Υβριδική επίθεση διαρκείας εναντίον Πολωνίας – Ε.Ε.

Υβριδική επίθεση διαρκείας εναντίον Πολωνίας – Ε.Ε.

Από το καθεστώς Λουκασένκο

4' 6" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Σε μείζονα κρίση εξελίχθηκε την περασμένη εβδομάδα η κατάσταση στα σύνορα Πολωνίας – Λευκορωσίας, καθώς το καθεστώς Λουκασένκο ενίσχυσε την εκστρατεία προώθησης μεταναστών προς τα εδάφη της Ε.Ε. Οι εξελίξεις επιταχύνουν τη δρομολόγηση νέου γύρου κυρώσεων κατά του καθεστώτος, με τον Λευκορώσο δικτάτορα να δείχνει απτόητος και να απειλεί να κλείσει τη στρόφιγγα του αερίου προς την Ε.Ε. ως αντίποινα για τα νέα μέτρα. Η κρίση, παράλληλα, έχει αναδείξει τη συνεχιζόμενη ροπή της ευρωπαϊκής μεταναστευτικής πολιτικής στην κατεύθυνση της αποτροπής, ακόμα και με αμφιβόλου νομιμότητας μέτρα.

H E.E. έχει ήδη επιβάλει κυρώσεις σε 166 φυσικά πρόσωπα και 15 οντότητες σχετικά με τις πρόσφατες πρακτικές του καθεστώτος Λουκασένκο, από την εκλογική απάτη του Αυγούστου του 2020 και την καταστολή των διαδηλώσεων έως την κρατική αεροπειρατεία του περασμένου Μαΐου και την υβριδική επίθεση διαρκείας με την εργαλειοποίηση των μεταναστευτικών ροών. Ο κατάλογος αυτός αναμένεται να διευρυνθεί αύριο στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της Ε.Ε., στο οποίο αναμένεται να ληφθεί πολιτική απόφαση για νέες κυρώσεις, τόσο κατά ατόμων όσο και κατά του λευκορωσικού αερομεταφορέα (Belavia) αλλά και εταιρειών που έχουν συμβάσεις μίσθωσης μαζί του. Παράλληλα, διερευνάται σε δεύτερο χρόνο το ενδεχόμενο επιβολής κυρώσεων σε αεροπορικές εταιρείες τρίτων χωρών που μεταφέρουν μετανάστες στη Λευκορωσία. Υπό τον φόβο αυτό, η Turkish Airlines την περασμένη εβδομάδα αποφάσισε να μη χορηγεί πλέον εισιτήρια άνευ επιστροφής σε πολίτες από το Ιράκ, την Υεμένη και τη Συρία από την Κωνσταντινούπολη για το Μινσκ, αλλά και να περιορίσει τη συνεργασία της με την Belavia στη Μέση Ανατολή.

Αντιμέτωπη με νέο γύρο κυρώσεων η Λευκορωσία – Διαμάχη στις Βρυξέλλες για το αν οι φράχτες στα σύνορα πρέπει να χρηματοδοτούνται από την Ε.Ε.

Την Τετάρτη, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ επισκέφθηκε τη Βαρσοβία για να εκφράσει την αλληλεγγύη της Ε.Ε. προς την Πολωνία. O Πολωνός πρωθυπουργός Ματέους Μοραβιέτσκι στη συνάντησή τους ζήτησε τηλεδιάσκεψη κορυφής για την κρίση στα σύνορα. Την ίδια μέρα, η Αγκελα Μέρκελ είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Βλαντιμίρ Πούτιν, βασικό σύμμαχο του κ. Λουκασένκο, για να τον πείσει να παρέμβει υπέρ της αποκλιμάκωσης της κατάστασης. Την Πέμπτη, ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Μαργαρίτης Σχοινάς ξεκίνησε επισκέψεις σε χώρες προέλευσης και διέλευσης των μεταναστευτικών ροών για να εξασφαλίσει τη συνεργασία τους στην αποτροπή του φαινομένου. Μετά τα ΗΑΕ και τον Λίβανο, η τρίτη του στάση τη Δευτέρα θα είναι το Ιράκ.

Η κρίση στα πολωνικά σύνορα, εν τω μεταξύ, έφερε ξανά στην επιφάνεια τις τριβές μεταξύ της προέδρου της Κομισιόν και του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Σε ομιλία του την Τρίτη στο Βερολίνο, ο Σαρλ Μισέλ είπε ότι «έχουμε ανοίξει τη συζήτηση για τη κοινοτική χρηματοδότηση υλικών υποδομών στα σύνορα», η οποία «πρέπει να διευθετηθεί ταχέως». Στο πλευρό του κ. Μοραβιέτσκι την Τετάρτη, πήγε ένα βήμα πιο πέρα, λέγοντας ότι η νομική υπηρεσία του Συμβουλίου θεωρεί σύννομη τη χρηματοδότηση φραχτών με κοινοτικούς πόρους. Υπενθυμίζεται ότι η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, στη συνέντευξη Τύπου μετά το πρόσφατο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (22 Οκτωβρίου), επανέλαβε τη θέση της Επιτροπής κατά της παροχής κοινοτικών πόρων για τέτοια έργα. Πάντως, την περασμένη εβδομάδα η Επιτροπή, τόσο στην αίθουσα Τύπου όσο και σε συνάντηση της Coreper την Τετάρτη, βρέθηκε σε θέση άμυνας σε σχέση με το θέμα αυτό. Μεταξύ άλλων, εκπρόσωποι της Κομισιόν υπενθύμισαν ότι με τη θέση κατά της χρηματοδότησης τέτοιων υποδομών με ευρωπαϊκά κονδύλια συντάσσεται και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Από την άλλη πλευρά, παρότι η τρέχουσα κατάσταση εκτάκτου ανάγκης έχει απομακρύνει το συγκεκριμένο ζήτημα από το προσκήνιο, η άρνηση της Πολωνίας να ζητήσει στήριξη από τον Frontex στα σύνορα με τη Λευκορωσία αποτελεί (ένα ακόμα) σημείο έντασης με τη Βαρσοβία. Οπως ανέφερε την Πέμπτη εκπρόσωπος της Κομισιόν, απαντώντας σε ερώτηση αν γίνονται επαναπροωθήσεις από τις πολωνικές αρχές, «δεν υπάρχει παρουσία της Επιτροπής επί του πεδίου» στα πολωνο-λευκορωσικά σύνορα. Συνεπώς, όπως εξήγησε, δεν υπάρχει τρόπος να επιβεβαιωθεί αν –όπως συμβαίνει στη Λετονία και στη Λιθουανία– η φύλαξή τους γίνεται με τρόπο που συμμορφώνεται με τις ευρωπαϊκές αξίες και τα θεμελιώδη δικαιώματα.

Στον «πάγο» 36 δισ. ευρώ

Εν τω μεταξύ, καλά κρατεί η αντιπαράθεση της Βαρσοβίας με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς για ζητήματα κράτους δικαίου. Τη Δευτέρα το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου κάλεσε την Πολωνία να αναλάβει «ταχέως δράσεις αποκατάστασης» όσον αφορά την υπόθεση δύο δικαστών που έκρινε ότι δεν έτυχαν δίκαιης μεταχείρισης από το Εθνικό Συμβούλιο Δικαστών, που αποφασίζει για τους διορισμούς στο δικαστικό σώμα. Στις 27 Οκτωβρίου το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ενωσης κατακύρωσε ημερήσιο πρόστιμο 1 εκατ. ευρώ εις βάρος της Πολωνίας για τη μη κατάργηση του Πειθαρχικού Σώματος του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Παράλληλα, τα 36 δισ. ευρώ που αναλογούν στην Πολωνία από το Ταμείο Ανάκαμψης παραμένουν «παγωμένα». Στις 28 Οκτωβρίου, η κ. Φον ντερ Λάιεν παρουσίασε έναν οδικό χάρτη που θα επιτρέψει την εκταμίευση των πόρων. Η πολωνική κυβέρνηση πρέπει να δεσμευτεί ότι θα λάβει τα μέτρα αυτά και να τα υλοποιήσει έως τα μέσα του 2022. Η Βαρσοβία από την πλευρά της απειλεί να μπλοκάρει ζωτικές πρωτοβουλίες της Ε.Ε. αν δεν λάβει τα πρώτα κονδύλια πριν από το τέλος του έτους.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή