Καθώς η μετάλλαξη «Δέλτα» συνεχίζει τη σαρωτική της επέλαση στον πλανήτη, οι ειδικοί αρχίζουν να αναρωτιούνται κατά πόσο παραμένει βιώσιμος ο στόχος για ανοσία της αγέλης απέναντι στην Covid-19 μέσω των εμβολίων.
Η ανοσία της αγέλης επιτυγχάνεται όταν ένα ορισμένο ποσοστό του παγκόσμιου πληθυσμού έχει εμβολιαστεί ενάντια σε ένα παθογόνο ή έχει αναρρώσει από μόλυνση.
Αλλά παραμένει προς συζήτηση το κατά πόσο κάτι τέτοιο μπορεί να επιτευχθεί στην περίπτωση της Covid, δεδομένης της συχνής ανάδυσης νέων πιο μεταδοτικών στελεχών.
«Εάν το ερώτημα είναι το εξής: “Φτάνουν τα εμβόλια από μόνα τους για να μετριάσουμε και να ελέγξουμε την πανδημία;”, τότε η απάντηση είναι “όχι”», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο επιδημιολόγος Μίρσια Σοφόνεα.
Ανέφερε μάλιστα ότι η ανοσία της αγέλης εξαρτάται από δύο βασικούς παράγοντες.
«Αυτοί είναι, η εγγενής μολυσματικότητα του ιού και η αποτελεσματικότητα των εμβολίων απέναντι σε μόλυνση».
Και όπως αναφέρει μεταξύ άλλων, προς το παρόν αυτή η αποτελεσματικότητα δεν υπάρχει στον απαιτούμενο βαθμό.
Η μετάλλαξη Δέλτα φαίνεται πως είναι περίπου 60% πιο μεταδοτική από τη μετάλλαξη Άλφα του ιού, και μέχρι δύο φορές πιο μολυσματική από το αρχικό στέλεχος του ιού που εμφανίστηκε στα τέλη του 2019.
Όσο πιο ικανός γίνεται ο κορωνοϊός στο να μολύνει ανθρώπους, τόσο πιο πολύ ανεβαίνει ο πήχυς για την επίτευξη ανοσίας της αγέλης.
«Θεωρητικά, είναι ένας πολύ απλός υπολογισμός», δήλωσε ο επιδημιολόγος Αντουάν Φλαχόλτ.
Στην περίπτωση της αρχικής μορφής του ιού, της οποίας ο ρυθμός αναπαραγωγής ήταν μεταξύ μηδέν και τρία – που σημαίνει ότι κάθε μολυσμένο άτομο μολύνει έως και τρεις ακόμη ανθρώπους – η ανοσία της αγέλης θα μπορούσε να είχε επιτευχθεί με την ανοσοποίηση περίπου του 66% του παγκόσμιου πληθυσμού, εξήγησε ο ίδιος.
«Αλλά αν ο ρυθμός αναπαραγωγής είναι οκτώ, όπως στην περίπτωση της Δέλτα, αυτό μας πηγαίνει πιο κοντά στο 90%», προσθέτει.
Εάν τα εμβόλια ήταν 100% αποτελεσματικά στο να αποτρέπουν τη μόλυνση από τη Δέλτα, ο στόχος του 90% θα μπορούσε να είναι πιθανός. Αλλά δυστυχώς κάτι τέτοιο δεν ισχύει.
Η ανοσία φθίνει;
Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύθηκαν αυτή την εβδομάδα από τις αρχές των ΗΠΑ, η αποτελεσματικότητα των εμβολίων mRNA των Pfizer και Moderna στο να αποτρέπουν τη μόλυνση από τον ιό, έχει πέσει από 91% σε 66% από τότε που επικράτησε η Δέλτα.
Επιπλέον, μελέτες έχουν δείξει ότι η αποτελεσματικότητα των εμβολίων ενάντια σε μόλυνση από τη Δέλτα, φθίνει με τον καιρό – και είναι ένας από τους λόγους που πολλές χώρες ετοιμάζονται πλέον για τη χορήγηση τρίτης ή «ενισχυτικής» δόσης το φθινόπωρο.
Λαμβάνοντας υπόψη όλα αυτά, και χωρίς λήψη μέτρων όπως η χρήση μάσκας και η τήρηση αποστάσεων, ο Σοφόνεα ανέφερε πως θα έπρεπε να εμβολιαστεί πάνω από το 100% του πληθυσμού προκειμένου να μπει ένα τέλος στη μεταδοτικότητα – κάτι που προφανώς είναι αδύνατον.
Η μετάλλαξη Δέλτα εξακολουθεί να μολύνει εμβολιασμένους και αυτό σημαίνει ότι όλοι όσοι παραμένουν ανεμβολίαστοι θα προσβληθούν κάποια στιγμή από τον ιό», δήλωσε ο Άντριου Πολάρντ, επικεφαλής του διευθυντής της βρετανικής ομάδας ειδικών για τα εμβόλια στην Οξφόρδη.
«Παραμένει σημαντικός ο εμβολιασμός»
Αλλά ακόμη και αν ο στόχος της ανοσίας της αγέλης είναι, όπως το έθεσε ο Πολάρντ, «εξωπραγματικός», οι ειδικοί υπογραμμίζουν ότι ο εμβολιασμός παραμένει άκρως σημαντικός.
Όπως και με τα εμβόλια ενάντια σε άλλες ασθένειες, που πλέον είναι ενδημικές, όπως η γρίπη και η ιλαρά, έτσι και τα εμβόλια Covid προσφέρουν εξαιρετική προστασία ενάντια στη σοβαρή νόσηση.
«Αυτό που συνιστούν οι επιστήμονες είναι να επιτευχθεί ο μέγιστος αριθμός ανθρώπων που να είναι προστατευμένοι» απέναντι στον ιό μέσω του εμβολιασμού, δήλωσε ο Φλαχόλτ.
Κάποια στιγμή, βέβαια, όλες οι πανδημίες φτάνουν στο τέλος τους.
Ο Σοφόνεα ανέφερε μεταξύ άλλων πως είναι πιθανό η Covid να γίνει με τον καιρό άλλη μια ενδημική νόσος, ενώ οραματίζεται ένα κοντινό μέλλον όπου «οι μάσκες και η τήρηση αποστάσεων συνεχίζονται σε κάποιες περιοχές», προκειμένου να περιοριστεί η διασπορά και συνεπώς τα περιστατικά βαριάς νόσησης.
«Κατά τη διάρκεια της πανδημίας του AIDS, όταν οι επιστήμονες ανέφεραν πως υπήρχε η ανάγκη χρήσης προφυλακτικών, πολλοί άνθρωποι είπαν: “Οκ, θα το κάνουμε για λίγο καιρό”», είπε ο Φλαχόλτ.
«Και τελικά συνέχισαν να τα χρησιμοποιούν. Είναι πιθανόν λοιπόν ότι θα συνεχίσουμε να φοράμε μάσκες σε κλειστούς χώρους και στα μέσα μεταφοράς για αρκετό καιρό», τόνισε.
Πηγή: AFP