Μόλις 18 μήνες μετά την απομάκρυνσή του από την εξουσία και παρά την εν εξελίξει δικαστική του δίωξη για οικονομικά σκάνδαλα, ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου ετοιμάζεται να επανέλθει στην εξουσία ύστερα από τις προχθεσινές βουλευτικές εκλογές. Με καταμετρημένο το 85% των ψηφοδελτίων, το δεξιό κόμμα Λικούντ του Νετανιάχου και οι σύμμαχοί του (το ακροδεξιό «Θρησκευτικός Σιωνισμός» του Ιταμάρ Μπεν Γκβιρ και τα κόμματα των υπερορθόδοξων Εβραίων) φέρεται να εξασφαλίζουν 65 έδρες σε σύνολο 120. Ο ισχυρότερος πολιτικός τους αντίπαλος, το κόμμα του απερχόμενου πρωθυπουργού Γιαΐρ Λαπίντ, περιορίζεται, με βάση τη μέχρι χθες καταμέτρηση, σε 24 έδρες.
Τα οριστικά αποτελέσματα θα ανακοινωθούν την Παρασκευή, καθώς εκκρεμεί η χρονοβόρος διαδικασία επικύρωσης των ψηφοδελτίων πολιτών που άσκησαν το εκλογικό τους δικαίωμα μακριά από τον τόπο κατοικίας τους (ηλικιωμένοι σε οίκους ευγηρίας, στρατιώτες κ.ά.). Η διαφαινόμενη κοινοβουλευτική πλειοψηφία Δεξιάς – Ακροδεξιάς θα μπορούσε να συρρικνωθεί ή και, οριακά, να ακυρωθεί αν τελικά καταφέρουν να ξεπεράσουν το όριο του 3,25% και εξασφαλίσουν κοινοβουλευτική εκπροσώπηση το αριστερό κόμμα Μέρετζ και ένα από τα τρία κόμματα των Ισραηλινών Αράβων. Ωστόσο, το ενδεχόμενο αυτό δεν διαγράφεται πιθανό.
«Βρισκόμαστε στα πρόθυρα μιας πολύ μεγάλης νίκης», δήλωσε ο Νετανιάχου από τα κεντρικά γραφεία του Λικούντ τις πρώτες ώρες της Τετάρτης, υποσχόμενος ότι θα σχηματίσει μια «εθνικιστική κυβέρνηση», η οποία θα ακτινοβολεί «δύναμη, όχι αδυναμία». Η θεαματική επιστροφή του 73χρονου πολιτικού, ο οποίος ήδη έχει κυβερνήσει το Ισραήλ 15 χρόνια, περισσότερα από κάθε άλλον προκάτοχό του, είναι πιθανό να τερματίσει την ενδημική πολιτική αστάθεια που ταλανίζει τη χώρα – οι προχθεσινές εκλογές ήταν οι πέμπτες από το 2019. Για πρώτη φορά ύστερα από πολλά χρόνια, η διακυβέρνηση θα ασκείται από ένα συνασπισμό ιδεολογικά όμορων δυνάμεων και όχι από ετερόκλητες και, όπως αποδείχθηκε, θνησιγενείς συμμαχίες.
Το τίμημα ωστόσο που θα κληθεί να καταβάλει ο Νετανιάχου είναι μεγάλο. Με βάση τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα, το Λικούντ, με 31 έδρες, δεν θα έχει πλειοψηφία ούτε καν στο εσωτερικό του κυβερνώντος συνασπισμού, όπου ρόλο ρυθμιστή αναλαμβάνει το εξτρεμιστικό κόμμα του Μπεν Γκβιρ. Στο περιθώριο της ισραηλινής πολιτικής ζωής μέχρι πρόσφατα, ο «Θρησκευτικός Σιωνισμός» αναδείχθηκε τρίτη δύναμη στην Κνέσετ, το ισραηλινό Κοινοβούλιο, και εποφθαλμιά κρίσιμα υπουργεία, συμπεριλαμβανομένου του υπουργείου Εσωτερικών.
Οι υπερεθνικιστές σύμμαχοί του ζητούν κρίσιμα υπουργεία με αντάλλαγμα την απαλλαγή του από τις δικαστικές διώξεις.
Η εξέλιξη αυτή σήμανε τον συναγερμό για τις δημοκρατικές δυνάμεις του Ισραήλ, τους Παλαιστινίους και τους Αραβες Ισραηλινούς, που αποτελούν το 20% του πληθυσμού. Καταδικασμένος για υποκίνηση του ρατσισμού το 2007, ο Μπεν Γκβιρ ζει σε έναν από τους πιο σκληροπυρηνικούς εποικισμούς, στην κατεχόμενη Δυτική Οχθη, και μέχρι πρόσφατα ζητούσε τη βίαιη εκδίωξη των Παλαιστινίων από τα εδάφη τους. Μόλις προ ημερών εμφανίστηκε να κραδαίνει πιστόλι εναντίον άοπλων Παλαιστινίων διαδηλωτών στην Ανατολική Ιερουσαλήμ, ενώ τη νύχτα των εκλογών οι οπαδοί του (όλοι άνδρες) χόρευαν στα γραφεία του κόμματός τους, πανηγυρίζοντας για το εκλογικό αποτέλεσμα και φωνάζοντας «θάνατος στους τρομοκράτες». Ανησυχίες εκφράζονται επίσης για τον κοσμικό χαρακτήρα του ισραηλινού κράτους και τα δικαιώματα των μειονοτήτων, με δεδομένη την επιθετική στάση του «Ορθόδοξου Σιωνισμού» απέναντι στο φεμινιστικό κίνημα και στη ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα.
Αλλαγές στη Δικαιοσύνη
Κεντρική προεκλογική επαγγελία του Μπεν Γκβιρ ήταν η ριζική μεταρρύθμιση της Δικαιοσύνης με περιορισμό του ρόλου του γενικού εισαγγελέα, καθιέρωση διορισμών των μελών του Ανωτάτου Δικαστηρίου από τους πολιτικούς και κατάργηση της δυνατότητας άσκησης ποινικής δίωξης εναντίον βουλευτή για οικονομικά σκάνδαλα ή κατάχρηση εξουσίας. Η τελευταία πρόταση, με την οποία συμφωνούν και τα υπερορθόδοξα κόμματα, σημαίνει μεταξύ άλλων και την ακύρωση των δικαστικών διώξεων εναντίον του Νετανιάχου.
Παλαιστίνιοι και Ιρανοί
Προάγγελος κακών ειδήσεων θεωρήθηκε η νίκη του Νετανιάχου και των ακροδεξιών συμμάχων του από τους Παλαιστινίους, οι οποίοι βλέπουν την προοπτική μιας λύσης στη βάση των δύο κρατών να απομακρύνεται ακόμη περισσότερο από τη γραμμή του ορίζοντα. «Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο επωαζόμενος συνασπισμός (στο Ισραήλ) θα ενισχύσει την εχθρική συμπεριφορά απέναντι στον παλαιστινιακό λαό και θα οδηγήσει την κατοχή σε ακόμη πιο ακραία μέτρα», δήλωσε ο Μπασάμ Σάλε, ηγετικό στέλεχος της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης. Στην Τεχεράνη, ο εκπρόσωπος των Φρουρών της Επανάστασης, Χοσεΐν Ταλέμπ, εκτίμησε πως η επιστροφή Νετανιάχου στην εξουσία «θα είναι η αρχή νέων προκλήσεων τόσο για το Ισραήλ όσο και για την Ουάσιγκτον». Ερωτηθείς για το κατά πόσον η κυβέρνηση Μπάιντεν συμμερίζεται τις ανησυχίες για τον ρόλο ρυθμιστή που αναλαμβάνει εκ των πραγμάτων η ισραηλινή Ακροδεξιά, εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου περιορίστηκε να εκφράσει τη βούληση της Ουάσιγκτον «να συνεργαστεί με την ισραηλινή κυβέρνηση στη βάση κοινών συμφερόντων και αξιών».