ΟΔΗΣΣΟΣ. Το γεγονός ότι η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία διανύει από σήμερα την τέταρτη εβδομάδα της, αποτελεί από μόνο του επιτυχία των αμυνομένων. Πολλοί αναλυτές, όπως και το Κρεμλίνο, περίμεναν αστραπιαία προέλαση και γρήγορη νίκη των ρωσικών δυνάμεων, εντός λίγων ημερών. Ωστόσο, η σθεναρή ουκρανική αντίσταση άλλαξε την εικόνα. Σύμφωνα με μια αμερικανική εκτίμηση, η Ρωσία έχει χάσει 6.000 έως και 8.000 στρατιώτες της, αριθμοί που προκαλούν ίλιγγο αν σκεφτεί κανείς ότι οι ΗΠΑ έχασαν 2.401 στρατιώτες σε 20 χρόνια πολέμου στο Αφγανιστάν.
«Ισοπεδώστε Χάρκοβο και Μαριούπολη»
Αυτό καθόλου δεν σημαίνει, όμως, ότι ο πόλεμος έχει κριθεί. Η Ρωσία διαθέτει ακόμη τα εννέα δέκατα της μαχητικής δύναμης που παρέταξε στην Ουκρανία και έχει να επιδείξει σημαντικά εδαφικά κέρδη. Η εισβολή στην Ουκρανία εξελίσσεται ως η σύνθεση δύο παράλληλων, διαφορετικών πολέμων: ενός πολέμου στα αστικά κέντρα και ενός διαφορετικού στην ύπαιθρο.
Ανηλεείς βομβαρδισμοί στις πόλεις, μάχες ελιγμών στην ύπαιθρο.
Η μάχη σε μεγάλες πόλεις της Ουκρανίας έχει συγκεντρώσει, εύλογα, την προσοχή της κοινής γνώμης και των αναλυτών. Αφού απέτυχε να καταλάβει γρήγορα πόλεις με εισβολή ειδικών δυνάμεων, η Ρωσία κατέφυγε στην παλιά συνταγή: ισοπεδώστε τις. Τυπικό παράδειγμα αποτελεί το Χάρκοβο, η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Ουκρανίας, κοντά στα βορειοανατολικά της σύνορα με τη Ρωσία. Τις πρώτες ημέρες του πολέμου η Ρωσία επιχείρησε επιδρομές των ειδικών δυνάμεων Spetsnaz και αλεξιπτωτιστών. Καθώς αυτές δεν απέδωσαν, οι εισβολείς ανέπτυξαν πυροβολικό και πολλαπλούς εκτοξευτήρες πυραύλων στα βόρεια και ανατολικά περίχωρα της πόλης. Αυτή την ώρα ανατινάζουν ολόκληρα οικοδομικά τετράγωνα, προκαλώντας μεγάλες απώλειες στον ουκρανικό στρατό και τον άμαχο πληθυσμό. Κάτι παρόμοιο εξελίσσεται στα περίχωρα του Κιέβου, ενώ οι πιο αποκαλυπτικές εικόνες έρχονται από τη Μαριούπολη. Λιγότερες πληροφορίες έχουμε για τον πόλεμο ελιγμών στην ύπαιθρο. Το κύριο μέτωπο αυτού του πολέμου βρίσκεται στα ανατολικά, όπου ο βασικός όγκος του ουκρανικού στρατού παραμένει αναπτυγμένος στις διαχωριστικές γραμμές των αυτόκλητων «δημοκρατιών» του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ.
Η διοίκηση του ουκρανικού στρατού δεν θέλει να εγκαταλείψει αυτές τις θέσεις για εύλογους λόγους: πρόκειται για τις πιο οχυρωμένες θέσεις της χώρας, όπου διεξαγόταν επί οκτώ χρόνια εμφύλιος χαμηλής έντασης.
Η επόμενη εβδομάδα του πολέμου, ειδικά στο Ντονμπάς, θα παίξει σημαντικό ρόλο όσον αφορά το βασικό ερώτημα: αν δηλαδή ο ρωσικός στρατός πετύχει αρκετές νίκες ώστε να επιβάλει κάποια διευθέτηση στους αμυνομένους ή αν θα καθηλωθεί από αυτούς, χωρίς να πετύχει τους στόχους του.
Η εγκατάλειψή τους θα σήμαινε απώλεια μεγάλων εκτάσεων από την Ουκρανία. Ωστόσο οι τελευταίες εξελίξεις είναι ανησυχητικές. Οι ρωσικές δυνάμεις που εισέβαλαν από την Κριμαία συνδέθηκαν με τους ρωσόφωνους του Ντονέτσκ, απομονώνοντας τη Μαριούπολη, κατέλαβαν τη Βολνοβάκα και έφτασαν στα περίχωρα του Σεβεροντονέτσκ, όπου βρίσκονται τα περιφερειακά αρχηγεία του ουκρανικού στρατού.
Το δίλημμα για την κεντρική διοίκηση των Ουκρανών διαγράφεται κρίσιμο: να αναδιπλωθούν από το Ντονμπάς, εγκαταλείποντας ολόκληρη την περιοχή στους Ρώσους ή να ρισκάρουν την καταστροφή της αφρόκρεμας του στρατού τους;
Η ίδια ιστορία εκτυλίσσεται στον νότο, όπου οι δυνάμεις που ξεκίνησαν από την Κριμαία κερδίζουν έδαφος και στις δύο όχθες του Δνείπερου, απειλώντας τη Ζαπορίζια και το Κριβί Ριχ, γενέτειρα του προέδρου Ζελένσκι.
Η προώθηση των ρωσικών στρατευμάτων σε μεγάλο βάθος εντός της ουκρανικής επικράτειας προσφέρει ευκαιρίες στους αμυνομένους, οι οποίες μεγεθύνονται από τα κραυγαλέα προβλήματα διοικητικής μέριμνας από τα οποία υποφέρει ο ρωσικός στρατός. Ηδη, ειδικές δυνάμεις και άτακτοι του ουκρανικού στρατού έχουν καταφέρει ισχυρά πλήγματα σε στρατιωτικά κονβόι των Ρώσων. Η επόμενη εβδομάδα του πολέμου, ειδικά στο Ντονμπάς, θα παίξει σημαντικό ρόλο όσον αφορά το βασικό ερώτημα: αν δηλαδή ο ρωσικός στρατός πετύχει αρκετές νίκες ώστε να επιβάλει κάποια διευθέτηση στους αμυνομένους ή αν θα καθηλωθεί από αυτούς, χωρίς να πετύχει τους στόχους του.
* Ο κ. Nιλ Χάουερ είναι στρατιωτικός αναλυτής και βρίσκεται στην Ουκρανία.