Στην Κωνσταντινούπολη, αλλά και σε πόλεις της Αρμενίας, της Γεωργίας, του Ουζμπεκιστάν, της Κιργιζίας και του Καζακστάν έχουν καταφύγει δεκάδες χιλιάδες Ρώσοι. Πολλοί εξέφρασαν έτσι την οργή τους για την εισβολή στην Ουκρανία, ενώ άλλοι διέφυγαν για να αποφύγουν ενδεχόμενη επιστράτευση εφέδρων.
«Δεν έχουμε ξαναδεί τέτοια φυγή από τη Ρωσία σε καιρό ειρήνης», λέει ο Ρώσος οικονομολόγος του Πανεπιστημίου του Σικάγου, Κονσταντίν Σονίν. Πολλοί από αυτούς είναι δημοσιογράφοι, μπλόγκερ, ακτιβιστές, που φοβούνται για την τύχη τους μετά την ψήφιση των τελευταίων δρακόντειων νόμων για τη διασπορά «ψευδών πληροφοριών» για τον πόλεμο.
Αλλοι είναι μουσικοί και καλλιτέχνες, οι οποίοι θεωρούν ότι δεν έχουν μέλλον στη Ρωσία, αίσθημα που μοιράζονται με πολλούς νομικούς, εργαζομένους στην υψηλή τεχνολογία και σε άλλες βιομηχανίες αιχμής. Οι «δραπέτες» αυτοί άφησαν πίσω τους δουλειές και οικογένειες, ενώ οι καταθέσεις τους παραμένουν αποκλεισμένες σε ρωσικούς τραπεζικούς λογαριασμούς. «Δεν μας στέρησαν μόνο το μέλλον, μας πήραν και το παρελθόν», λέει η θεατρική συγγραφέας Πολίνα Μποροντίνα, μιλώντας για τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Δημοσιογράφοι, μπλόγκερ, ακτιβιστές, μουσικοί και καλλιτέχνες πηγαίνουν, κυρίως, σε Τουρκία, Αρμενία, Γεωργία, Κιργιζία και Καζακστάν.
Το εύρος και η ταχύτητα της φυγής αποκαλύπτουν την τεκτονική αλλαγή που συντελείται στη ρωσική κοινωνία. Παρά τον αυταρχισμό του προέδρου Πούτιν, η Ρωσία παρέμενε, μέχρι τον περασμένο μήνα, απολύτως ανοικτή στον υπόλοιπο κόσμο, με σχετικώς ελεύθερο Ιντερνετ, ανεξάρτητα διαδικτυακά μέσα ενημέρωσης, ανθηρό τομέα υψηλής τεχνολογίας και παγκόσμιας κλάσης πολιτιστική παραγωγή.
Οταν ξύπνησαν, όμως, στις 24 Φεβρουαρίου, πολλοί Ρώσοι συνειδητοποίησαν ότι όλα αυτά είχαν τελειώσει. «Ηταν ξεκάθαρο ότι είχε παραβιασθεί η κόκκινη γραμμή. Τίποτα δεν θα συγκρατήσει πια τον Πούτιν. Τα πράγματα θα γίνονται ολοένα και χειρότερα», λέει ο δημοσιογράφος Ντμίτρι Αλεσκόφσκι, που μπήκε στο αυτοκίνητό του στις 25 Φεβρουαρίου και κατέφυγε στη Λετονία. Η Κωνσταντινούπολη έγινε, όπως και τη δεκαετία του 1920, καταφύγιο πολιτικών προσφύγων. Την ώρα που η Ευρώπη κλείνει τα αεροπορικά της σύνορα, ο τουρκικός εθνικός αερομεταφορέας συνεχίζει να πετάει στη Μόσχα με πέντε πτήσεις ημερησίως. Περισσότερα από 30 αεροσκάφη διάφορων εταιρειών φθάνουν κάθε μέρα στην Πόλη από τη Ρωσία.
Στη Γεωργία, όπου, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, έχουν καταφύγει 20.000 Ρώσοι, οι συνθήκες για τους νέους μετανάστες από τη Ρωσία είναι δύσκολες, με την τοπική κοινωνία να είναι εχθρική απέναντί τους. «Προσπαθούμε να τους εξηγήσουμε ότι μισούμε και εμείς τον Πούτιν», τονίζει η 26χρονη Λέιλα Νεπέσοβα, αντικαθεστωτική ακτιβίστρια, που κατέφυγε στην Τιφλίδα την περασμένη εβδομάδα.