ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Αρχής Ετοιμότητας και Αντιμετώπισης Καταστάσεων Εκτακτης Υγειονομικής Ανάγκης (HERA) ανακοίνωσε χθες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με σκοπό «την πρόληψη, τον εντοπισμό και την ταχεία αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης υγειονομικής ανάγκης».
Η νέα υπηρεσία, που θα αποτελέσει γενική διεύθυνση εντός της Κομισιόν και όχι ανεξάρτητο οργανισμό όπως είναι ο EMA, θα λάβει 6 δισεκατομμύρια σε χρηματοδότηση από τον κοινοτικό προϋπολογισμό ώς το 2027.
Ωστόσο, σύμφωνα με αρμόδιους αξιωματούχους, οι συνολικοί πόροι που θα είναι διαθέσιμοι στην Αρχή για την πρόβλεψη και την παρακολούθηση πιθανών απειλών θα φτάσουν τουλάχιστον τα 30 δισ. ευρώ στην περίοδο αυτή, με τη συνδρομή κονδυλίων από άλλα εργαλεία και προγράμματα που συνδέονται με τις δραστηριότητες της HERA (πολιτική συνοχής, Recovery & Resilience Facility, InvestEU, μηχανισμός γειτονίας, ανάπτυξης και διεθνούς συνεργασίας κ.ά.).
Υπολογίζοντας και τα χρήματα που θα δαπανήσουν τα κράτη-μέλη και ο ιδιωτικός τομέας σε αντίστοιχα πεδία, η χρηματοδότηση για τις δραστηριότητες του «καιρού ειρήνης» (πριν από το ξέσπασμα της επόμενης κρίσης) φτάνει τα 50 δισ. ευρώ – ποσό που ανέφερε προχθές στην ομιλία της για την Κατάσταση της Ενωσης η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Αρμοδιότητες
Η Επιτροπή δημοσιοποίησε επίσης χθες και την πρότασή της για τον κανονισμό που θα διέπει τη λειτουργία της HERA σε συνθήκες κρίσης. Η πρόταση είναι να αποφασίζει το Συμβούλιο την ενεργοποίηση της κατάστασης εκτάκτου ανάγκης, κατόπιν πρότασης της Επιτροπής. Η ενεργοποίηση της κατάστασης εκτάκτου ανάγκης θα συνοδεύεται από αυξημένες αρμοδιότητες για την HERA, υπό την καθοδήγηση ενός υψηλού επιπέδου συμβουλίου υγειονομικών κρίσεων.
Η Αρχή θα μπορεί μεταξύ άλλων να διαπραγματεύεται και να υπογράφει συμβάσεις με φαρμακευτικές εταιρείες για εμβόλια ή θεραπείες, αλλά και να προωθεί συνέργειες που θα μεγιστοποιήσουν τις δυνατότητες παραγωγής τους εντός της Ε.Ε.
«Το κομμάτι που έλειπε»
Οπως εξήγησε χθες στη συνέντευξη Τύπου ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Μαργαρίτης Σχοινάς, η σύσταση της HERA είναι το «κομμάτι που έλειπε» από την Ενωση Υγείας που επιχειρεί να οικοδομήσει η Ε.Ε. στον απόηχο της πανδημίας. Ο κ. Σχοινάς υπενθύμισε, επιδεικνύοντας και ένα έξι μηνών εξώφυλλο του Economist, ότι διάφοροι «καταστροφολόγοι» διατείνονταν ότι η Ε.Ε. θα αποτύγχανε στη διαχείριση της υγειονομικής κρίσης, αλλά ότι σήμερα είναι η περιοχή με το υψηλότερο ποσοστό πλήρως εμβολιασμένων ενηλίκων στον κόσμο – «υψηλότερο από τις ΗΠΑ και από τη Βρετανία». (Σημειώνεται πάντως ότι στο Ηνωμένο Βασίλειο έχει εμβολιαστεί πλήρως το 81,2% των ατόμων 16 ετών και άνω – ποσοστό που παραμένει υψηλότερο από το αντίστοιχο της Ε.Ε.)
Τις εργασίες της HERA θα επιβλέπει ένα διοικητικό συμβούλιο στο οποίο θα εκπροσωπούνται τα κράτη-μέλη (όπως ίσχυε και με την καθοδηγητική επιτροπή για την κοινή προμήθεια εμβολίων). Στο Δ.Σ., σε ρόλο παρατηρητή, θα βρίσκεται και ένας εκπρόσωπος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Πολλοί ευρωβουλευτές πάντως ενίστανται στη χρήση του άρθρου 122 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ε.Ε., που αποκλείει το Κοινοβούλιο από τη διαδικασία διαμόρφωσης του κανονισμού για τη νέα Αρχή.