Με αργά βήματα προς απεξάρτηση από τον λιγνίτη

ΓΛΑΣΚΩΒΗ. Η απολιγνιτοποίηση προχωρεί, αλλά όχι με τους ρυθμούς που απαιτείται. Αυτό είναι το συμπέρασμα από τις νέες δεσμεύσεις από 40 χώρες μεταξύ των οποίων η Ινδονησία, η Πολωνία και το Βιετνάμ για εγκατάλειψη της παραγωγής ενέργειας από ορυκτό άνθρακα. Τις παραπάνω δεσμεύσεις δεν συμμερίζονται χώρες που βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στον ορυκτό άνθρακα, όπως η Κίνα, η Ινδία και η Αυστραλία.

Η συμφωνία, που ανακοινώθηκε χθες στο πλαίσιο της διάσκεψης της Γλασκώβης για το κλίμα και έγινε δεκτή με ενθουσιασμό από τον Βρετανό διαπραγματευτή Αλόκ Σάρμα, περιλαμβάνει τη δέσμευση ότι δεν θα κατασκευαστούν άλλες λιγνιτικές μονάδες. Επίσης, ότι οι υπάρχουσες θα κλείσουν το αργότερο τη δεκαετία του 2030 για τις πλούσιες χώρες και τη δεκαετία του 2040 για τις φτωχές χώρες. Στην πράξη, αν μια χώρα χαράξει πορεία απολιγνιτοποίησης, τα χρονοδιαγράμματα συχνά επισπεύδονται. Αυτό θα ισχύσει σε μεγαλύτερο βαθμό αν η σύνοδος της Γλασκώβης (COP26) κατορθώσει να συμφωνήσει σε ένα παγκόσμιο σύστημα για την τιμή εμπορίας ρύπων. Στο εσωτερικό της Ευρωπαϊκής Ενωσης ισχύει ήδη ένας τέτοιος μηχανισμός (ETS – μηχανισμός εμπορίας ρύπων).

Ο υπουργός Οικονομικών της Ινδονησίας, Σρι Μιλγιάνι Ιντραβάτι, υπογράμμισε ότι προκειμένου να λειτουργήσει η απολιγνιτοποίηση στη χώρα του, την τέταρτη πολυπληθέστερη και όγδοη κατά σειράν ως προς τις εκπομπές ρύπων, θα απαιτηθεί διεθνής χρηματοδότηση. Η Γιοάνα Φλισόφσκα από την Greenpeace Πολωνίας υποστήριξε ότι η δέσμευση της Πολωνίας δεν είναι αρκετά φιλόδοξη. «Η χώρα πρέπει να βγει από τον λιγνίτη το αργότερο το 2030», είπε η Φλισόφσκα.

Αλλες οργανώσεις, όπως η Global Witness, επισήμαναν ότι ο ορυκτός άνθρακας βρίσκεται ούτως ή άλλως σε αποδρομή και αυτό που οφείλουν να εξασφαλίσουν οι χώρες οι οποίες επιθυμούν πραγματική δράση κατά της κλιματικής αλλαγής, είναι μειώσεις στην καύση πετρελαίου και φυσικού αερίου.

Τα νέα στοιχεία για τους ρύπους του 2021 είναι εξαιρετικά απογοητευτικά, δεδομένου ότι αυτοί έχουν επανέλθει στα επίπεδα του 2019, χωρίς καν να έχει επανέλθει πλήρως η οικονομική δραστηριότητα μετά το πλήγμα του κορωνοϊού. Η έκθεση του Global Carbon Project δείχνει ότι οι ρύποι από την καύση ορυκτού άνθρακα και ορυκτού αερίου το 2021 υπερκαλύπτουν τη μείωση του 2020. Οι ρύποι από την καύση πετρελαίου επίσης αυξάνονται αλλά με πιο αργούς ρυθμούς, λόγω του ότι οι μετακινήσεις δεν έχουν επιστρέψει παντού στα προ κρίσης επίπεδα.