ΓΕΝΕΥΗ. Από χθες και για τις επόμενες 15 ημέρες, 200 επιστήμονες κάθονται γύρω από ένα διαδικτυακό τραπέζι μαζί με εκπροσώπους 195 χωρών και περνούν από «κόσκινο», λέξη προς λέξη, τη σύνοψη της επόμενης έκθεσης της ΙΡCC, της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή. Οταν, στις 9 Αυγούστου, η σύνοψη θα δημοσιευθεί, οι πολίτες όλου του κόσμου θα έχουν στα χέρια τους το απαύγασμα της επιστημονικής γνώσης για ένα από τα κορυφαία ζητήματα επιβίωσης της ανθρωπότητας, την κλιματική κρίση.
Οποιος ακόμη διερωτάται γιατί αυτό είναι σημαντικό, δεν έχει παρά να κοιτάξει το θερμόμετρο στην Ελλάδα ή τα νερά από τις τρομακτικές πλημμύρες που έχουν εκτοπίσει 1 εκατ. ανθρώπους στην επαρχία Χενάν της Κίνας, ή την ξηρασία και τις πυρκαγιές στις ΗΠΑ. Το 1990, όταν η IPCC συνέταξε την πρώτη έκθεση για την κλιματική αλλαγή (Assessment Report 1), το ενδιαφέρον ήταν ζωηρό, αλλά δεν συγκρινόταν με την παγκόσμια προσοχή που συγκεντρώνουν τώρα οι εργασίες της, καθώς η κλιματική κρίση μετατρέπεται σε βιωμένη εμπειρία.
Μιλάει η επιστήμη
H πέμπτη έκθεση (ΑR 5), που δημοσιεύθηκε το 2013, ήδη καθιστούσε απολύτως σαφή τη σύνδεση ανάμεσα στους ρύπους που παράγονται από τις ανθρώπινες δραστηριότητες και την αλλαγή του κλίματος του πλανήτη. Η έκθεση εκείνη προχωρούσε σε προβλέψεις για την άνοδο της θερμοκρασίας με βάση τους ρύπους που επρόκειτο να συσσωρευθούν στην ατμόσφαιρα τα επόμενα χρόνια. Πράγματι, οι θερμοκρασίες έκτοτε ανέβηκαν, όπως είχε προβλεφθεί.
«Ολο αυτό το διάστημα λέμε στον κόσμο ότι η επιστήμη έχει μιλήσει και είναι θέμα των πολιτικών να αναλάβουν δράση», δήλωσε χθες ο επικεφαλής της 1ης Ομάδας Εργασίας της IPCC, Χοσούνγκ Λι. Η νέα έκθεση, που θα δημοσιευθεί στις 9 Αυγούστου, συνοψίζει τη νέα γνώση σε ιδιαίτερα κρίσιμους τομείς, όπως είναι η σύνδεση της κλιματικής αλλαγής με τα ακραία καιρικά φαινόμενα. Δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια έχουν προσφέρει άφθονο υλικό στην επιστήμη για τη μελέτη αυτής της πτυχής.
Οι επιστήμονες της IPCC δεν παράγουν επιστημονική γνώση, αλλά συνοψίζουν όλη την τρέχουσα έρευνα (δημοσιεύσεις που έχουν περάσει από τη διαδικασία peer review, δηλαδή από την επιστημονική βάσανο) γύρω από τρία κεντρικά ζητήματα. Το πρώτο είναι η φυσική της ατμόσφαιρας, δηλαδή η έρευνα για το πώς οι ανθρωπογενείς αλλαγές στη σύνθεση της ατμόσφαιρας επηρεάζουν το κλίμα του πλανήτη. Το δεύτερο είναι η σύνοψη των πιθανών επιπτώσεων των αλλαγών αυτών, με έμφαση στα διαφορετικά σενάρια που θα προκύψουν ανάλογα με το πόσο γρήγορα ή πόσο αργά θα μειωθούν οι ρύποι. Το τρίτο ζήτημα βασίζεται στην αναγνώριση ότι η κλιματική αλλαγή έχει ήδη ξεκινήσει, ήδη υπάρχουν επιπτώσεις που έχουν «κλειδώσει» μέσα στο κλιματικό σύστημα και η ανθρωπότητα πρέπει να βρει τρόπο να αποφύγει τα χειρότερα. Οι μελέτες για το δεύτερο και το τρίτο σκέλος (impacts – επιπτώσεις και mitigation – μετριασμός) θα ολοκληρωθούν στα τέλη του 2021 και στις αρχές του 2022. Αυτό που τώρα ετοιμάζεται προς δημοσίευση είναι το πρώτο σκέλος, η φυσική επιστήμη.
Λέξη προς λέξη
Η επιστημονική έκθεση είναι έτοιμη και η έκτασή της είναι περίπου 1.000 σελίδες. Στη διαδικασία της σύνταξής της υποβλήθηκαν πάνω από 75.000 σχόλια. Η διαδικτυακή συνάντηση που ξεκίνησε χθες ασχολείται με τη σύνοψη, η οποία έχει έκταση 40 σελίδων. Ενώ στην ίδια την επιστημονική έκθεση οι κυβερνήσεις δεν έχουν λόγο, η σύνοψη πρέπει να συμφωνηθεί, λέξη προς λέξη, με όλες τις κυβερνήσεις του κόσμου. Στη διάρκεια των επόμενων 15 ημερών, εκπρόσωποι κυβερνήσεων μπορεί να εγείρουν αντιρρήσεις στις ακριβείς διατυπώσεις, οι επιστήμονες να παραθέτουν τις έρευνες που οδήγησαν στις διατυπώσεις αυτές και οι διαμάχες να εκτείνονται επί 24ώρου βάσεως, σε 24 διαφορετικές ζώνες ώρας.
«Μερικές φορές η IPCC επικρίνεται για την έμφαση που δίνει στην ομοφωνία και λέγεται ότι αυτό μπορεί να αποδυναμώσει τις διατυπώσεις», σημείωσε η Εμιλι Σάκμπεργκ, από το πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ. «Αλλά στην πραγματικότητα, μια σύνοψη πολλών και διαφορετικών ενδείξεων είναι εξαιρετικά ισχυρή και χρήσιμη». Τη σύνοψη θα αναλάβει να παρουσιάσει στις 9 Αυγούστου η Γαλλίδα κλιματολόγος Βαλερί Μασόν – Ντελμότ.
BBC
Πλημμύρες
Οι αιφνίδιες πλημμύρες, όπως αυτές που έζησε το Σαββατοκύριακο το Λονδίνο, θα γίνουν συχνό φαινόμενο καθώς θα επιδεινώνεται η κλιματική αλλαγή, προειδοποιούν οι επιστήμονες και η κυβέρνηση της Βρετανίας· οι επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά πρέπει να κάνουν περισσότερα για να προστατευθούν από μελλοντικές καταστροφές. Ο δρ Τζ. Νόιμαν, υδρολόγος στο Πανεπιστήμιο του Ρέντινγκ, ανέφερε ότι οι πλημμύρες από έντονες καλοκαιρινές βροχοπτώσεις θα γίνουν όλο και πιο συνηθισμένες. «Καμία πόλη ή χωριό δεν θα έχει “ανοσία” στις πλημμύρες και πρέπει να αναλάβουμε δράση εδώ και τώρα αν θέλουμε να προλάβουμε τις συνέπειες στο μέλλον», είπε, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για εκσυγχρονισμό των υποδομών. Οι ειδικοί σε θέματα κλιματικής αλλαγής στο Ηνωμένο Βασίλειο δίνουν έμφαση στις περικοπές ρύπων ως πρώτη προτεραιότητα για να περιορίσουν τις επιπτώσεις της ανθρώπινης δραστηριότητας στο κλίμα και να διασφαλίσουν ότι η υπερθέρμανση δεν θα λάβει καταστροφικές διαστάσεις. Η βρετανική κυβέρνηση, όμως, προειδοποιεί ότι η αντιμετώπιση των συνεπειών από ακραία καιρικά φαινόμενα είναι επείγουσα.