Eρευνα – Ανάλυση: καθ. Γιάννης Μανιάτης
Με τη συνεργασία των μεταπτυχιακών φοιτητών/τριών: Αννας Καλλιτσάρη, Σπύρου Λοΐζου, Αναστάση Μαγδαλινίδη
Η ενεργειακή κρίση που βιώνουμε ευνοεί όλες τις χώρες παραγωγής πετρελαίου και φυσικού αερίου. Η Σαουδική Αραβία εισέπραττε τον Απρίλιο από εξαγωγές πετρελαίου 1 δισεκατομμύριο δολάρια την ημέρα(!), σπάζοντας όλα τα προηγούμενα ρεκόρ εσόδων της. Τα συνολικά έσοδά της, που έφτασαν τα 30 δισεκατομμύρια δολάρια τον μήνα, είναι αυξημένα κατά περίπου 50% σε σχέση με τα προηγούμενα υψηλά εσόδων της τελευταίας δεκαετίας.
Κορυφαία η Κίνα σε εγκατάσταση ΑΠΕ
Εως 750% αυξήθηκαν οι ορυκτές ύλες
Οι τεράστιες παγκόσμιες ανάγκες σε ορυκτές πρώτες ύλες και μεταλλεύματα με στόχο την πράσινη ενεργειακή μετάβαση έχουν οδηγήσει σε τρομακτικές αυξήσεις τιμών κάποιων βασικών μετάλλων. Ενδεικτικά μπορούμε να αναφέρουμε ότι για το λίθιο –κατά τη διάρκεια του τελευταίου χρόνου– η τιμή εκτοξεύθηκε κατά 750%. Αντίστοιχα, στο κοβάλτιο η τιμή αυξήθηκε στο έτος κατά 150%. Σημαντικά υψηλότερα διαμορφώθηκαν σε ετήσιο επίπεδο και οι τιμές στο νικέλιο αλλά και στο αλουμίνιο, οι οποίες ανέβηκαν κατά περίπου 80%.
Κυριαρχούν τα φωτοβολταϊκά
Στις εγκαταστάσεις ανά τεχνολογία ανανεώσιμων πηγών ενέργειας επικρατούν ασφαλώς τα φωτοβολταϊκά (κυρίως μεγάλης κλίμακας), ενώ ακολουθούν τα αιολικά (με έμφαση στα χερσαία). Πολύ μικρότερο είναι το μερίδιο υδροηλεκτρικής ενέργειας και βιοενέργειας. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον αποκτά η παγκόσμια εξέλιξη διαρκούς αύξησης των αποκεντρωμένων φωτοβολταϊκών που εγκαθίστανται από μεμονωμένα άτομα, ενεργειακές κοινότητες ή και εταιρείες κατανάλωσης ηλεκτρισμού, που δυστυχώς έχουν ελάχιστη συμμετοχή στην Ελλάδα.
Αποδοτικότητα ηλιακής ενέργειας
Οι ηλιακοί θερμοσίφωνες εκτιμάται ότι για να πετύχουν την παραγωγή 3 MWh (μεγαβατωρών) ανά έτος για ζεστό νερό χρήσης χρειάζονται λιγότερη από τη μισή έκταση, η οποία απαιτείται προκειμένου να έχουμε την ίδια ποσοτικά παραγωγή ηλεκτρισμού από φωτοβολταϊκά πάνελ.
Συγκριτικά, ως προς την αξιοποίηση της ηλιακής ενέργειας, τα ηλιοθερμικά έχουν αποδοτικότητα που υπολογίζεται μεταξύ 40% και 83%, ενώ τα φωτοβολταϊκά έχουν αποδοτικότητα που κυμαίνεται ανάμεσα σε 17% και 23%. Τέλος, τα συστήματα συμπυκνωμένης (concentrated) ηλιακής ενέργειας έχουν αποδοτικότητα από 7% μέχρι 25%.
Ουραγός η Ευρώπη σε πράσινο υδρογόνο
Το πράσινο υδρογόνο θεωρείται το καύσιμο του μέλλοντος. Για να συμβεί όμως αυτό, θα πρέπει η σημερινή τιμή του που κυμαίνεται στα 3-7,5 δολάρια το κιλό να πέσει κάτω από το 1,5 δολάριο το κιλό. Η Διεθνής Ενωση Ανανεώσιμης Ενέργειας (IRENA) εκτιμά ότι οι τεχνικές δυνατότητες για παραγωγή φθηνού πράσινου υδρογόνου έως το 2050 βρίσκεται κυρίως στην Υποσαχάρια Αφρική και στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική. Βόρεια Αμερική, Λατινική Αμερική και Ωκεανία αναμένεται να καταλάβουν σημαντική θέση στην παγκόσμια παραγωγή, ενώ αντίθετα η Ευρώπη, που έχει κάνει σημαία της το πράσινο υδρογόνο, είναι ουραγός, με μόλις 88 EJ.
