Τζέιμς Μακντίβιτ: Ο αστροναύτης της παλαιάς φρουράς

Τζέιμς Μακντίβιτ: Ο αστροναύτης της παλαιάς φρουράς

4' 44" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Διαστημικό Κέντρο Κένεντι, Φλόριντα, αρχές Ιουνίου του 1965. Ενας πύραυλος τύπου «Τιτάνα» μοιάζει να εκτείνεται προς τον ουρανό. Σε λίγη ώρα πρόκειται να εκτοξευθεί στο Διάστημα. Στην κορυφή του, 33 μέτρα πάνω από το έδαφος, είναι προσκολλημένη μια μικροσκοπική διαστημοσυσκευή. Μέσα της βρίσκονται στριμωγμένοι δύο άντρες τους οποίους παρακολουθεί όλη η Αμερική. Είναι οι αστροναύτες Τζέιμς Μακντίβιτ και Εντ Γουάιτ, στην ιστορική αποστολή «Τζέμινι 4», και οι συμπατριώτες τους βλέπουν στα πρόσωπά τους την ελπίδα πως ίσως τελικά η χώρα τους μπορεί να μην έχει μείνει τόσο πίσω στην «κούρσα του Διαστήματος». Φόβοι εύλογοι, καθότι οκτώ χρόνια πριν, το 1957, μια αλουμινένια σφαίρα διαμέτρου 58 εκατοστών με το όνομα «Σπούτνικ» εκτοξεύτηκε από τους Σοβιετικούς και έγινε ο πρώτος τεχνητός δορυφόρος στην Ιστορία.

Οι Σοβιετικοί είχαν όμως και άλλες μεγάλες πρωτιές: το 1961, ο Γιούρι Γκαγκάριν έγινε ο πρώτος άνθρωπος στο Διάστημα, παραμένοντας σε τροχιά γύρω από τη Γη 108 ολόκληρα λεπτά. Ενα μήνα μετά, η Αμερική απάντησε με τον Αλαν Σέπαρντ, ο οποίος έγινε ο δεύτερος άνθρωπος που ταξίδεψε στο Διάστημα (περίπου δέκα χρόνια αργότερα θα πατούσε και στη Σελήνη), ενώ μόλις είκοσι ημέρες μετά, ο πρόεδρος Κένεντι έκανε μια ιστορική δήλωση στο Κογκρέσο: «Πιστεύω πως αυτό το έθνος πρέπει να δεσμευθεί ως προς την επίτευξη ενός στόχου: προτού κλείσει η δεκαετία, να στείλει έναν άνθρωπο να περπατήσει, να πατήσει στο φεγγάρι και να τον γυρίσει με ασφάλεια πίσω».

Στήθος με στήθος, οι δύο υπερδυνάμεις έτρεχαν σε έναν αγώνα με όριο τα αστέρια. Και όμως, οι Σοβιετικοί θα περνούσαν ξανά μπροστά: τον Μάρτιο του 1965, ο Αλεξέι Λεόνοφ έγινε ο πρώτος άνθρωπος που πραγματοποίησε «διαστημικό περίπατο». Φυσικά, η Αμερική έπρεπε να απαντήσει. Και η απάντηση τώρα βρισκόταν στα χέρια εκείνων των δύο πρώην χειριστών της αμερικανικής πολεμικής αεροπορίας, που, μέσα στη μικρή τους διαστημική κάψουλα, στις 3 Ιουνίου του ’65, μια μέρα με λαμπρό ήλιο, ήταν έτοιμοι να απαντήσουν σε ένα ακόμη προβάδισμα των Σοβιετικών. Και τα κατάφεραν.

Στις διαστημικές αποστολές εκείνης της περιόδου «πάντα έμπαινες σε καταστάσεις που κανείς ποτέ δεν είχε αντιμετωπίσει ξανά».

Ο ένας εκ των δύο –ο Τζέιμς Μακντίβιτ– πέθανε πριν από λίγες ημέρες, στις 13 Οκτωβρίου, πλήρης ημερών και έργων, στα 93 του χρόνια. Γεννήθηκε το 1929 στην πόλη Καλαμαζού του Μίσιγκαν, λίγο έξω από το Σικάγο. Προερχόμενος από φτωχή οικογένεια, έπρεπε να δουλέψει για να μαζέψει χρήματα για τις σπουδές του. Πριν τις τελειώσει, τον δελέασε μια καριέρα στο στρατό. Εκεί τουλάχιστον θα είχε ένα μισθό. «Ο πόλεμος της Κορέας είχε αρχίσει την Κυριακή, και εγώ άρχιζα δουλειά τη Δευτέρα, και ήμουν 20 χρόνων – ήμουν το απόλυτο “θύμα” για να καταταχθώ στον στρατό», λέει σε μια πολύτιμη συνέντευξη που είχε δώσει τη δεκαετία του ’90 στον Νταγκ Γουόρντ, παλιό υπεύθυνο δημοσίων σχέσεων της NASA. «Κατατάχθηκα στην αεροπορία, ενώ δεν είχα μπει ποτέ στη ζωή μου σε αεροπλάνο», είχε σημειώσει. Και όμως σύντομα πετούσε μέσα σε F-86, ένα από τα πρώτα μεταπολεμικά μαχητικά αεριωθούμενα (το πιο εμβληματικό «ψυχροπολεμικό» αεροπλάνο της Δύσης) εναντίον κινεζικών MIG στην Κορέα (τα οποία συχνά πετούσαν Σοβιετικοί χειριστές). Συμμετείχε σε συνολικά 145 πολεμικές αποστολές. «Πέταξα την τελευταία μου αποστολή δύο ώρες μετά την υπογραφή της εκεχειρίας, μέσα σε μεγάλη ανησυχία. Κανείς δεν θέλει να πεθάνει αφού έχει τελειώσει ο πόλεμος», θα πει χρόνια μετά.

Συνέχισε τις σπουδές του και αποφοίτησε το 1959, πρώτος στην τάξη του, με πτυχίο αεροναυπηγικής από το Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν. Την ίδια χρονιά πήγε στην Καλιφόρνια, όπου εκπαιδεύτηκε για τρία χρόνια ως πιλότος δοκιμών, συμπληρώνοντας συνολικά 2.500 ώρες πτήσεων. Οταν έμαθε πως η NASA αναζητούσε πιλότους για ένα επίλεκτο γκρουπ επτά αστροναυτών –το περίφημο «Mercury Seven»– έκανε αίτηση και έγινε δεκτός. Δύο χρόνια μετά, το 1964, επιλέχθηκε ως κυβερνήτης του προγράμματος «Gemini 4», με συγκυβερνήτη τον παλιό του φίλο και επίσης πρώην πιλότο δοκιμών Εντ Γουάιτ. Ενα χρόνο μετά, φεύγοντας από το ακρωτήριο Κανάβεραλ προς τους ουρανούς μέσα στο μικροσκοπικό τους διαστημόπλοιο, θα έγραφαν μαζί Ιστορία.

Η πτήση τους κράτησε τέσσερις ημέρες και η «βόλτα στο Διάστημα» του Εντ Γουάιτ 22 λεπτά (ο οποίος θα σκοτωνόταν το 1967 με τη μοιραία αποστολή «Απόλλων 1»). «Είναι η πιο στενάχωρη στιγμή της ζωής μου», είχε πει ζωντανά ο Ουάιτ, όταν αναγκάστηκε να ξαναμπεί στο διαστημόπλοιο, ενώ τον άκουγε όχι μόνον όλη η Αμερική, αλλά και 12 χώρες της Ευρώπης, μέσω σύνδεσης με δορυφόρο. Το ενδιαφέρον τού Τύπου ήταν τόσο μεγάλο που η NASA έπρεπε να νοικιάσει κτίρια για να στεγάσει 1.100 δημοσιογράφους που είχαν ζητήσει να καλύψουν το γεγονός. Ηταν, μάλιστα, η πρώτη αποστολή στο Διάστημα που εγκαινίασε το, νέο τότε, διαστημικό κέντρο στο Χιούστον. Κανείς τότε δεν έμαθε για το ρίσκο που πήραν οι δύο αστροναύτες για να πετύχουν αυτήν τη μαγική βόλτα των 22 λεπτών στο Διάστημα: η καταπακτή της κάψουλας είχε σφηνώσει, ανοίγοντας και κλείνοντας με δυσκολία. Και όμως, έπρεπε να πάρουν μια απόφαση. Δεν ειδοποίησαν καν το Χιούστον – η απόφαση έπρεπε να ληφθεί από τους ίδιους. Στις τόσες ώρες, όμως, που είχαν «γράψει» μέσα στα πολεμικά αεροπλάνα, είχαν συνηθίσει στις κρίσιμες, γρήγορες αποφάσεις. Στη συνέντευξή του στον Νταγκ Γουόρντ, ο Μακντίβιτ είχε χαρακτηριστικά τονίσει πως σε όλες τις αποστολές εκείνης της περιόδου «πάντα έμπαινες σε καταστάσεις που κανείς ποτέ δεν είχε αντιμετωπίσει ξανά».

Ο Μακντίβιτ ήταν κυβερνήτης και της αποστολής «Απόλλων 9» του 1969, προετοιμάζοντας την «Απόλλων 11» που, λίγους μήνες μετά, έφερε τον άνθρωπο πάνω στο φεγγάρι. Οταν τον είχαν ρωτήσει αν θα μπορούσε και αυτός, σε κάποιες από εκείνες τις αποστολές, να πατήσει στο φεγγάρι, είχε απαντήσει πως αν το ήθελε θα μπορούσε να είναι κυβερνήτης της αποστολής «Απόλλων 13». «Γιατί την απέρριψες;» ρωτήθηκε, και αυτός απάντησε: «Γιατί προτίμησα να είμαι ο πρότζεκτ μάνατζερ. Το να προσεδαφιστείς στο φεγγάρι και να είσαι ο τέταρτος ή πέμπτος που το κάνει, δεν σήμαινε και πολλά για μένα. Και τι έγινε;» .

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή