ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ. Το σύνδρομο εποχικής κατάθλιψης, που επηρεάζει μεγάλη μερίδα ανθρώπων, προκαλώντας τους ήπια κατάθλιψη τον χειμώνα, περιέγραψε πρώτος ο ψυχίατρος Νόρμαν Ρόζενταλ το 1984. Ποσοστό 5% των ενηλίκων στις ΗΠΑ αναφέρουν ότι εμφανίζουν ακραία μορφή του συνδρόμου, που επηρεάζει καθοριστικά την καθημερινότητά τους. Οι περισσότεροι αντιμετωπίζουν ήπια συμπτώματα, που περιγράφονται ως «χειμωνιάτικο μπλουζ», με τις σύντομες ημέρες του φθινοπώρου και του χειμώνα να θεωρούνται το πιθανότερο αίτιο του συνδρόμου, σύμφωνα με άρθρο των New York Times.
Κάποιοι από τους ασθενείς του δρος Ρόζενταλ ανέφεραν, ωστόσο, συμπτώματα του συνδρόμου κατά τους θερινούς μήνες. Το 1987, η επιστημονική ομάδα δημοσίευσε μελέτη η οποία εξετάσει τις περιπτώσεις 12 πασχόντων από το σύνδρομο εποχικής κατάθλιψης το καλοκαίρι και την άνοιξη, για να καταλήξει ότι η θερινή κατάθλιψη έχει διαφορετικά αίτια από τη –συχνότερη– χειμερινή εκδοχή της.
«Η θερινή κατάθλιψη προκαλεί εκνευρισμό και ταραχή, σε αντίθεση με τη χειμερινή, που κάνει τους ανθρώπους νωθρούς και δυσκίνητους», λέει ο καθηγητής Ψυχιατρικής στο πανεπιστήμιο Τζόρτζταουν, επισημαίνοντας ότι οι πάσχοντες από χειμερινή κατάθλιψη τείνουν να τρώνε πολύ και να κοιμούνται υπερβολικά, ενώ όσοι υποφέρουν από τη θερινή εκδοχή του συνδρόμου αντιμετωπίζουν αϋπνία και απώλεια όρεξης.
Οι ερωτηθέντες στις σχετικές έρευνες δηλώνουν ότι η θερινή τους κατάθλιψη οξύνεται από τη ζέστη και την υγρασία. Ιατρικές μελέτες έχουν δείξει ότι ορισμένες χημικές ουσίες στον ανθρώπινο οργανισμό, οι οποίες ρυθμίζουν τη διάθεση, όπως η νορεπινεφρίνη, η σεροτονίνη και η ντοπαμίνη, σχετίζονται με τη θερμοκρασία του σώματος. Οι πάσχοντες από το σύνδρομο αναφέρουν ότι αισθάνονται πίεση από τον κοινωνικό τους περίγυρο να επιδεικνύουν καλή διάθεση όταν ο ήλιος λάμπει. Οι περισσότεροι άνθρωποι θεωρούν δεδομένη την εμφάνιση ψυχικών δυσκολιών τους χειμερινούς μήνες, αντιμετωπίζοντας με περιέργεια όσους νιώθουν ψυχική δυσφορία το καλοκαίρι.
Ορισμένοι ερευνητές αμφισβητούν, όμως, την ίδια την ύπαρξη του συνδρόμου εποχικής κατάθλιψης. Το 2016, ιατρική ομάδα του πανεπιστημίου Ομπερν, στην Αλαμπάμα, διαπίστωσε ότι τα κρούσματα κλινικής κατάθλιψης δεν είχαν εποχική ή περιοδική μορφή. Ανάλογη μελέτη του 2009 έδειξε ότι μεταξύ 2.000 παιδιών και εφήβων δεν διαπιστώθηκαν κρούσματα εποχικής κατάθλιψης. Αυτό δεν σημαίνει ότι το σύνδρομο είναι ανύπαρκτο, αλλά ότι η ακριβής διάγνωσή του είναι πολύ επισφαλής.
Την ίδια στιγμή, οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και κυρίως η χρονική επέκταση της εποχής μεγάλων συγκεντρώσεων γύρης στην ατμόσφαιρα είναι ικανές να επηρεάσουν την ψυχική υγεία. Ο ανθρώπινος οργανισμός καταπολεμά τους αλλεργιογόνους παράγοντες της γύρης απελευθερώνοντας μια κατηγορία ουσιών τις κυτοκίνες, οι οποίες επηρεάζουν τη διάθεση χάρη στις αντιφλεγμονώδεις ιδιότητές τους.