τον πληθυσμό της Ευρώπης από την εργαλειοποίηση ή την αναθεώρηση θρησκευτικών παραδόσεων για εξτρεμιστικούς σκοπούς, και από εξτρεμιστικές ερμηνείες που οδηγούν στη βία […] Ωστόσο η μάχη κατά του εξτρεμισμού δεν μπορεί να οδηγεί σε αποκλεισμούς και στιγματισμό θρησκευτικών ομάδων».
Η τελική διατύπωση περιλαμβάνει μόνο μία αναφορά στο Ισλάμ (στην «ισλαμιστική επίθεση» κατά του Σαμουέλ Πατί) – έναντι 15 του αρχικού προσχεδίου, γαλλικής εμπνεύσεως, που κυκλοφόρησε πριν μία εβδομάδα περίπου. Στο αρχικό προσχέδιο, σύμφωνα με το Bloomberg, σημειωνόταν ότι «πρέπει να προστατεύσουμε τους πολίτες της Ευρώπης από τον Ισλαμισμό» και τα κράτη-μέλη καλούσαν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προωθήσει την κατάρτιση των ιμάμηδων που κηρύττουν εντός της Ε.Ε. ώστε τα κηρύγματά τους να «συμμορφώνονται με τα ευρωπαϊκά θεμελιώδη δικαιώματα και αξίες». H αναφορά στους ιμάμηδες απαλείφθηκε κι αυτή στην τελική δήλωση – αν και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, επανήλθε σε αυτήν στη νεότερη έκδοση του newsletter του, χθες το βράδυ.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αλλά και κράτη-μέλη όπως η Ολλανδία η Σουηδία και η Ισπανία, επέμειναν στις αλλαγές, ώστε να μη δημιουργηθεί η αίσθηση ότι η Ε.Ε. στρέφεται κατά των Μουσουλμάνων ή ότι το ακραίο Ισλάμ είναι η μόνη πηγή βίαιου εξτρεμισμού. Επιπλέον, ο τρόπος με τον οποίο ειδικά ο Εμανουέλ Μακρόν συνέδεσε τις προηγούμενες ημέρες τη φύλαξη των εξωτερικών συνόρων της ζώνης Σένγκεν με την τρομοκρατία προκάλεσε την αντίδραση κρατών-μελών του Νότου.
Στην τελική μορφή της κοινής δήλωσης έχουν απαλειφθεί επίσης οι αναφορές στη λήψη μέτρων κατά μεταναστών που αρνούνται να ενσωματωθούν στις κοινωνίες των κρατών-μελών, ενώ η φρασεολογία σχετικά με τη συμμόρφωση με τις ευρωπαϊκές αξίες είναι πιο ήπια. Έχει προστεθεί ωστόσο η αναφορά ότι «η ανεπιθύμητη ξένη επιρροή επί εθνικών πολιτικών και θρησκευτικών οργανώσεων μέσω αδιαφανούς χρηματοδότησης πρέπει να περιοριστεί» – ζήτημα στο οποίο έχει εστιάσει ιδιαίτερα ο κ. Μακρόν και αφορά, μεταξύ άλλων, την Τουρκία.
Τέλος, η τελική διατύπωση για το επίμαχο ζήτημα της πρόσβασης των διωκτικών αρχών σε κρυπτογραφημένα δεδομένα (π.χ. το περιεχόμενο επικοινωνιών σε εφαρμογές όπως το WhatsApp) αναφέρει: «Το Συμβούλιο πρέπει να εξετάζει το ζήτημα της κρυπτογράφησης δεδομένων ώστε τα ψηφιακά αποδεικτικά στοιχεία να μπορούν να συλλέγονται νόμιμα και να χρησιμοποιούνται από τις αρμόδιες αρχές διατηρώντας παράλληλα την αξιοπιστία των προϊόντων και των υπηρεσιών που βασίζονται στην τεχνολογία της κρυπτογράφησης».
Ευρύτερα, σημειώνεται ότι «η πρόσβαση στην ψηφιακή πληροφορία γίνεται ολοένα και πιο κρίσιμη – είτε πρόκειται περί δεδομένων κίνησης ή περί δεδομένων περιεχομένου – και η κινητικότητα αυτών των δεδομένων απαιτεί αποτελεσματικά διασυνοριακά εργαλεία, διαφορετικά τα τρομοκρατικά δίκτυα σε πολλές περιπτώσεις θα είναι ένα βήμα μπροστά από τις αρχές».
Οι υπουργοί θα δεσμευτούν με την κοινή δήλωση ότι στην επόμενη συνεδρίασή τους στις αρχές Δεκεμβρίου θα παρουσιάσουν συνολικά συμπεράσματα για την εσωτερική ασφάλεια και την πανευρωπαϊκή αστυνομική συνεργασία. «Τα συμπεράσματα αυτά θα απευθυνθούν επίσης στο ζήτημα-κλειδί της πρόληψης του βίαιου εξτρεμισμού και της καταπολέμησης της τρομοκρατίας», όπως σημειώνεται.