Ειλικρινής προσπάθεια για γεφύρωση των διαφορών ή άσκηση δημοσίων σχέσεων ώστε να χρεωθεί η άλλη πλευρά την ευθύνη για το προδιαγεγραμμένο ναυάγιο; Το ερώτημα αυτό πλανιόταν πάνω από τον Μπόρις Τζόνσον και την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, καθώς προσέρχονταν στο χθεσινό δείπνο εργασίας, στις Βρυξέλλες, σε μια ύστατη προσπάθεια επίτευξης συμφωνίας για το Brexit.
Το δείπνο ξεκίνησε στις 8.30 μ.μ. ώρα Βρυξελλών (9.30 μ.μ. ώρα Ελλάδος), με τον Βρετανό πρωθυπουργό και την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να συνοδεύονται από τους επικεφαλής των διαπραγματευτικών τους ομάδων, Ντέιβιντ Φροστ και Μισέλ Μπαρνιέ αντιστοίχως. Το μενού ήταν πλούσιο σε θαλασσινά (κτένια) και ψάρι (καλκάνι), συμβολίζοντας με τον δικό του τρόπο ένα από τα ακανθώδη προβλήματα όπου οι θέσεις των δύο πλευρών συγκρούονται: τα αλιευτικά δικαιώματα των Ευρωπαίων στα βρετανικά ύδατα. Πριν από την έναρξη του δείπνου, στην καθιερωμένη αναμνηστική φωτογραφία, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ακούστηκε να λέει στον Μπόρις Τζόνσον: «Κράτησε τις αποστάσεις σου»! Φυσικά η προτροπή είχε να κάνει με τον κορωνοϊό, αλλά θα μπορούσε να ερμηνευθεί και μεταφορικά.
Ουδείς προσδοκούσε από τη χθεσινή συνάντηση να προκύψει συνεκτική συμφωνία για τις εμπορικές σχέσεις μεταξύ Ε.Ε. και Ηνωμένου Βασιλείου μετά την 31η Δεκεμβρίου, οπότε εκπνέει η μεταβατική περίοδος του Brexit. Στην καλύτερη των περιπτώσεων, θα μπορούσε να υπάρξει ένα περίγραμμα πολιτικής συμφωνίας βάσει του οποίου θα ξεκινούσαν ταχύρρυθμες διαβουλεύσεις μεταξύ των δύο διαπραγματευτικών ομάδων για τη ρύθμιση των λεπτομερειών. Σε αντίθετη περίπτωση, το χθεσινό δείπνο θα επισημοποιούσε το αδιέξοδο και το χαώδες Brexit, με τις απρόβλεπτες οικονομικές επιπτώσεις του, θα ήταν πλέον αναπόδραστο.
Τις τελευταίες ώρες πριν από την κρίσιμη συνάντηση και οι δύο πλευρές έστελναν μηνύματα αποφασιστικότητας, τα οποία μάλλον ενίσχυσαν τη νευρικότητα των αγορών, παρά καθησύχασαν τους φόβους τους. Απαντώντας σε ερωτήσεις βουλευτών, στη Βουλή των Κοινοτήτων, προτού αναχωρήσει για τη βελγική πρωτεύουσα, ο Μπόρις Τζόνσον δήλωσε ότι, αν και διατηρεί ελπίδες για μια «καλή συμφωνία», δεν είναι διατεθειμένος να κάνει υποχωρήσεις σε θέματα εθνικής κυριαρχίας και εξέφρασε την πεποίθηση ότι η Βρετανία θα έχει «λαμπρό μέλλον» και χωρίς εμπορική συμφωνία με την άλλη πλευρά της Μάγχης.
«Οι φίλοι μας στην Ε.Ε. επιμένουν αυτή τη στιγμή ότι αν περάσουν νόμους στο μέλλον με τους οποίους εμείς, σε αυτή τη χώρα, δεν θα συμφωνούμε και τους οποίους δεν θα εφαρμόζουμε, τότε θα πρέπει να έχουν αυτομάτως το δικαίωμα να μας τιμωρούν. Δεν πιστεύω ότι θα μπορούσε να υπάρξει πρωθυπουργός αυτής της χώρας έτοιμος να δεχθεί τέτοιους όρους», υποστήριξε ο Μπόρις Τζόνσον.
Λίγο νωρίτερα, η Αγκελα Μέρκελ είχε στείλει τα δικά της μηνύματα από το βήμα του γερμανικού Κοινοβουλίου. «Η ακεραιότητα της ενιαίας αγοράς πρέπει να διαφυλαχθεί», τόνισε η Γερμανίδα καγκελάριος και συνέχισε: «Αν τεθούν όροι από βρετανικής πλευράς, τους οποίους δεν μπορούμε να αποδεχθούμε, τότε είμαστε έτοιμοι να ακολουθήσουμε τον δρόμο του Brexit χωρίς συμφωνία».