Πολιτική διένεξη με αντικείμενο το παρελθόν

Πολιτική διένεξη με αντικείμενο το παρελθόν

Οργανο κυβερνητικής προπαγάνδας το πολωνικό συνδικάτο Αλληλεγγύη

2' 12" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Μουσειακό έκθεμα αποτελεί το μήλον της Εριδος μεταξύ του πάλαι ποτέ πανίσχυρου εργατικού συνδικάτου Αλληλεγγύη, το οποίο συνέβαλε τα μέγιστα στην πτώση του κομμουνισμού στην Πολωνία στα τέλη της δεκαετίας του 1980, και της ιστορικής ηγεσίας του.

Η διοίκηση του σωματείου ζητεί σήμερα από το μουσείο των ναυπηγείων Λένιν του Γκντανσκ, λίκνο της αντιπολίτευσης και τόπο ανάδειξης του Λεχ Βαλέσα, τα πανό από ξύλο επάνω στα οποία γράφτηκαν τα πρώτα συνθήματα υπέρ των πολιτικών ελευθεριών, το 1980. Τα κόντρα πλακέ εκτίθενται στο επιβλητικό μουσείο των ναυπηγείων, που οικοδομήθηκε το 2014 με ευρωπαϊκά κονδύλια. Το συνδικάτο Αλληλεγγύη, όμως, που κάποτε διέθετε 10 εκατ. μέλη, έχει μεταμορφωθεί σε μια μικρή και βαθιά συντηρητική πολιτική δύναμη, η οποία παραμένει αντικομμουνιστική. Το συνδικάτο επιδιώκει σήμερα να ανακτήσει τις «επιγραφές», όπως αποκαλούνται με σχεδόν θρησκευτική ευλάβεια τα πανό.

Η Αλληλεγγύη έχει αναδειχθεί σε σύμβολο του πολιτικού διχασμού της σύγχρονης Πολωνίας. Το κίνημα έχει συστρατευθεί στο πλευρό της εθνικιστικής, λαϊκιστικής κυβέρνησης της Βαρσοβίας, υπό το Κόμμα Νόμου και Δικαιοσύνης. «Η σημερινή Αλληλεγγύη είναι μια πολύ μικρή καρικατούρα του συνδικάτου που υπήρξε κάποτε», λέει ο Ανταμ Μίτσνικ, ο οποίος είχε συμπαρασταθεί ενεργά στους απεργούς του 1980. Αντί να μάχεται υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η σημερινή Αλληλεγγύη πιέζει την κυβέρνηση να περιορίσει τα δικαιώματα των ομοφυλοφίλων και όσων δεν επιδεικνύουν τον δέοντα σεβασμό στο πολωνικό έθνος και στις παραδοσιακές αξίες του. «Το κίνημα ΛΟΑΤΚΙ είναι άραγε η νέα μαρξιστική ιδεολογία;» αναρωτιόταν το περιοδικό της Αλληλεγγύης σε πρόσφατο εξώφυλλο.

Η εκστρατεία του συνδικάτου για ανάκτηση των «επιγραφών» από τους ιδεολογικούς εχθρούς της κυβέρνησης αποτελεί σήμερα προτεραιότητα για την Αλληλεγγύη. «Είναι θέμα χρόνου να τις πάρουμε πίσω», λέει ο ηγέτης της Αλληλεγγύης στο Γκντανσκ, Ρομάν Κουζμίνσκι, ο οποίος αρνείται ότι το συνδικάτο υπηρετεί την κυβέρνηση, επιμένοντας ότι η ηγεσία της Αλληλεγγύης ακολουθεί απλώς τις επιθυμίες των μελών της. Ο ιστορικός ηγέτης και ιδρυτής του συνδικάτου, Λεχ Βαλέσα, σημειώνει ότι η Αλληλεγγύη σήμερα είναι τόσο διαφορετική ώστε δεν θα έπρεπε να έχει δικαίωμα χρήσης της ονομασίας. «Τίποτα δεν με συνδέει με τη σημερινή Αλληλεγγύη. Εχουμε διαφορετικούς στόχους και ενδιαφέροντα», λέει.

Φανατικοί ρωμαιοκαθολικοί και εθνικιστές, οπαδοί του κυβερνώντος κόμματος, επιδιώκουν να «δημεύσουν» για λογαριασμό τους την ιστορία του συνδικαλιστικού κινήματος της δεκαετίας του 1980 στην Πολωνία. Για να το κάνουν αυτό χρειάζονται τις «επιγραφές». Το συνδικάτο διεκδίκησε δικαστικά και εξασφάλισε δικαίωμα χρήσης του λογότυπου της Αλληλεγγύης, προκαλώντας την οργή του γραφίστα δημιουργού του, Γέρζι Γιανισέφσκι, ο οποίος εξετάζει την κατάθεση ασφαλιστικών μέτρων. Η αντιπαράθεση Αλληλεγγύης και Λεχ Βαλέσα έχει, όμως, και προσωπικό υπόβαθρο. Ο Βαλέσα εξέφραζε πάντα την περιφρόνησή του για τους δίδυμους αδελφούς Κατσίνσκι, ηγέτες του Κόμματος Νόμου και Δικαιοσύνης, χαρακτηρίζοντάς τους «ασήμαντους ακτιβιστές, που δεν είχαν καν συλληφθεί από τη δικτατορία του Γιαρουζέλσκι».

comment-below Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή
MHT