Τις πρωτοφανείς συνθήκες που αντιμετώπισε ο Άντονι Φάουτσι αλλά και το χάος της συνεννόησης με τον Ντόναλντ Τραμπ αποκαλύπτουν τα email που αντήλλαξε με αξιωματούχους, ηγέτες αλλά και απλό κόσμο τις ημέρες έκρηξης της πανδημίας. Την ηλεκτρονική αλληλογραφία Φάουτσι φέρνει στο φως δημοσίευμα της Washington Post.
Καθώς ο κορωνοϊός σάρωνε τον κόσμο την περασμένη άνοιξη το περιοδικό Science ανέφερε ότι ένας κορυφαίος Κινέζος αξιωματούχος είχε πει ότι οι ΗΠΑ και άλλες χώρες της Δύσης έκαναν «μεγάλο λάθος που δεν έλεγαν στον κόσμο να φορέσει μάσκες».
Ο αξιωματούχος, ονόματι, Τζορτζ Γκάο (George Gao), ανησυχούσε ότι το σχόλιό του θα στενοχωρούσε τον επί σειρά ετών φίλο του Άντονι Φάουτσι και έσπευσε να δώσει εξηγήσεις:
«Είδα τη συνέντευξη στο Science. Μεγάλο λάθος. Ήταν η διατύπωση του δημοσιογράφου. Ελπίζω να καταλαβαίνεις», γράφει στον Φάουτσι ο Γκάο, διευθυντής του Κινεζικού Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης στις 28 Μαρτίου μέσω email. «Ας εργαστούμε μαζί να πετάξουμε τον ιό έξω από τον πλανήτη».
«Καταλαβαίνω απολύτως. Κανένα πρόβλημα. Θα το αντιμετωπίσουμε μαζί».
Η συγκεκριμένη συνομιλία βρέθηκε ανάμεσα στις 866 σελίδες των email του Φάουτσι που ελήφθησαν από την Washington Post μετά από αίτημα στο πλαίσιο του Freedom of Information Act.
Ενα παράθυρο στον κόσμο του Φάουτσι
Η αλληλογραφία από τον Μάρτιο και τον Απρίλιο του 2020 ανοίγει ένα παράθυρο στον κόσμο του Φάουτσι κατά τη διάρκεια μερικών από τις πιο τρελές ημέρες της κρίσης, όταν ο διευθυντής του Εθνικού Ινστιτούτου Αλλεργιών Αλλεργίας και Λοιμωδών Νοσημάτων των ΗΠΑ αγωνιζόταν να προσδώσει κάποια συνοχή στην χαοτική ανταπόκριση της κυβέρνησης Τραμπ στην κρίση και ενώ ο ίδιος ο Αμερικανός πρόεδρος επεδίωκε να ελαχιστοποιήσει τη σοβαρότητά του ιού.
Οι ενέργειες του Φάουτσι στη διάρκεια αυτής της περιόδου αλλά και πέραν αυτής, εξακολουθούν να βρίσκονται στο επίκεντρο της προσοχής πολλών Αμερικανών και άλλων πολιτικών ηγετών.
Ο 80χρονος ειδικός κατηγορήθηκε από πολλούς Ρεπουμπλικανούς ότι έπαιξε σημαντικό ρόλο στην απώλεια των εκλογών από τον Τραμπ στις εκλογές του Νοεμβρίου, ενώ και οι οπαδοί του απελθόντος προέδρου τον κατηγορούν για υπονόμευση.
Χίλια μηνύματα την ημέρα
Τα μηνύματα του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προδίδουν ότι τον Φάουτσι πλημμύριζαν με την αλληλογραφία τους, συνάδελφοι, διοικητές νοσοκομείων, ξένες κυβερνήσεις αλλά και απλός κόσμος – περίπου 1.000 μηνύματα την ημέρα.
Ανάμεσα σε αυτά, και εκείνο του ιατρικού διευθυντή της Λίγκας του Αμερικανικού Ποδοσφαίρου (NFL) που ζήτησε από τον Φάουτσι μια εμπιστευτική ενημέρωση σχετικά με το πώς μπορεί να ξεκινήσει με ασφάλεια την επόμενη σεζόν η NFL
Τα παραδείγματα είναι πολλά: Ένας σκηνοθέτης ντοκιμαντέρ που εργάζεται σε μια βιογραφική ταινία της Disney ζήτησε να μπει στο αυτοκίνητο του Φάουτσι καθώς εκείνος πήγαινε στη δουλειά.
Ένας σύμβουλος του Μπιλ Γκέιτς εξέφρασε την ανησυχία του για την υγεία του Φάουτσι. Και ένας Ρεπουμπλικανός βουλευτής τον προέτρεπε να «συνεχίσει να λέει την επιστημονική αλήθεια», παρά το σκεπτικισμό για τον ιό από άλλους βουλευτές, αλλά και τον ίδιο τον Τραμπ.
Σύγχυση από τα μηνύματα Λευκού Οίκου
«Λάμβανα κάθε είδους ερώτηση, κυρίως από άτομα που μπερδεύτηκαν λίγο με τα συγκεχυμένα μηνύματα που έβγαιναν από τον Λευκό Οίκο και ήθελαν να μάθουν τι πραγματικά συμβαίνει», είπε ο Φάουτσι σε πρόσφατη συνέντευξη. «Έχω τη φήμη ότι ανταποκρίνομαι σε άτομα όταν ζητούν βοήθεια, ακόμη και αν χρειάζεται πολύς χρόνος. Είναι πολύ χρονοβόρο, αλλά το κάνω».
Τα emails που είδαν το φως αποδεικνύουν ότι ο Φάουτσι πράγματι προσπάθησε να απαντήσει σε πολλά ερωτήματα, πολλές φορές ακόμη και μετά τα μεσάνυχτα.
Τα ιταλικά media ζητούσαν συνεχώς για συνεντεύξεις, κάποιοι του ζήτησαν ακόνη και άρθρα γνώμης. «Πως αρνούμαστε ευγενικά σε αυτόν;», ρωτά ο Φάουτσι το προσωπικό του σε κάποιο από τα email.
Ποδόσφαιρο, οργή Τραμπ και κολάρα σκύλων
Κατά τις πρώτες μέρες της πανδημίας, όλοι φαίνονταν να ήθελαν ένα κομμάτι από τον Φάουτσι. Πολλοί οργανισμοί του έγραψαν για να του προσφέρουν βραβεία και τιμητικές διακρίσεις. Το PayPal ήθελε ο αμερικανός γιατρός να μιλήσει στους 23.000 υπαλλήλους του. Ο Μάικλ Μίλκεν, πρόεδρος του Ινστιτούτου Μίλκεν, ένα thing tank με έδρα την Καλιφόρνια, ήθελε ο Φάoυτσι να εμφανιστεί στο podcast του.
Ο Αντονι Φοξ, γραμματέας μεταφορών του Προέδρου Μπαράκ Ομπάμα, ήθελε συμβουλές για την ταξιδιωτική βιομηχανία.
Ένα μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ανέφερε ότι ο Robert Iger, εκτελεστικός πρόεδρος της Walt Disney, ήταν ιδιαιτέρως ένθερμος στη δημιουργία ενός ντοκιμαντέρ για τον επιδημιολόγο, το οποίο θα περιλάμβανε διακριτικά πλάνα, ενόσω ο γιατρός ασκούσε τα καθήκοντά του.
Η NFL επίσης συνέχισε να καλεί. Ο Τομ Μάγιερ, ιατρικός διευθυντής της διοργανώτριας αρχής του αμερικανικού ποδοσφαίρου, έστειλε email στην Κόρτνει Μπιγιέ, μία από τις κορυφαίες βοηθούς του Φάουτσι, στις 4 Απριλίου και είπε ότι είχε ζητήσει «να δημιουργήσουμε μια κοινή ομάδα εργασίας NFL… με σκοπό να δούμε αν και πότε θα μπορούσε να αρχίσει το πρωτάθλημα, ακόμα κι αν παίζονται παιχνίδια χωρίς οπαδούς».
«Το αίτημά μου είναι να ενημερώσω τηλεφωνικά τον δρα Φάουτσι για το δύσκολο αυτό θέμα, το οποίο φυσικά θα ήταν εμπιστευτικό».
Δεν είναι σαφές πώς απάντησε αμέσως ο Φάουτσι. Το email του σε έναν βοηθό σχετικά με το αίτημα του Μάγιερ έχει διαγραφεί. Ο Φάουτσι συναντήθηκε με το NFL και άλλους εκπροσώπους αθλημάτων για τα πρωταθλήματά τους. Αλλά δεν ήταν απόλυτα ενθουσιασμένος: Σε μια συνέντευξη στο NBC, ο Φάουτσι είπε ότι θα ήταν αδύνατο να γνωρίζουμε αν θα μπορούσε να σωθεί το πρωτάθλημα της NFL.
«Ο ιός θα πάρει την απόφαση αντί ημών», δήλωσε ο Φάουτσι, σε ένα σχόλιο που εξόργισε τον Τραμπ.
Τέλος, σε μία ακόμη περίπτωση, ένας αξιωματούχος από το Υπουργείο Υγείας των ΗΠΑ πρότεινε ότι η έλλειψη προστατευτικού εξοπλισμού θα μπορούσε να λυθεί με τη χρήση «των κολάρων που χρησιμοποιούν τα σκυλιά».
Ο Φάουτσι απάντησε με ένα ευγενικό «ευχαριστώ»…
Η ανησυχία του Ιδρύματος Γκέιτς
Την 1η Απριλίου του 2020, σύμφωνα με τα emails, ο Φάουτσι μίλησε τηλεφωνικά με τον Μπιλ Γκέιτς σχετικά με την παγκόσμια προσπάθεια εμβολιασμού. Ο επιδημιολόγος δήλωσε «ενθουσιασμένος μπροστά στην προοπτική να προχωρήσει μια συνεργατική προσέγγιση απέναντι στον κορωνοϊό», με τη συμμετοχή κρατικών οργανισμών υγείας και το Ίδρυμα των Μπιλ και Μελίντα Γκέιτς, όπως προκύπτει από τα γραφόμενα.
Ο ίδιος ο Γκέιτς άμεσα παρέπεμψε τη συζήτηση στον Εμόλιο Εμίνι, έναν κορυφαίο αξιωματούχο του Ιδρύματος, στον οποίο είχε ανατεθεί να συντονίσει το εγχείρημα των εμβολιασμών. Ο τελευταίος, στην επικοινωνία του με τον Φάουτσι, εξέφρασε ανησυχίες για την κατάσταση της υγείας του Αμερικανού επιστήμονα.
«Σε βλέπω καθημερινά στην τηλεόραση και παρότι εξακολουθείς να εκπέμπεις μεγάλη ενέργεια, ανησυχώ πραγματικά για σένα. Το έθνος και ο πλανήτης χρειάζονται απώλεια τα ηγετικά σου χαρακτηριστικά», ανέφερε ο Εμίνι.
«Θα προσπαθήσω να παραμείνω εδώ για όσο μου είναι δυνατόν, δεδομένης της κατάστασης μου», απαντά ο Φάουτσι.
Σε μια συνέντευξή του, ο ίδιος είχε πει ότι είχε μια μακρά σχέση με τον Γκέιτς, το Ίδρυμα του οποίου επικεντρωνόταν στην παγκόσμια πρόσβαση στα εμβόλια, μεταξύ άλλων. Είχε πει ακόμη πως οι δύο τους συζητούσαν κάθε δύο εβδομάδες και παρέμεναν σε στενή επαφή για το πώς θα μπορούσαν να καταστήσουν προσιτά για όλο τον πλανήτη τα εμβόλια κατά του κορωνοϊού.
«Συνέχισε με τη γλώσσα της αλήθειας»
Τον Απρίλιο του 2020, ο Ρεπουμπλικανός Φρεντ Άπτον έστειλε μέιλ στον Φάουτσι για την υδροξυχλωροκίνη, ένα φάρμακο που ο Τραμπ προωθούσε επίμονα ως θεραπεία κατά του κορωνοϊού, παρά το γεγονός ότι η αποτελεσματικότητά του ήταν αμφιλεγόμενη.
Το φάρμακο χρησιμοποιούνταν για τη θεραπεία του λύκου και ο Άπτον ρώτησε αν κάποιος που έπασχε από την εν λόγω ασθένεια, είχε μολυνθεί από τον κορωνοϊό.
Την επόμενη ημέρα, ο Φάουτσι απάντησε «σχεδόν σίγουρα ναι», αλλά δεν υπήρχαν επαρκείς πληροφορίες για ασφαλή συμπεράσματα.
Η ανταλλαγή μηνυμάτων εντάθηκε όταν ο Άπτον – ένας εκ των μετριοπαθών Ρεπουμπλικανών, που ψήφισε υπέρ της παραπομπής Τραμπ μετά την εισβολή στο Καπιτώλιο- προσπάθησε να εξηγήσει γιατί κάποιοι από τους συναδέλφους του προσπαθούσαν να μπλοκάρουν την αύξηση των κονδυλίων για την αντιμετώπιση της πανδημίας.
«Συνέχισε να μιλάς την επιστημονική γλώσσα της αλήθειας», καλεί τον Φάουτσι ο Άπτον σε ένα άλλο μέιλ.
Πέντε ώρες μετά, ο επιστήμονας απαντά: «Ευχαριστώ Φρεντ. Εκτιμώ το μήνυμά σου».
Η βιασύνη Τραμπ
Παρότι ο Φάουτσι συχνά έγινε αποδέκτης κολακευτικών σχολείων για τις επικρίσεις προς τον Τραμπ, αναφέρει η Washington Post, τα μέιλ που δημοσιεύονται δεν τον παρουσιάζουν να κριτικάρει ευθέως τον τότε Αμερικανό πρόεδρο.
Σε αρκετές περιπτώσεις δε, τον παρουσιάζουν να βρίσκεται σε στενή επαφή με τον Λευκό Οίκο.
Τα μεσάντυχτα της 11ης Απριλίου, μια ημέρα πριν το Πάσχα, ο Μαρκ Σορτ, προσωπάρχης του Αντιπροέδρου Μάικ Πενς, στέλνει μέιλ στον Φάουτσι σχετικά με περιστατικό που κατεγράφη διαφωνία.
«Σωστά αντελήφθης τα συμπτώματα, αλλά διέγνωσες λάθος τη βασική αιτία», αναφέρει με νόημα στο μήνυμά του ο Σορτ.
Εκείνη την εποχή, ο Τραμπ προσπαθούσε εναγωνίως να ανοίξει την οικονομία, παρά τη διστακτικότητα του Φάουτσι.
Αρκετές ώρες αφού έλαβε το εν λόγω μέιλ, ο τελευταίος απαντά: «Ευχαριστώ για το μήνυμα, κατανοητό. Σου εύχομαι μια γαλήνια ημέρα με την οικογένειά σου».
Η άβολη λατρεία
Αρκετές φορές, περιγράφει η Washington Post, η λατρεία του κόσμου προς το πρόσωπό του, προκαλούσε αμηχανία στον Φάουτσι.
Στις 31 Μαρτίου ένας συνάδελφός του έστειλε άρθρο της εφημερίδας με τον τίτλο: «Κάλτσες και ντόνατς με τον Φάουτσι: Ο ειδικός του κορωνοϊού προσελκύει την λατρεία».
«Πραγματικά σουρεαλιστικό. Ελπίζω να σταματήσει σύντομα όλο αυτό. Δεν είναι καθόλου ευχάριστο, αυτό είναι σίγουρο», ήταν η απάντηση του Φάουτσι.
Ανάλογο περιστατικό κατεγράφη και στις 7 Απριλίου, όταν ο επιδημιολόγος προώθησε σε κάποιον ένα λινκ, καλώντας τον να το κλικάρει. Το άρθρο είχε τον τίτλο «Ο έρωτας με τον Κουόμο (σ.σ. κυβερνήτης της Νέας Υόρκης) και ο πυρετός με τον Φάουτσι: Η σεξουαλικότητα των δύο αυτών ανδρών σαρώνει το διαδίκτυο».
«Θα χάσεις το μυαλό σου», έγραψε ο Φάουτσι στον –άγνωστο– αποδέκτη του μέιλ. «Η κοινωνία μας έχει αποτρελαθεί εντελώς», συμπλήρωσε.
«Εντελώς ανίκανη ηγεσία»
Τα περισσότερα μέιλ, ωστόσο, ήταν πολύ πιο σοβαρά, συνεχίζει το ρεπορτάζ.
Σε ένα από αυτά, ένας πρώην γνωστός του, που χαρακτήριζε τον εαυτό του ως «απλό άνθρωπο της εργατικής τάξης» που κάποτε έπινε μπύρες με τον Φάουτσι, τον καλεί «να ορθώσει το ανάστημά του και να πει την ωμή αλήθεια στους Αμερικανούς».
«Η ηγεσία αυτή της χώρας, από την κορυφή, είναι εντελώς ανίκανη και επικίνδυνη για τον αμερικανικό λαό. Χρειαζόμαστε μια ενωτική και επαγγελματική κρατική αντίδραση σε αυτή τη, δίχως προηγούμενο, κρίση. Ο πατέρας μου γεννήθηκε κατά την περίοδο της πρώτης παγκόσμιας πανδημίας της σύγχρονης εποχής και δεν θα ήθελα να τον δω να φεύγει λόγω αυτής που ζούμε τώρα», προσθέτει ο ίδιος.
Μέσα σε λίγες ώρες, ο Φάουτσι απάντησε: «Σε ευχαριστώ για το μήνυμά σου. Σε ακούω!».