Εκλογές χαμηλών προσδοκιών διεξάγονται σήμερα στο Ιράν, όπου 60 εκατ. ψηφοφόροι καλούνται να εκλέξουν τον διάδοχο του μετριοπαθούς προέδρου Χασάν Ροχανί και τις δημοτικές αρχές. Οι επίσημες δημοσκοπήσεις εκτιμούσαν ότι η προσέλευση στις κάλπες θα περιοριστεί στο 41%, κάτι που αν επαληθευθεί θα συνιστά δραματική συρρίκνωση, καθώς στις προηγούμενες εκλογές του 2017 είχε προσέλθει το 73% των ψηφοφόρων.
Πέραν της απογοήτευσης μεγάλου μέρους του πληθυσμού από τις οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει και τη συσσώρευση φαινομένων διαφθοράς στον δημόσιο βίο, η γενικευμένη αδιαφορία για τη σημερινή αναμέτρηση θρέφεται από την αίσθηση πως η έκβασή της είναι προδιαγεγραμμένη. Το μη αιρετό αλλά πανίσχυρο Συμβούλιο των Φρουρών του Συντάγματος, τα μισά μέλη του οποίου διορίζονται από τον ανώτατο ηγέτη της Ισλαμικής Δημοκρατίας, αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, απέκλεισε από τη διεκδίκηση της προεδρίας τους πιο ισχυρούς εκπροσώπους των μεταρρυθμιστών, αλλά ακόμη και πραγματιστές πολιτικούς που προέρχονται από τον πυρήνα του ιρανικού κατεστημένου, όπως ο πρώην πρόεδρος της Βουλής Αλί Λαριτζανί.
Με αυτά τα δεδομένα, πολλοί εκτιμούν ότι η αναμέτρηση έχει κριθεί προτού καν ανοίξουν οι κάλπες, υπέρ του σκληροπυρηνικού Εμπραχίμ Ραϊσί, διορισμένου ως επικεφαλής της δικαστικής εξουσίας από τον ίδιο τον αγιατολάχ Χαμενεΐ. Ο 60χρονος πολιτικός ηττήθηκε κατά κράτος από τον Ροχανί στις προεδρικές εκλογές του 2017, αλλά στη συνέχεια εκμεταλλεύθηκε τον διορισμό του από τον Χαμενεΐ για να κηρύξει δικαστική εκστρατεία εναντίον διεφθαρμένων αξιωματούχων, κάτι που του χάρισε ορισμένη δημοτικότητα.
Αρκετοί αντιφρονούντες και μεταρρυθμιστές, εντός και εκτός Ιράν, καλούν τους πολίτες να μποϊ-κοτάρουν αυτό που θεωρούν παρωδία εκλογικής αναμέτρησης. Ανάμεσά τους και ο επί οκτώ χρόνια (1981- 1989) πρωθυπουργός Μιρχοσεΐν Μουσαβί, ο οποίος αναμετρήθηκε με τον σκληροπυρηνικό Μαχμούντ Αχμεντινετζάντ στις αμφιλεγόμενες εκλογές του 2009 και στη συνέχεια ηγήθηκε του αντιπολιτευτικού Πράσινου Κινήματος, που κατήγγειλε εκλογική νοθεία. Από το 2011 ο Μουσαβί τελεί υπό κατ’ οίκον περιορισμό.
Ωστόσο, σημαντικά στελέχη των μεταρρυθμιστών, όπως ο πρώην πρόεδρος Μοχάμαντ Χαταμί, κάλεσαν τον κόσμο να προσέλθει στις κάλπες και να υποστηρίξει τον μετριοπαθή Αμπντολνασέρ Χεματί, πρώην διοικητή της κεντρικής τράπεζας, τον ισχυρότερο εκ των έξι αντιπάλων του Ραϊσί στη σημερινή αναμέτρηση.
Ο ίδιος ο απερχόμενος πρόεδρος Ροχανί (ο οποίος κατά το σύνταγμα δεν είχε δικαίωμα να διεκδικήσει και τρίτη προεδρική θητεία) κάλεσε τους πολίτες να μην επιτρέψουν «στις αδυναμίες ενός θεσμού ή μιας ομάδας» (δηλαδή του Συμβουλίου των Φρουρών) να τους αποτρέψουν από την άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος.
Ενδεχόμενη νίκη – έκπληξη του Χεματί θα διευκολύνει τις προσπάθειες των μεταρρυθμιστών για βελτίωση των σχέσεων με τη Δύση, ώστε να τονωθεί η χειμάζουσα ιρανική οικονομία. Πάντως και οι δύο βασικοί αντίπαλοι συμπίπτουν στην ανάγκη να αναβιώσει η διεθνής συμφωνία για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα.