Καινούργιο φως στα γεγονότα της ιστορικής μάχης της Ιμέρας μεταξύ Ελλήνων και Καρχηδονίων στις ακτές της Σικελίας, το 480 π.Χ., ρίχνουν οι σοροί 62 στρατιωτών που μελετήθηκαν από την ομάδα Βιοαρχαιολογίας του Mediterranean Colonies Project. Μια ομάδα Ιταλών αρχαιολόγων το 2008 ανακάλυψε μαζικούς τάφους σε ανασκαφές έξω από τα αρχαία τείχη της πόλης, που χρονολογούνται στις αρχές του 5ου αιώνα π.Χ. Οι σοροί ανήκαν όλες σε άνδρες με πολλά βίαια τραύματα ή ακόμη και όπλα καρφωμένα στα οστά τους.
Σύμφωνα με την Κάθριν Ρέινμπεργκερ, υποψήφια διδάκτορα του Πανεπιστημίου της Τζόρτζια, τα ευρήματα υποδήλωναν ότι οι άνδρες πιθανώς να ήταν στρατιώτες που πολέμησαν στη μάχη της Ιμέρας. Η διεπιστημονική ομάδα ανθρωπολόγων, αρχαιολόγων και γεωλόγων στην οποία συμμετείχε η Ρέινμπεργκερ, ανέλυσε τα δόντια των νεκρών για να μάθει από πού προέρχονταν και κατέληξε σε ένα συμπέρασμα που μπορεί να ξαναγράψει τμήμα της αρχαίας ελληνικής στρατιωτικής ιστορίας.
Τα γεγονότα της μάχης της Ιμέρας αποτελούν ένα πολύ σημαντικό τμήμα της ιστορίας των Ελλήνων της κλασικής περιόδου. Oταν οι Πέρσες επιτέθηκαν στην Ελλάδα το 480 π.Χ., οι Eλληνες ζήτησαν τη βοήθεια του τυράννου των Συρακουσών Γέλωνα, ο οποίος πρόσφερε 20.000 οπλίτες και 200 τριήρεις, απαιτώντας συγχρόνως την αρχηγία των ελληνικών δυνάμεων. Ωστόσο, ο Γέλων κλήθηκε τελικά να υπερασπίσει τις δικές του κτήσεις από την επίθεση των Καρχηδονίων στη Σικελία. Τόσο ο Ηρόδοτος όσο και ο Διόδωρος Σικελιώτης περιγράφουν την πρώτη μάχη το 480 π.Χ. ως νίκη μιας συμμαχίας Ελλήνων από όλη τη Σικελία.
Ο Γέλων εισέβαλε αμαχητί στο καρχηδονιακό στρατόπεδο, στέλνοντας ιππείς που υποδύθηκαν τους συμμάχους, έκαψαν τα εχθρικά πλοία και σκότωσαν τον στρατηγό των Καρχηδονίων. Ωστόσο, σε δεύτερη μάχη το 409 π.Χ., η Ιμέρα έλαβε μικρή βοήθεια από τις Συρακούσες, αλλά δεν κατάφερε να αντισταθεί και τελικά καταστράφηκε από τους Καρχηδόνιους. Οι ιστορικές πηγές αναφέρουν ότι όλοι οι στρατιώτες ήταν Eλληνες, με ορισμένους να προέρχονται από άλλες πόλεις της Σικελίας. Οι σoροί όμως των 62 στρατιωτών λένε μια διαφορετική ιστορία.
Διαφορετικά μέρη στη Γη έχουν χαρακτηριστικές αναλογίες στοιχειακών ισοτόπων στο χώμα και στο νερό τους. Καθώς καταναλώνουμε τα ισότοπα στα τρόφιμα και στα ποτά, το σώμα μας τα ενσωματώνει στα οστά και στα δόντια. Οι ερευνητές γνωρίζουν ότι τα ισότοπα του στροντίου στο σώμα αντικατοπτρίζουν το έδαφος όπου αναπτύχθηκαν τα φυτά και τα ζώα που το άτομο έφαγε, ενώ τα ισότοπα οξυγόνου προέρχονται από την πηγή νερού. Τα στοιχεία αυτά επομένως γίνονται ένα φυσικό αρχείο της καταγωγής μας. Το σμάλτο των δοντιών δρα σαν μια χρονοκάψουλα την οποία οι επιστήμονες χρησιμοποιούν για να καταλάβουν πού μεγάλωσε ένα άτομο, επειδή σχηματίζεται κατά την παιδική ηλικία και δεν αλλάζει με την πάροδο του χρόνου.
Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν τα δόντια από τις σορούς των στρατιωτών για να προσδιορίσουν τη γεωγραφική τους προέλευση. Διαπίστωσαν έκπληκτοι πως οι περισσότεροι στρατιώτες από την πρώτη μάχη το 480 π.Χ. δεν ήταν ντόπιοι, καθώς είχαν υψηλότερες τιμές στροντίου και χαμηλότερες τιμές οξυγόνου σε σύγκριση με αυτές που περίμεναν στους ντόπιους. Με βάση τις αναλογίες των ισοτόπων, οι στρατιώτες πιθανότατα είχαν διαφορετικές γεωγραφικές προελεύσεις που εκτείνονται και πέρα από τη Μεσόγειο. Αντίθετα, στη μάχη του 409 π.Χ., οι περισσότεροι αποδείχθηκαν ντόπιοι.
H δομή των στρατών
Σύμφωνα με τον αρχαιολόγο Τζον Ρ. Χέιλ του Πανεπιστημίου του Λούιβιλ, οι Eλληνες στρατιώτες συχνά υπηρετούσαν ως μισθοφόροι σε ξένους στρατούς. Ωστόσο, υπάρχουν ελάχιστες ενδείξεις ότι ξένοι στρατιώτες πολέμησαν για στρατούς των ελληνικών πόλεων. Οι ελληνικοί στρατοί αποτελούνταν ως επί το πλείστον από οπλίτες που συχνά πολεμούσαν σε ομάδες με βάση την πόλη από την οποία προέρχονταν και στην οποία ήταν πολίτες. Το να ήταν κανείς πολίτης της πόλης σήμαινε ότι συμμετείχε στην πολιτική ζωή και συχνά η ιδιότητα αυτή προοριζόταν για πλουσιότερους άνδρες με ελληνική μόνο καταγωγή.
Τα ευρήματα από τις σορούς υποδηλώνουν ότι μπορεί να υπήρχαν ξένοι στρατιώτες που εντάχθηκαν στην ελληνική πλευρά. Η πρόσληψη ξένων μισθοφόρων θα μπορούσε να αλλάξει τη σύνθεση των κοινοτήτων κατά την κλασική περίοδο και ενδεχομένως να παρείχε στους ξένους μια οδό προς την ιθαγένεια που διαφορετικά δεν ήταν διαθέσιμη. Σύμφωνα με τη Ρέινμπεργκερ, η ανακάλυψη της πιθανής ύπαρξης ξένων μισθοφόρων στους στρατούς των ελληνικών πόλεων αλλάζει «όχι μόνο την ιστορία της πρώτης μάχης της Ιμέρας, αλλά επίσης την κατανόησή μας για το ποιος είχε δύναμη και προνόμια στη Σικελία κατά την κλασική περίοδο».