ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ-ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Για την πιθανότητα ενός νέου προσφυγικού κύματος έξι εκατομμυρίων Αφγανών που θα κατευθυνθούν αρχικά προς την Τουρκία μιλούν Τούρκοι αξιωματούχοι, με την Αγκυρα να αναφέρει πως ως μέτρο αντιμετώπισης χτίζει τείχος σε όλο το μήκος των συνόρων της με το Ιράν. Στον αντιπολιτευόμενο Τύπο της γειτονικής χώρας όμως ήδη δημοσιεύονται πολλά βίντεο με Αφγανούς να περνούν ανεμπόδιστοι τη νύχτα τα σύνορα από το Ιράν προς την Τουρκία.
Ο υπουργός Αμυνας της Τουρκίας Χουλουσί Ακάρ, σε μια προσπάθεια να ασκήσει πιέσεις στις Βρυξέλλες, ανέφερε πως «δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι τα σύνορά μας είναι και σύνορα του ΝΑΤΟ και της Ε.Ε.». Μέσα σε αυτό το περιβάλλον ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν τονίζει την επιθυμία της συνεργασίας της κυβέρνησής του με τους Ταλιμπάν, στα πρότυπα της συμφωνίας της Τουρκίας με τη Λιβύη!
Οι εξελίξεις στο Αφγανιστάν και η επικράτηση των Ταλιμπάν δεν έχουν προκαλέσει ιδιαίτερη ενόχληση στην Τουρκία, καθώς αναλυτές εκτιμούν πως η τουρκική κυβέρνηση θεωρεί ότι υπάρχει μια ευκαιρία αναβάθμισης του ρόλου της Αγκυρας στην ευρύτερη περιοχή και αναφέρουν πως ο κ. Ερντογάν τις επόμενες εβδομάδες θα έχει στο χέρι του ένα ισχυρό χαρτί απέναντι στους Ευρωπαίους αξιωματούχους, οι οποίοι θα πρέπει να διαπραγματευτούν μαζί του για να εμποδιστεί ένα νέο προσφυγικό κύμα.
Δεν είναι τυχαία η αναφορά του προέδρου του Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης (ΜHP) και κυβερνητικού εταίρου του κ. Ερντογάν, Ντεβλέτ Μπαχτσελί, ο οποίος τόνισε πως «σε περίπτωση που δεν ληφθούν μέτρα, η Τουρκία θα αντιμετωπίσει ένα νέο προσφυγικό κύμα έξι εκατομμυρίων Αφγανών και πρέπει να λάβουμε μέτρα». Ο ίδιος στο πλαίσιο της προσπάθειας προσέγγισης με τους Ταλιμπάν υποστήριξε πως η Τουρκία πρέπει να έχει παρουσία στην Καμπούλ «για την ασφάλεια της Ανατολίας».
Ο κ. Ακάρ τις προηγούμενες ημέρες επιθεωρούσε τα σύνορα με το Ιράν και ανέφερε πως περίπου 62.000 άνθρωποι εμποδίστηκαν από να διασχίσουν αυτά τα σύνορα. «Χτίζουμε ένα τείχος και μέχρι στιγμής έχει ολοκληρωθεί το μεγαλύτερο μέρος αυτής της κατασκευής. Εχουν σκαφθεί σχεδόν 150 χιλιόμετρα χαρακωμάτων. Εχουν γίνει πρόσθετες ενισχύσεις στους συνοριακούς μας σταθμούς και σε περιοχές βάσεων μαζί με τα υπάρχοντα συνοριακά τάγματα, τα τάγματα κομάντος και τα αναγνωριστικά σμήνη. Επιπλέον ενισχύθηκαν οι ειδικές μονάδες επιχειρήσεων στρατοχωροφυλακής και αστυνομίας». Ο ίδιος διέψευσε τις πληροφορίες για παράνομες διελεύσεις Αφγανών.
Η υπενθύμιση του κ. Ακάρ πως η Τουρκία είναι το σύνορο του ΝΑΤΟ και της Ε.Ε. θεωρείται μια έμμεση πίεση της Αγκυρας προς τις χώρες της Ε.Ε., καθώς τώρα η τουρκική κυβέρνηση επιθυμεί να διαπραγματευθεί την επικαιροποίηση της συμφωνίας του προσφυγικού όχι πια μόνο για τους πρόσφυγες από τη Συρία αλλά και για τους πρόσφυγες από το Αφγανιστάν!
Η τουρκική κυβέρνηση δεν δείχνει δυσαρεστημένη από τις εξελίξεις στο Αφγανιστάν και πολλοί αναλυτές μιλούν για «ικανοποίηση» από την επικράτηση των Ταλιμπάν. Η Τουρκία ήδη έχει συμμαχικές σχέσεις με το Κατάρ και η Ντόχα είχε πάντα στενές επαφές με τους Ταλιμπάν, με αποτέλεσμα ο κ. Τσαβούσογλου και ο κ. Ερντογάν να παραδέχονται τις επαφές που είχαν με το νέο καθεστώς της Καμπούλ. Η επικράτηση του σουνιτικού ισλάμ στο Αφγανιστάν προκάλεσε και θετικά σχόλια στον φιλοκυβερνητικό Τύπο της Τουρκίας.
Ο κ. Τσαβούσογλου ήταν ο πρώτος που μίλησε με θετικά λόγια για τους Ταλιμπάν και τόνισε πως «το Αφγανιστάν τώρα πρέπει να ηρεμήσει. Πρέπει να τονίσουμε πως βλέπουμε θετικά τα μηνύματα που δίνουν οι Ταλιμπάν και στον λαό τους και στις διεθνείς αποστολές αλλά και στη διεθνή κοινότητα. Ευχόμαστε να το δούμε και σε πράξεις. Εμείς θα συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε την οικονομική ανάπτυξη, την ειρήνη, τη σταθερότητα του αδελφικού Αφγανιστάν. Οποιος και να είναι στην κυβέρνηση, είναι καθήκον μας να βρισκόμαστε δίπλα στο Αφγανιστάν και στις εύκολες και στις δύσκολες στιγμές. Αυτό είναι ανάγκη της αδελφοσύνης μας και του δικαίου».
«Είμαστε ικανοποιημένοι»
Πιο ξεκάθαρος ήταν ο κ. Ερντογάν, ο οποίος σημείωσε ότι «ήδη εδώ και καιρό οι αρμόδιες υπηρεσίες μας ήταν σε επαφή με τους Ταλιμπάν κι εμείς είχαμε εκφράσει την πρόθεσή μας να υποδεχθούμε τους διοικητές των Ταλιμπάν για να συζητήσουμε μαζί τους το μέλλον της χώρας και σήμερα τηρούμε την ίδια στάση. Είμαστε έτοιμοι για κάθε είδους συνεργασία, για την ηρεμία στο Αφγανιστάν, για την ασφάλεια των ομοεθνών μας στο Αφγανιστάν αλλά και για την προστασία των συμφερόντων της χώρας μας. Eίμαστε ικανοποιημένοι από τις μετριοπαθείς και μετρημένες δηλώσεις που έχουν κάνει οι Ταλιμπάν».
⇒ Διαβάστε επίσης: Συνεργασία με το Αφγανιστάν στα πρότυπα της συμφωνίας με τη Λιβύη προτείνει ο Ερντογάν
Στη συνέχεια της συνέντευξής του ο Ερντογάν ξεκαθάρισε πως επιθυμεί να έχει μια συμφωνία συνεργασίας με το Αφγανιστάν στο πλαίσιο της συμφωνίας που έχει υπογράψει η Αγκυρα με την κυβέρνηση της Τρίπολης. «Η στρατιωτική παρουσία της Τουρκίας στο Αφγανιστάν σε διεθνές επίπεδο θα ενισχύσει και θα διευκολύνει το έργο της νέας κυβέρνησης του Αφγανιστάν. Το θέμα είναι να έρθουμε σε μια κοινή θέση με τις αρμόδιες αρχές του Αφγανιστάν. Μπορούμε να συζητήσουμε εναλλακτικές επιλογές. Για παράδειγμα μπορούμε να επιλύσουμε το θέμα αυτό με μια διμερή συμφωνία παρόμοια με αυτή που υπογράψαμε με τη Λιβύη», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Στη συνέχεια αναφέρθηκε στα μέτρα που λαμβάνει η τουρκική κυβέρνηση για να αποφευχθούν οι παράνομες είσοδοι μεταναστών. «Eμείς στα σύνορά μας με το Ιράν έχουμε τις τέσσερις πόλεις Αγρι, Χακάρι, Ιγντίρ και Βαν. Σε όλο το μήκος αυτών των συνόρων θα χτιστεί τείχος.
Ολοκληρώσαμε το έργο του τείχους στις πόλεις Αγρι και Ιγντίρ. Tα 157 χιλιόμετρα του τείχους έχουν ολοκληρωθεί. Συνεχίζουμε να χτίζουμε για να ολοκληρωθεί το έργο. Για να επιτύχουμε την ασφάλεια, για να μην υπάρχουν παράνομες είσοδοι. Αυτά είναι σημαντικά εμπόδια όχι μόνο για το προσφυγικό κύμα αλλά και την τρομοκρατία». Τέλος διευκρίνισε ότι «το τείχος έχει ύψος τρία μέτρα, πάνω από αυτό υπάρχει συρματόπλεγμα ύψους ενός μέτρου και έχουν τοποθετηθεί επίσης θερμικές κάμερες και στα 109 χιλιόμετρα και συστήματα φωτισμού».
Το τείχος που χτίζει η Τουρκία θα έχει μήκος 295 χιλιομέτρων και είχε ξεκινήσει η κατασκευή του για να εμποδιστούν οι παράνομες διελεύσεις των μελών του PKK. Τώρα η Αγκυρα υπόσχεται πως με το τείχος αυτό θα εμποδίσει και το προσφυγικό κύμα. Το ζήτημα είναι τι θα συμβεί στα σημεία όπου δεν έχουν ολοκληρωθεί τα έργα, καθώς στον αντιπολιτευόμενο Τύπο υπάρχουν πολλές αποκαλύψεις για διελεύσεις εκατοντάδων προσφύγων. Τις πληροφορίες αυτές διέψευσε ο κ. Ακάρ.
Στο παρελθόν
Αναλυτές υπενθυμίζουν τη συμπεριφορά που έχει επιδείξει η τουρκική κυβέρνηση στο παρελθόν. Αναφέρουν το προηγούμενο προσφυγικό κύμα προς τα νησιά της Ελλάδας και τονίζουν πως η Aγκυρα μέχρι το 2020 επίσημα τουλάχιστον εμπόδιζε τη διέλευση των προσφύγων στα χερσαία σύνορα με την Ελλάδα και σε μια νύχτα άνοιξε τα σύνορά της για να στείλει χιλιάδες πρόσφυγες στον Εβρο, σε μια προσπάθεια να ασκήσει πιέσεις στην ελληνική κυβέρνηση και στις Βρυξέλλες. Tονίζουν πως αυτή η προσπάθειά της απέτυχε από την αποφασιστικότητα που έδειξε η Ελλάδα στα σύνορά της. Το ερώτημα που θέτουν τώρα είναι τι θα κάνει αυτήν τη φορά η κυβέρνηση της Τουρκίας με τους Αφγανούς, σε περίπτωση που δεν ικανοποιηθούν τα αιτήματά της από τις Βρυξέλλες.