Πολωνία: Xτίζει τείχος στα σύνορα με τη Λευκορωσία, ενώ καλωσορίζει Ουκρανούς πρόσφυγες

Πολωνία: Xτίζει τείχος στα σύνορα με τη Λευκορωσία, ενώ καλωσορίζει Ουκρανούς πρόσφυγες

Η Πολωνία υποδέχεται με θέρμη τους πρόσφυγες από την Ουκρανία, την ώρα που χτίζει τείχος για να κρατήσει μακριά τους μετανάστες που προσπαθούν να εισέλθουν στη χώρα από τη Λευκορωσία

5' 12" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Πέρυσι, όταν μετανάστες κυρίως από τη Μέση Ανατολή έφταναν στο Μιχάλοβο της Πολωνίας, η Μαρία Αντσιπίουκ πίεζε τον δήμαρχο προκειμένου να προσφερθούν δύο άδεια διαμερίσματα σε όποιον είχε ανάγκη. Εθελοντές άλλαξαν την ταπετσαρία, ανακαίνισαν το δάπεδο και Μαρία Αντσιπίουκ αγόρασε ψυγείο και τηλεόραση.

Πέντε μήνες αργότερα, όμως, τα διαμερίσματα είναι άδεια.

Αντί να φιλοξενούνται σε πολωνικά σπίτια, η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων που περνούν από τη Λευκορωσία συλλαμβάνονται ή απωθούνται από τις πολωνικές αρχές.

Στα σύνορα της Πολωνίας, δύο ομάδες ανθρώπων που αναζητούν καταφύγιο αντιμετωπίζονται με διαφορετικό τρόπο. Κατά μήκος τμήματος των συνόρων της Πολωνίας με την Ουκρανία, οι συνοριακοί φύλακες μεταφέρουν τσάντες, σπρώχνουν αναπηρικά καροτσάκια, κρατούν στην αγκαλιά τους κουρασμένα παιδιά και συνοδεύουν στην ασφάλεια πρόσφυγες στους οποίους η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει χορηγήσει τριετή άδεια παραμονής. Επέλεξαν να εγκαταλείψουν την Ουκρανία και πλέον το ερώτημα ποιος είναι ο προορισμός τους.

Σε ένα άλλο κομμάτι των συνόρων της, η Πολωνία προσπαθεί να σταματήσει με drones, υπέρυθρες κάμερες και ελικόπτερα αυτούς που περιγράφει ως «παράνομους» μετανάστες. Έχει στείλει 13.000 στρατιώτες και συνοριοφύλακες για να περιπολούν τα σύνορα, ενώ απαγόρευσε την πρόσβαση στην περιοχή σε δημοσιογράφους και οργανώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Επίσης επιταχύνει τις διαδικασίες προκειμένου να ολοκληρωθεί το συντομότερο δυνατό, ένα τείχος μήκους 116 μιλίων και αξίας 380 εκατομμυρίων δολαρίων, το οποίο σύμφωνα με την κυβέρνηση θα είναι «αδιαπέραστο».

«Δεν αντέχω τη διαφορετική αντιμετώπιση», τονίζει η Μαρία Αντσιπίουκ, 65χρονη δημοτική σύμβουλος και γιαγιά έξι παιδιών που σήμερα προσφέρει κρυφά βοήθεια σε μετανάστες που προσπαθούν να μετακινηθούν μέσα στα πολωνικά δάση. «Οι Ουκρανοί θεωρούνται πρόσφυγες πολέμου και οι Υεμενίτες μετανάστες. Γιατί; Ποια είναι η διαφορά», αναρωτιέται.

Η προσέγγιση της Πολωνίας είναι ευθυγραμμισμένη με την ευρύτερη πολιτική της Ε.Ε. αναφορικά με τη βίαιη αποτροπή της παράτυπης μετανάστευσης. Η Ε.Ε. χρηματοδοτεί τη λιβυκή ακτοφυλακή προκειμένου να εμποδίσει τους μετανάστες να διασχίσουν τη Μεσόγειο και να φτάσουν στην Ιταλία. Στην Ελλάδα, οι δυνάμεις ασφαλείας έχουν κατηγορηθεί από μετανάστες και από την Τουρκία ότι απώθησαν επίδοξους αιτούντες άσυλο πίσω στα τουρκικά ύδατα. Και όταν η Πολωνία εμπόδισε ανθρώπους που προσπαθούσαν να περάσουν από τη Λευκορωσία – μια κρίση που ενορχήστρωσε ο αυταρχικός ηγέτης Αλεξάντερ Λουκασένκο – οι ηγέτες της Ε.Ε. τόνισαν ότι η Βαρσοβία απαντούσε δικαιολογημένα σε μια «υβριδική επίθεση».

Λίγους μήνες αργότερα, ωστόσο, το εθνικό ίδρυμα ανθρωπίνων δικαιωμάτων της Πολωνίας τονίζει ότι η χώρα δεν συμβαδίζει με τα  ευρωπαϊκά ιδανικά και παραβιάζει το διεθνές δίκαιο.

Η Πολωνία έχει συγκεντρώσει πολλούς επαίνους για την προθυμία της να δεχτεί τόσους πολλούς Ουκρανούς πρόσφυγες. Από την άλλη, στέλνει ανθρώπους πίσω στη Λευκορωσία, σε μια χώρα που εκτοξεύει πυραύλους στην Ουκρανία.

«Η Πολωνία δεν πρέπει να στέλνει κανέναν πίσω», τονίζει η Χάνα Μασίνσκα, αναπληρώτρια επίτροπος της Πολωνίας για τα ανθρώπινα δικαιώματα. «Η Λευκορωσία δεν είναι μια ασφαλής χώρα. Δεν τίθεται θέμα επ’ αυτού».

Η Λευκορωσία έχει μια από τις πιο καταπιεστικές κυβερνήσεις παγκοσμίως και η προσέγγισή της απέναντι στους μετανάστες είναι επίσης σκληρή: αν και προσκάλεσε χιλιάδες μετανάστες, φαίνεται να μην ενδιαφέρεται να τους φιλοξενήσει. Εκατοντάδες πρόσφυγες πέρασαν το χειμώνα σε μια αποθήκη και όταν η εγκατάσταση ανέστειλε τη λειτουργία της, οδηγήθηκαν στα πολωνικά σύνορα και τους δόθηκαν οδηγίες να φύγουν από τη χώρα.

Όσοι «τυχεροί» πρόσφυγες από τη Λευκορωσία δεν απωθούνται, κατευθύνονται σε κλειστό κέντρο κράτησης, όπου διαμένουν σε δωμάτια με 24 κρεβάτια. Η Πολωνία επιτρέπει μόνο σε λίγους εξ αυτών να μετακινηθούν σε άλλες δομές, όπως τα σπίτια που είχε ετοιμάσει η Μαρία Αντσιπίουκ στο Μιχάλοβο.

Στα μέσα Μαρτίου, η 65χρονη δέχθηκε μια κλήση από έναν αξιωματούχο, ο οποίος την ενημέρωσε σχετικά με κίνητρα χρηματοδότησης για πόλεις που θα φιλοξενούσαν Ουκρανούς. Ρώτησε αν υπήρχαν αντίστοιχα κίνητρα για τη φιλοξενία ατόμων που είχαν περάσει από τη Λευκορωσία. Δεν έλαβε απάντηση, αλλά θεώρησε τη σιωπή ως «όχι». Η πόλη της προσφέρει τώρα τα δύο διαμερίσματα σε πρόσφυγες από την Ουκρανία.

Πολωνία: Xτίζει τείχος στα σύνορα με τη Λευκορωσία, ενώ καλωσορίζει Ουκρανούς πρόσφυγες-1

Η Πολωνία φιλοξενεί μακράν τον μεγαλύτερο αριθμό Ουκρανών προσφύγων. Από τις 24 Φεβρουαρίου έως τις 12 Απριλίου, 2.694.090 έχουν εισέλθει στην Πολωνία, σύμφωνα με τα στοιχεία της UNHCR. Reuters

Στα κεντρικά γραφεία της υπηρεσίας φύλαξης των συνόρων της Πολωνίας στη Βαρσοβία, η υπολοχαγός Άννα Μιχάλσκα ανέφερε ότι η χώρα της ανταποκρίνεται όπως θα έπρεπε: υπερασπίζοντας την τάξη και τους νόμους της. Πρόσθεσε επίσης ότι οι άνθρωποι που έφτασαν στη Λευκορωσία ύστερα από την πρόσκληση Λουκασένκο, είχαν τον χρόνο να σχεδιάσουν το ταξίδι τους. Σε αντίθεση με τους Ουκρανούς, τόνισε, δεν αναζητούν «το πρώτο μέρος για να είναι ασφαλές». Αυτό που θέλουν πάνω από όλα, είπε, είναι να ζήσουν στη Γερμανία.

Η υπηρεσία φύλαξης των συνόρων παραχώρησε σε δύο δημοσιογράφους της Washington Post πρόσβαση στην απαγορευμένη ζώνη, όπου χτίζεται το τείχος. Οι συνοριοφύλακες περιέγραψαν τη γεμάτη ένταση καθημερινότητά τους: μετανάστες που εκτοξεύουν πέτρες στις αρχές ασφαλείας, λαθρέμποροι που εκτελούν δρομολόγια από και προς τη Γερμανία, ακτιβιστές που επικοινωνούν με τους μετανάστες και τους «παρακινούν» να περάσουν.

«Όλα πάνε σύμφωνα με το σχέδιο», είπε η Καταρζίνα Ζντάνοβιτς, εκπρόσωπος των συνοριοφυλάκων. Πρόσθεσε επίσης ότι το τείχος αναμένεται να ολοκληρωθεί τον Ιούνιο.

Ακτιβιστές και αξιωματούχοι για τα ανθρώπινα δικαιώματα υποστηρίζουν ότι η Πολωνία αντιμετωπίζει τους μετανάστες που έρχονται από τη Λευκορωσία καθολικά ως μη δικαιούμενους άσυλο στην Ευρώπη, ενώ αυτό δεν θα έπρεπε να ισχύει. Μερικοί εξ αυτών προέρχονται από χώρες, όπως το Καμερούν, στους πολίτες του οποίου σπάνια χορηγείται άσυλο στην Ευρώπη. Αλλά άλλοι προέρχονται από χώρες όπως η Υεμένη, που έχει καταστραφεί από τον πόλεμο ή η Συρία, όπου πόλεις έχουν καταστραφεί από ρωσικές αεροπορικές επιδρομές.

Ο 27χρονος Ιμπραήμ Αλ Μαγκρίμπι από τη Συρία, νιώθει μπερδεμένος βλέποντας την αντιμετώπιση της Πολωνίας απέναντι στους Ουκρανούς πρόσφυγες. Από τη στιγμή που εγκατέλειψε το σπίτι του στη Δαμασκό, το μόνο που ήθελε ήταν ασφάλεια και μια «αξιοπρεπή ζωή», τόνισε σε συνέντευξη που έδωσε μέσω WhatsApp.

«Είναι φρικτό το συναίσθημα να νιώθεις ότι ήρθες από άλλο πλανήτη», είπε ο Αλ Μαγκρίμπι, ο οποίος τώρα υποβάλλει αίτηση για άσυλο και ζει σε ένα δημόσιο συγκρότημα κατοικιών στο Ρίντεν της Γερμανίας. Οι ίδιες πολωνικές αρχές που καλωσορίζουν τους Ουκρανούς δεν θα μας «προσφέρουν ούτε ένα ποτήρι νερό», ανέφερε.

«Ξοδεύουμε τόσα χρήματα για να χτίσουμε ένα τείχος», τόνισε ο Tomasz Thun-Janowski, εθελοντής στην ανθρωπιστική οργάνωση Fundacja Ocalenie, «όταν η βοήθεια προς τους πρόσφυγες θα κόστιζε ένα κλάσμα αυτών των χρημάτων».

Με πληροφορίες από The Washington Post

⇒ Ειδήσεις σήμερα

Ακολουθήστε το kathimerini.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο kathimerini.gr

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή