ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Η ζοφερή νέα πραγματικότητα της πανδημίας που δημιουργεί η επέλαση της παραλλαγής «Ομικρον», η κρίση στα σύνορα Ρωσίας – Ουκρανίας, το επίμονο ράλι των τιμών του φυσικού αερίου και η εξωτερική διάσταση της μετανάστευσης ήταν τα βασικά θέματα που απασχόλησαν τη χθεσινή, μονοήμερη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε.
Σχετικά με τη ρωσο-ουκρανική κρίση, τα συμπεράσματα σημειώνουν την «επείγουσα ανάγκη» η Ρωσία να προχωρήσει σε κινήσεις αποκλιμάκωσης της έντασης στα σύνορα και επαναβεβαιώνουν την «πλήρη στήριξη» της Ε.Ε. στην εθνική κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας. Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, η Πολωνία πίεσε ατελέσφορα για να συμπεριληφθεί αναφορά σε συγκεκριμένες κυρώσεις αν παραβιαστεί η εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας.
Χθες, πάντως, ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, άσκησε έμμεση κριτική σε χώρες όπως η Γερμανία για την αρνητική τους στάση στην παροχή εξοπλισμών στη χώρα του μέσω του μηχανισμού προμηθειών του ΝΑΤΟ. Σε συνέντευξη Τύπου μετά τη συνάντησή του με τον γ.γ. της Συμμαχίας, Γενς Στόλτενμπεργκ, ο κ. Ζελένσκι δήλωσε ότι «ορισμένοι ηγέτες της Ευρώπης δεν είναι σίγουρο ότι καταλαβαίνουν τι συμβαίνει στα σύνορά μας» και ότι «δεν υπάρχει ομοφωνία μεταξύ των συμμάχων (του ΝΑΤΟ) σχετικά με τη στρατιωτική στήριξη της Ουκρανίας». Ο Ουκρανός πρόεδρος ανέφερε επίσης ότι αν υπάρξει σύρραξη με τη Ρωσία «θα έχουμε εκατοντάδες χιλιάδες θύματα».
Στην ατζέντα των «27» το επίμονο ράλι των τιμών του φυσικού αερίου και το μεταναστευτικό.
Στο επίκεντρο των διαβουλεύσεων για το μεταναστευτικό βρέθηκε η εξωτερική διάσταση (εργαλειοποίηση, αποτροπή ροών μέσω επαφών με τρίτες χώρες προέλευσης και διέλευσης). Στο πλαίσιο της συζήτησης η κυπριακή πλευρά ανέδειξε το εντονότατο πρόβλημα που αντιμετωπίζει με τις αφίξεις μεταναστών από την Τουρκία, που διασχίζουν την πράσινη γραμμή και περνούν στο έδαφος της Κυπριακής Δημοκρατίας (οι αιτούντες άσυλο στην Κύπρο είναι πλέον το 4,5% του πληθυσμού της). Χώρες όπως το Βέλγιο και η Ολλανδία (την οποία εκπροσωπούσε έως το βράδυ και την άφιξη του Μαρκ Ρούτε ο πρωθυπουργός του Βελγίου), από την πλευρά τους, έθεσαν το ζήτημα των δευτερευουσών ροών αιτούντων άσυλο στο εσωτερικό της Ε.Ε. Στα συμπεράσματα αναδεικνύεται η σημασία μιας πιο ενιαίας πολιτικής επιστροφών, χρησιμοποιώντας «όλες τις πολιτικές και τα εργαλεία» στη διάθεση της Ε.Ε. Καλούνται επίσης το Συμβούλιο και η Κομισιόν να αναζητήσουν τρόπους ενίσχυσης κρατών-μελών που αντιμετωπίζουν προκλήσεις στα εξωτερικά σύνορα της Ε.Ε.
Σχετικά με την πανδημία, πέραν του ζητήματος των ταξιδιωτικών περιορισμών (βλ. σελ. 3), τα συμπεράσματα κάνουν αναφορά στην ανάγκη να προχωρήσει η κοινή προμήθεια για θεραπευτικές αγωγές κατά της COVID-19, στην ίδια λογική όπως με τα εμβόλια. Είναι κάτι το οποίο ζητούσαν επίμονα χώρες της Ανατολικής Ευρώπης με χαμηλά ποσοστά εμβολιασμού. Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε χθες η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, εννέα χώρες της Ε.Ε. έχουν ακόμα και σήμερα ποσοστό πλήρως εμβολιασμένων κάτω από 60% (ο μ.ό. για την Ε.Ε. συνολικά είναι 67%).
Τέλος, σχετικά με τις τιμές ενέργειας το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο παραμένει χωρισμένο σε δύο στρατόπεδα. Χώρες όπως η Ελλάδα και η Ισπανία τάσσονται υπέρ ρηξικέλευθων πανευρωπαϊκών πρωτοβουλιών για την ασφάλεια του εφοδιασμού και τον έλεγχο των τιμών. Η Γερμανία, η Ολλανδία και οι συνοδοιπόροι τους, από την άλλη, επιμένουν σε μια στάση αναμονής και προειδοποιούν κατά δραστικών παρεμβάσεων στην αγορά.