Ενώ τα εδαφικά κέρδη των Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν σωρεύονται με κινηματογραφική ταχύτητα μετά την αποχώρηση του βασικού όγκου των αμερικανικών στρατευμάτων, το γειτονικό Ιράν, που ανησυχεί για το διογκούμενο προσφυγικό κύμα, αναλαμβάνει μεσολαβητικό ρόλο μεταξύ του ισλαμικού κινήματος και της αφγανικής κυβέρνησης του προέδρου Ασράφ Γάνι. Χθες, ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Τζαβάντ Ζαρίφ κήρυξε στην Τεχεράνη «διαφγανική συνάντηση», με εκπροσώπηση των δύο αντιμαχόμενων στρατοπέδων, προς αναζήτηση πολιτικής λύσης, και κάλεσε «τον λαό και τους πολιτικούς ηγέτες» του Αφγανιστάν να λάβουν «δύσκολες αποφάσεις» για το μέλλον της χώρας τους.
Την ώρα που άρχιζαν οι διαβουλεύσεις της Τεχεράνης, οι Ταλιμπάν επιδίδονταν στην πρώτη απόπειρα κατάληψης επαρχιακής πρωτεύουσας της χώρας από τις αρχές Μαΐου, όταν ξεκίνησαν την επίθεσή τους εναντίον της κεντρικής κυβέρνησης. Δυνάμεις του ισλαμικού κινήματος διείσδυσαν σε περιοχές της Καλά-ι-Νάου, πρωτεύουσας της βορειοδυτικής επαρχίας Μπαντγίς, και απελευθέρωσαν περισσότερους από 200 κρατουμένους στην τοπική φυλακή.
Σύμφωνα με τον κυβερνήτη της επαρχίας, Χουσαμουντίν Σαμς, μετά τον αρχικό αιφνιδιασμό, οι κυβερνητικές δυνάμεις ανασυντάχθηκαν και υποχρέωσαν τους Ταλιμπάν να υποχωρήσουν, αν και μέχρι το βράδυ οι συγκρούσεις συνεχίζονταν και ορισμένες περιοχές εξακολουθούσαν να βρίσκονται στα χέρια των ισλαμιστών. «Πρέπει να το ομολογήσουμε, μαίνεται πόλεμος και βρισκόμαστε σε μια πολύ ευαίσθητη στρατιωτική κατάσταση», αναγνώρισε ο υπουργός Αμυνας της χώρας, Μπισμιλάχ Μοχαμάντι. Εσπευσε, ωστόσο, να προσθέσει ότι «δεν είναι η πρώτη φορά που το Αφγανιστάν ζει δύσκολες στιγμές» και διαβεβαίωσε ότι «οι εθνικές δυνάμεις θα χρησιμοποιήσουν όλες τις δυνάμεις και τους πόρους τους για να υπερασπισθούν την πατρίδα μας και τον λαό μας». Σε μια παράλληλη εξέλιξη, περίπου 300 Αφγανοί στρατιώτες που είχαν καταφύγει στο Τατζικιστάν, ύστερα από προέλαση των Ταλιμπάν στο βόρειο τμήμα της χώρας τους, επέστρεψαν χθες στην πατρίδα τους με στρατιωτικά αεροπλάνα που έστειλε η Καμπούλ. Το Τατζικιστάν έχει εκφράσει την ανησυχία του για την εισροή Αφγανών στρατιωτών και ο πρόεδρός του αποφάσισε να ενισχύσει την ασφάλεια των συνόρων με 20.000 στρατιώτες.
Ανησυχεί η Ρωσία
Από το Λάος, όπου βρισκόταν χθες για επίσημη επίσκεψη, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ εξέφρασε την ανησυχία του για τις εξελίξεις. «Παρακολουθούμε από κοντά τι συμβαίνει στο Αφγανιστάν, όπου η κατάσταση τείνει να επιδεινωθεί γρήγορα, με φόντο την εσπευσμένη αποχώρηση των Αμερικανών και άλλων δυνάμεων του ΝΑΤΟ», δήλωσε ο επικεφαλής της ρωσικής διπλωματίας, προσθέτοντας ότι η Ρωσία θα βοηθήσει τις γειτονικές χώρες να θωρακίσουν την ασφάλειά τους, που απειλείται από την αφγανική κρίση.
«Θα κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας, αξιοποιώντας και τις δυνατότητες που μας δίνει η ρωσική στρατιωτική βάση στο Τατζικιστάν, στα σύνορα με το Αφγανιστάν, για να εμποδίσουμε τυχόν επιθετικές ενέργειες κατά των συμμάχων μας», διεμήνυσε ο Λαβρόφ προς τις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες του Τατζικιστάν, του Ουζμπεκιστάν και του Κιργιζιστάν, οι οποίες συμμετέχουν, μαζί με τη Ρωσία, στον Οργανισμό Συλλογικής Ασφάλειας.
Χθες το βράδυ, εξάλλου, ο Αμερικανός υπουργός Αμυνας Λόιντ Οστιν επρόκειτο να έχει τηλεφωνική επικοινωνία με τον Τούρκο ομόλογό του Χουλουσί Ακάρ, με βασικό αντικείμενο την πιθανή ανάληψη από την Τουρκία της ευθύνης για την ασφάλεια του αεροδρομίου της Καμπούλ. Η Αγκυρα έχει προσφερθεί να αναλάβει για λογαριασμό του ΝΑΤΟ την ασφάλεια του αεροδρομίου –ζήτημα κρίσιμο για την αφγανική κυβέρνηση αλλά και για τους ξένους διπλωμάτες–, ζητεί όμως ως αντάλλαγμα την οικονομική, διπλωματική και επιμελητειακή υποστήριξη των ΗΠΑ.