H Κάμαλα Χάρις έμαθε από μικρή ότι ο δρόμος προς τη φυλετική δικαιοσύνη είναι μακρύς και δύσβατος. Στις προεκλογικές της ομιλίες δεν έχανε ευκαιρία να αναφερθεί σε όσους προηγήθηκαν στον αγώνα: τους γονείς της, μετανάστες που βρέθηκαν στο επίκεντρο του πολέμου για τα ατομικά δικαιώματα στις ΗΠΑ, και φυσικά στους προγόνους της, που άνοιξαν τον δρόμο. Η Κάμαλα εξελέγη η πρώτη γυναίκα, και η πρώτη μαύρη, αντιπρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών. Η εκλογή της συνιστά ένα εξαιρετικά σημαντικό ορόσημο σε μία χώρα, που πασχίζει να διαχειριστεί μία μακρά ιστορία φυλετικής αδικίας, εν μέσω μιας διχαστικής εκλογικής αναμέτρησης.
Η 56χρονη νεοεκλεγείσα αντιπρόεδρος εκπροσωπεί το μέλλον μιας χώρας περισσότερο ανεκτικής στη φυλετική διαφορετικότητα. Ακόμα και τώρα, όμως, οι Αμερικανοί επέλεξαν για το ύπατο αξίωμα έναν 77χρονο, λευκό άνδρα.
Στην επινίκια ομιλία της, η Χάρις αναφέρθηκε στη μητέρα της και τις γενιές γυναικών που άνοιξαν τον δρόμο στην εκλογή της. «Μπορεί να είμαι η πρώτη γυναίκα αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, αλλά δεν θα είμαι η τελευταία», δήλωσε καταχειροκροτούμενη από το ακροατήριο στο Ουίλμιγκτον του Ντέλαγουερ. «Κάθε μικρό κορίτσι που παρακολουθεί τη σημερινή εξέλιξη, αντιλαμβάνεται ότι είμαστε μία χώρα γεμάτη ευκαιρίες».
Η πολιτική της σταδιοδρομία είναι πραγματικά αξιοσημείωτη. Από περιφερειακή εισαγγελέας του Σαν Φρανσίσκο αναδείχθηκε στην πρώτη μαύρη γυναίκα πολιτειακή υπουργό Δικαιοσύνης της Καλιφόρνιας. Οταν το 2016 εξελέγη στη Γερουσία, ήταν μόλις η δεύτερη μαύρη γυναίκα στην ιστορία του Σώματος. Αυτό, όμως, που κάνει την Κάμαλα Χάρις τόσο ξεχωριστή είναι η προσωπική της πορεία: Kόρη μιας Ινδής μητέρας και ενός πατέρα από την Τζαμάικα, ασχολήθηκε με το θέμα της φυλετικής δικαιοσύνης από τα πρώτα χρόνια της στο Οκλαντ, όπου μεγάλωσε. Στα απομνημονεύματά της (The Truths We Hold: An American Journey) αναπολεί συχνά τις διαδηλώσεις που συμμετείχε.
Αφού πέρασε κάποια χρόνια στον Καναδά, συνέχισε τις σπουδές στο πανεπιστήμιο Χόουαρντ, ένα εξαιρετικά υψηλού κύρους, ιστορικό αφροαμερικανικό κολέγιο στην Ουάσιγκτον, από όπου αποφοίτησε με πτυχίο στα οικονομικά και τις πολιτικές επιστήμες. Συνέχισε τις σπουδές της στη νομική σχολή του κολεγίου Χέιστινγκς, του πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας. Εργάστηκε ως περιφερειακή εισαγγελέας, με ειδίκευση στα θέματα ενδοοικογενειακής βίας και εκμετάλλευσης ανηλίκων.
Φωτ. A.P. Photo / Chris Carlson
Η Χάρις αναφέρεται με ευκολία στη μητέρα της, ερευνήτρια του καρκίνου του μαστού, που απεβίωσε το 2009, στον λευκό, Εβραίο σύζυγό της, Ντάγκλας Εμχοφ, που επίσης θα γράψει ιστορία ως ο πρώτος «δεύτερος κύριος» του Λευκού Οίκου και στα δύο παιδιά του που τη φωνάζουν «Μομόλα». Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας δέχθηκε θύελλα ρατσιστικών και σεξιστικών επιθέσεων από τους συντηρητικούς. Σε πολλούς ψηφοφόρους της, οι λυσσώδεις, βιτριολικές επιθέσεις ήταν κάτι που μπορούσαν να νιώσουν. Αν και μέλη του πολιτικού κατεστημένου εξέφρασαν οργή για τις ύβρεις εναντίον της Κάμαλα, οι φίλοι της γνώριζαν ότι ο πολιτικός της ρεαλισμός τής επέτρεψε να γνωρίζει πώς αντιμετωπίζονται οι μαύρες γυναίκες στον πολιτικό στίβο.
Ακόμα όμως και η νίκη της, παρότι αποτελεί μία ιστορική πρωτιά, αφήνει τις γυναίκες σε δεύτερη θέση, σίγουρα πλησιέστερα από ποτέ στο Οβάλ Γραφείο, αλλά όχι μέσα σε αυτό. Η Κάμαλα Χάρις είναι σήμερα ο προφανέστερος επόμενος ένοικος του Λευκού Οίκου. Είναι βέβαιο ότι οι φιλοδοξίες της θα τεθούν κάτω από το μικροσκόπιο, πολύ περισσότερο από ό,τι κάθε άλλου αντιπροέδρου της σύγχρονης ιστορίας. Αυτό, βέβαια, είναι αναπόφευκτο για το Νο 2 του πιο ηλικιωμένου Νο 1 της αμερικανικής ιστορίας.
Οι φίλοι της υποστηρίζουν ότι έχει εξαιρετική επίγνωση της θέσης της. Θεωρεί, εξάλλου, ότι η δουλειά της συνδέεται άρρηκτα, τόσο με τους πρωταγωνιστές της κατάκτησης των ατομικών δικαιωμάτων του παρελθόντος, τους «προγόνους» της όπως αρέσκεται να τους αποκαλεί, όσο και με την επόμενη γενεά που ελπίζει ότι θα εμπνεύσει.
Προειδοποίηση
Παρά τον ενθουσιασμό και την αίσθηση ενδυνάμωσης που γεννά η εκλογή μιας μαύρης γυναίκας στο δεύτερο υψηλότερο αξίωμα της χώρας, η Αφροαμερικανή ακαδημαϊκός Κιμπερλέ Κρένσο, προειδοποιεί ότι η ιστορικότητα της στιγμής δεν πρέπει να αποσπάσει τους προοδευτικούς από την προώθηση της ατζέντας τους. «Δεν είναι δυνατό να βάλουμε τροχοπέδη και να ανακόψουμε την ορμή μας, επειδή γιορτάζουμε αυτή την ιστορική στιγμή», τονίζει. Για πολλούς, η εκλογή της Κάμαλα καθυστέρησε υπερβολικά. Η 94χρονη Οπάλ Λι, όταν πήγε να ψηφίσει για πρώτη φορά, κατέβαλε κεφαλικό φόρο και κλήθηκε να επιλέξει ανάμεσα στην ψήφο και την αγορά τροφίμων για τα τέσσερα παιδιά της. Δεκαετίες αργότερα, η δασκάλα και ακτιβίστρια, γιόρτασε την ορκωμοσία του Μπαράκ Ομπάμα. Παρά τον τρόμο του κορωνοϊού, η Λι δεν προτίθεται να χάσει την ορκωμοσία του Τζο Μπάιντεν, τον Ιανουάριο, και κυρίως τη δυνατότητα να παρακολουθήσει τη Χάρις. «Θέλω να μπορώ να πω στα δισέγγονά μου πώς ένιωθε μία γυναίκα αντιπρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών. Απλώς πρέπει να πάω».